Wcześniejsza emerytura: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
'''Wcześniejsza emerytura''' to emerytura w wieku przedemerytalnym. Należy się ona osobom, które spełnią określone wymogi, np. praca w szczególnych warunkach lub przepracowanie konkretnej liczby lat. | '''Wcześniejsza [[emerytura]]''' to emerytura w wieku przedemerytalnym. Należy się ona osobom, które spełnią określone wymogi, np. [[praca]] w szczególnych warunkach lub przepracowanie konkretnej liczby lat. | ||
==Kogo dotyczy?== | ==Kogo dotyczy?== | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
* emerytura pomostowa; | * emerytura pomostowa; | ||
* nauczycielskie świadczenie kompensacyjne; | * nauczycielskie świadczenie kompensacyjne; | ||
* emerytura częściowa. <ref> [http://www.zus.pl/wczesniejsza-emerytura-dla-osob-urodzonych-po-31-grudnia-1948-r. ''Wcześniejsza emerytura dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. - ZUS''] </ref> | * [[emerytura częściowa]]. <ref> [http://www.zus.pl/wczesniejsza-emerytura-dla-osob-urodzonych-po-31-grudnia-1948-r. ''Wcześniejsza emerytura dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. - ZUS''] </ref> | ||
<google>t</google> | <google>t</google> | ||
==Emerytura pomostowa== | ==Emerytura pomostowa== | ||
Prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia wszystkie poniższe warunki: | [[Prawo]] do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia wszystkie poniższe warunki: | ||
# urodził się po 31 grudnia 1948 r.; | # urodził się po 31 grudnia 1948 r.; | ||
# co najmniej 15 lat pracował w szczególnych warunkach; | # co najmniej 15 lat pracował w szczególnych warunkach; | ||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
# przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze; | # przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze; | ||
# po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze; | # po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze; | ||
# stosunek pracy z nim został rozwiązany. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 4 </ref> | # [[stosunek pracy]] z nim został rozwiązany. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 4 </ref> | ||
==Emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze== | ==Emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze== | ||
| Linia 67: | Linia 67: | ||
* nauczycieli i wychowawców. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; zał. 1 i 2 </ref> | * nauczycieli i wychowawców. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; zał. 1 i 2 </ref> | ||
Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymywał wynagrodzenie lub świadczenia chorobowe lub macierzyńskie. | Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które [[pracownik]] otrzymywał [[wynagrodzenie]] lub świadczenia [[chorobowe]] lub macierzyńskie. | ||
==Wysokość emerytury pomostowej== | ==Wysokość emerytury pomostowej== | ||
Wysokość emerytury pomostowej ustala się w wyniku podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablic średniego trwania życia, obowiązujących w dniu zgłaszania wniosku. Jeżeli pracownik jest członkiem OFE, składki na ubezpieczenie emerytalne znajdujące się na jego koncie w ZUS, zwiększa sie przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury oraz podlega ona waloryzacji. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 14 </ref> | Wysokość emerytury pomostowej ustala się w wyniku podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablic średniego trwania życia, obowiązujących w dniu zgłaszania wniosku. Jeżeli pracownik jest członkiem OFE, składki na [[ubezpieczenie]] emerytalne znajdujące się na jego koncie w ZUS, zwiększa sie przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury oraz podlega ona waloryzacji. <ref> [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082371656/U/D20081656Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach pomostowych''] (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 14 </ref> | ||
==Wcześniejsza emerytura rolnicza== | ==Wcześniejsza emerytura rolnicza== | ||
| Linia 79: | Linia 79: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Błędowski P. [http://www.instytutobywatelski.pl/wp-content/uploads/2013/09/Demografia_01.10.pdf ''Aktywność zawodowa osób w starszym wieku''], "Rynek pracy wobec zmian demograficznych", s. 53 | * Błędowski P. [http://www.instytutobywatelski.pl/wp-content/uploads/2013/09/Demografia_01.10.pdf ''Aktywność zawodowa osób w starszym wieku''], "[[Rynek]] pracy wobec zmian demograficznych", s. 53 | ||
* Kryńska E. (2006) [https://www.ipiss.com.pl/wp-content/uploads/downloads/2012/10/ps_9_2006_e_krynska.pdf ''Wydłużanie życia zawodowego na polskim rynku pracy''], "Polityka Społeczna", nr 9 | * Kryńska E. (2006) [https://www.ipiss.com.pl/wp-content/uploads/downloads/2012/10/ps_9_2006_e_krynska.pdf ''Wydłużanie życia zawodowego na polskim rynku pracy''], "[[Polityka]] Społeczna", nr 9 | ||
* Rzońca A., Wojciechowski W. (2008) [https://www.researchgate.net/profile/Wiktor_Wojciechowski/publication/268323481_Ile_kosztuja_nas_wczesniejsze_emerytury/links/5564a89c08aec4b0f4858f36/Ile-kosztuja-nas-wczesniejsze-emerytury.pdf ''Ile kosztują nas wcześniejsze emerytury?''] | * Rzońca A., Wojciechowski W. (2008) [https://www.researchgate.net/profile/Wiktor_Wojciechowski/publication/268323481_Ile_kosztuja_nas_wczesniejsze_emerytury/links/5564a89c08aec4b0f4858f36/Ile-kosztuja-nas-wczesniejsze-emerytury.pdf ''Ile kosztują nas wcześniejsze emerytury?''] | ||
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19981621118/U/D19981118Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych''] (1998), Dz. U. z 2018 r. poz. 1270. | * [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19981621118/U/D19981118Lj.pdf ''Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych''] (1998), Dz. U. z 2018 r. poz. 1270. | ||
Wersja z 15:39, 22 maj 2020
| Wcześniejsza emerytura |
|---|
| Polecane artykuły |
Wcześniejsza emerytura to emerytura w wieku przedemerytalnym. Należy się ona osobom, które spełnią określone wymogi, np. praca w szczególnych warunkach lub przepracowanie konkretnej liczby lat.
