Świadczenie przedemerytalne

Świadczenie przedemerytalne
Polecane artykuły
Ubezpieczenie rentowe Zasiłek dla bezrobotnych Ubezpieczenie emerytalne Zasiłek celowy Zasiłek rodzinny Świadczenia rodzinne Emerytura częściowa Świadczenia społeczne Dodatki do wynagrodzeń

Świadczenie przedemerytalne – świadczenie pieniężne wypłacane przez Fundusz pracy w przypadku, gdy osoba w wieku przedemerytalnym, która posiada wystarczająco długi staż pracy, utraciła stanowisko pracy i pozostaje bez zatrudnienia z powodu trudnych warunków na rynku pracy lub braku kwalifikacji. Świadczenie to wprowadzono w 1998 r. jako świadczenie z Funduszu Pracy w związku z ograniczeniem przechodzenia na wcześniejszą emeryturę pracowników, w zaawansowanym wieku z likwidowanych lub zmniejszających stan zatrudnienia zakładów pracy, o nikłych szansach znalezienia zatrudnienia przed osiągnięciem wieku emerytalnego.

Akt prawny regulujący kwestię świadczeń przedemerytalnych

Przepisy dotyczące świadczenia przedemerytalnego reguluje Ustawa o świadczeniach przedemerytalnych z dnia 30 kwietnia 2004 roku (Dz. U. z 2017 r. poz. 2148).

Bezrobocie na rynku pracy a świadczenie przedemerytalne

Według literatury, świadczenia przedemerytalne, zostały wprowadzone jako element pasywnej polityki na rynku pracy, w celu ochrony materialnej osób dotkniętych bezrobociem. Tak K. Nagel i I. Smandek (2010) podejmują tą kwestię. Bezrobocie, jako zjawisko trwałe i niemożliwe do wyeliminowania, wymusiło wprowadzenie w gospodarce narzędzi, których celem jest zabezpieczenie socjalne osób nim dotkniętych. Pomoc socjalna osobom bezrobotnych istnieje od początków ingerencji państwa w rynek pracy, jako przejaw polityki pasywnej państwa. Narzędzia te, nie przyczyniają się bezpośrednio do zmniejszenia ilości osób bezrobotnych, lecz mają na celu zabezpieczenie materialne osób, które ze względu na brak miejsc pracy czy niewystarczające kwalifikacje nie mogą znaleźć zatrudnienia. W tym celu wykorzystywane są zasiłki czy świadczenia, które mają zapobiec wykluczeniu społecznemu wynikającemu z niższego poziomu lub braku dochodów. System pomocy dla bezrobotnych, w tym m.in. system zasiłków czy świadczeń powinien jednocześnie motywować osoby pozostające bez pracy do jej poszukiwania. W starszym wieku bezrobotni mogą starać się o dodatkowe zapomogi socjalne, co może wpłynąć na ich decyzję o zaprzestaniu poszukiwania zatrudnienia.Szczodre zasiłki mogą niepotrzebnie zwiększać okres pozostawania osób bez zatrudnienia, co w rezultacie przełoży się na spadek wartości kapitału ludzkiego i jego produktywności. Przeprowadzone badania pokazują, że wzrost poszukiwana zatrudnienia zwiększa się w pod koniec wypłacania świadczenia lub po zaprzestaniu jego wypłacania. Jednakże świadczenie powinno spełniać swoje podstawowe zadanie, jeśli jego wartość będzie niższa, niż wynagrodzenie jakie otrzymałaby osoba bezrobotna po podjęciu zatrudnienia.

Prawo do świadczenia przedemerytalnego

Jak podaje W. Muszalski o prawo do uzyskania świadczenia mogą starać się osoby bezrobotne w wieku powyżej 50 lat życia, jeżeli upłynął okres 6 miesięcy od ich rejestracji w urzędzie pracy. Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie bezrobotnej, która posiada okres uprawniający do emerytury co najmniej:

• 35 lat - w przypadku mężczyzn, oraz ukończony 60 rok życia
  
• 30 lat – w przypadku kobiet, oraz ukończony 55 rok życia,
  

lub spełniającej jedynie warunek długości stażu pracy:

• 40 lat – w przypadku mężczyzn,
  
• 35 lat – w przypadku kobiet.
  

W pierwszym przypadku oba z warunków muszą zostać spełnione przed dniem rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy.

W przypadku niewypłacalności pracodawcy lub jego likwidacji prawo do świadczenia nabywa osoba, która do dnia niewypłacalności pracodawcy lub jego likwidacji, była zatrudniona co najmniej 6 miesięcy i posiadała okres uprawniający do emerytury co najmniej:

• 25 lat - w przypadku mężczyzn, oraz ukończony 61 rok życia
  
• 20 lat – w przypadku kobiet, oraz ukończony 56 rok życia.
  

Wysokość świadczenia jest zryczałtowana i jednakowa, wyższa niż zasiłku dla bezrobotnych. Kwota tego świadczenia ma być waloryzowana na zasadach waloryzacji emerytur. Od 2004 r. zainteresowany składa wniosek do oddziału Zakładu ubezpieczeń społecznych, który wydaje decyzję o przyznaniu i wypłaca świadczenie. Jest ono finansowane z budżetu państwa.

Bibliografia

• Bukowski M. (red.) (2005). Struktura i poziom wydatków i dochodów sektora finansów publicznych a sytuacja na rynku pracy. Doświadczenia międzynarodowe i wnioski dla Polski Narodowy Bank Polski - Departament Analiz Makroekonomicznych i Strukturalnych, Warszawa
• Koloch G., Lewandowski P., Regulski A. (2008).Elastyczność rynków dóbr i pracy w Polsce na tle wybranych krajów europejskich Instytut badań Strukturalnych, Warszawa
• Kryńska E. (2006) Wydłużanie życia zawodowego na polskim rynku pracy "Polityka Społeczna", nr 9
• Muszalski W. (2010). Prawo Socjalne. Wydanie piąte zmienione. Wydawnictwo prawnicze PWN, Warszawa
• Nagel K., Smandek I.M. (2010). Polityka rynku pracy i źródła jej finansowania. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice
• Ustawa o świadczeniach przedemerytalnych z dnia 30 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 2148.)

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Autor: Karol Madej