Wcześniejsza emerytura

Wcześniejsza emerytura
Polecane artykuły
Zasiłek chorobowy Emerytura pomostowa Ubezpieczenie chorobowe Ubezpieczenie rentowe Zasiłek Świadczenie rehabilitacyjne Świadczenie urlopowe Zasiłek wychowawczy Składki KRUS

Wcześniejsza emerytura to emerytura w wieku przedemerytalnym. Należy się ona osobom, które spełnią określone wymogi, np. praca w szczególnych warunkach lub przepracowanie konkretnej liczby lat.

Kogo dotyczy?

Według najnowszych przepisów o wcześniejszą emeryturę mogą się starać osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., które spełnią warunki jednego z poniższych rodzajów:

• emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
• emerytura z tytułu wykonywania działalności twórczej lub artystycznej;
• emerytura górnicza;
• emerytura nauczycielska;
• emerytura dla pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki;
• wcześniejsza emerytura obliczona według nowych zasad;
• emerytura pomostowa;
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne;
• emerytura częściowa.

Emerytura pomostowa

Prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia wszystkie poniższe warunki:

1. urodził się po 31 grudnia 1948 r.;
2. co najmniej 15 lat pracował w szczególnych warunkach;
3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet lub 60 - dla mężczyzn;
4. ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
5. przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
6. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
7. stosunek pracy z nim został rozwiązany.

Emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze

Załącznik nr 1 do Ustawy o emeryturach pomostowych zawiera wykaz prac w szczególnych warunkach. Są to między innymi prace:

• pod ziemią,
• przy obróbce metali,
• hutnicze,
• pod wodą,
• ciężkie prace fizyczne,
• na morzu,
• w powietrzu,
• przy obsłudze urządzeń wiertniczych,
• wewnątrz pomieszczeń o bardzo małej kubaturze,
• w niskich temperaturach,
• w kanałach ściekowych i przy wywozie nieczystości.

Załącznik nr 2 do Ustawy o emeryturach pomostowych zawiera wykaz prac o szczególnym charakterze. Są to między innymi prace:

• pilotów statków powietrznych,
• kontrolerów ruchu lotniczego,
• mechaników lotniczych,
• nawigatorów oraz pilotów morskich,
• maszynistów pojazdów trakcyjnych,
• kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów,
• operatorów reaktorów jądrowych,
• przy produkcji materiałów wybuchowych,
• członków zespołów ratownictwa medycznego,
• nauczycieli i wychowawców.

Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymywał wynagrodzenie lub świadczenia chorobowe lub macierzyńskie.

Wysokość emerytury pomostowej

Wysokość emerytury pomostowej ustala się w wyniku podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablic średniego trwania życia, obowiązujących w dniu zgłaszania wniosku. Jeżeli pracownik jest członkiem OFE, składki na ubezpieczenie emerytalne znajdujące się na jego koncie w ZUS, zwiększa się przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury oraz podlega ona waloryzacji.

Wcześniejsza emerytura rolnicza

Wcześniejsza emerytura przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, jeśli spełnia wszystkie następujące warunki:

1. osiągnął wiek 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn;
2. podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 30 lat;
3. zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.

Bibliografia

• Błędowski P. Aktywność zawodowa osób w starszym wieku, "Rynek pracy wobec zmian demograficznych", s. 53
• Kryńska E. (2006) Wydłużanie życia zawodowego na polskim rynku pracy, "Polityka Społeczna", nr 9
• Rzońca A., Wojciechowski W. (2008) Ile kosztują nas wcześniejsze emerytury?
• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
• Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych Dz.U. 2008 nr 237 poz. 1656

Autor: Małgorzata Augustyn

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.