Kogo dotyczy?
Według najnowszych przepisów o wcześniejszą emeryturę mogą się starać osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., które spełnią warunki jednego z poniższych rodzajów:
- emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
- emerytura z tytułu wykonywania działalności twórczej lub artystycznej;
- emerytura górnicza;
- emerytura nauczycielska;
- emerytura dla pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki;
- wcześniejsza emerytura obliczona według nowych zasad;
- emerytura pomostowa;
- nauczycielskie świadczenie kompensacyjne;
- emerytura częściowa. [1]
Emerytura pomostowa
Prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia wszystkie poniższe warunki:
- urodził się po 31 grudnia 1948 r.;
- co najmniej 15 lat pracował w szczególnych warunkach;
- osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet lub 60 - dla mężczyzn;
- ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
- przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
- po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
- stosunek pracy z nim został rozwiązany. [2]
Emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
Załącznik nr 1 do Ustawy o emeryturach pomostowych zawiera wykaz prac w szczególnych warunkach. Są to między innymi prace:
- pod ziemią,
- przy obróbce metali,
- hutnicze,
- pod wodą,
- ciężkie prace fizyczne,
- na morzu,
- w powietrzu,
- przy obsłudze urządzeń wiertniczych,
- wewnątrz pomieszczeń o bardzo małej kubaturze,
- w niskich temperaturach,
- w kanałach ściekowych i przy wywozie nieczystości.
Załącznik nr 2 do Ustawy o emeryturach pomostowych zawiera wykaz prac o szczególnym charakterze. Są to między innymi prace:
- pilotów statków powietrznych,
- kontrolerów ruchu lotniczego,
- mechaników lotniczych,
- nawigatorów oraz pilotów morskich,
- maszynistów pojazdów trakcyjnych,
- kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów,
- operatorów reaktorów jądrowych,
- przy produkcji materiałów wybuchowych,
- członków zespołów ratownictwa medycznego,
- nauczycieli i wychowawców. [3]
Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymywał wynagrodzenie lub świadczenia chorobowe lub macierzyńskie.
Wysokość emerytury pomostowej
Wysokość emerytury pomostowej ustala się w wyniku podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablic średniego trwania życia, obowiązujących w dniu zgłaszania wniosku. Jeżeli pracownik jest członkiem OFE, składki na ubezpieczenie emerytalne znajdujące się na jego koncie w ZUS, zwiększa sie przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury oraz podlega ona waloryzacji. [4]
Wcześniejsza emerytura rolnicza
Wcześniejsza emerytura przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, jeśli spełnia wszystkie następujące warunki:
- osiągnął wiek 55 lat w przypadku kobiet lub 60 lat w przypadku mężczyzn;
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmnije 30 lat;
- zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. [5]
Bibliografia
- Błędowski P. Aktywność zawodowa osób w starszym wieku, "Rynek pracy wobec zmian demograficznych", s. 53
- Kryńska E. (2006) Wydłużanie życia zawodowego na polskim rynku pracy, "Polityka Społeczna", nr 9
- Rzońca A., Wojciechowski W. (2008) Ile kosztują nas wcześniejsze emerytury?
- Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (1998), Dz. U. z 2018 r. poz. 1270.
- Ustawa o emeryturach pomostowych (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.
Przypisy
- ↑ Wcześniejsza emerytura dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. - ZUS
- ↑ Ustawa o emeryturach pomostowych (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 4
- ↑ Ustawa o emeryturach pomostowych (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; zał. 1 i 2
- ↑ Ustawa o emeryturach pomostowych (2008), Dz. U. z 2018 r. poz. 1924.; art. 14
- ↑ Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników (1990), Dz. U. z 2017 r. poz. 2336, z 2018 r. poz. 650, 858., art. 19
Autor: Małgorzata Augustyn
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
