Wady pracy zespołowej

Praca zespołowa posiada wiele zalet i korzyści, niestety związane są z nią także liczne ograniczenia, które negatywnie wpływają na skuteczność pracy zespołowej, niekiedy nawet mogą tą pracę uniemożliwić, doprowadzając do rozpadu zespołu. Do najistotniejszych wad pracy zespołowej możemy zatem zaliczyć:

TL;DR

Praca zespołowa ma wiele zalet, ale również wiele wad. Wady te wynikają m.in. z motywacji członków zespołu, różnic w kompetencjach i poglądach, oraz z organizacji pracy zespołu. Należą do nich m.in. dominacja jednostki, syndrom grupowego myślenia, większa skłonność do ryzyka, próżniactwo społeczne, problem podziału nagród, możliwość konfliktów, dłuższy czas podejmowania decyzji, brak lub nadmiar liderów, konieczność planowania oraz chaos.

Wady wynikające z motywacji członków zespołu

• niebezpieczeństwo stawiania osobistych celów i zamiarów ponad celami pierwszorzędnymi - członkowie zespołu mogą przedkładać własne cele nad cele zespołu w celu osiągnięcia korzyści.
• dążenie do zachowania własnej odrębności - jednostka dąży do zaprezentowania własnej odmienności.

Wady wynikające z różnic w zakresie kompetencji i poglądów poszczególnych członków zespołu

• dominacja przez jednostkę - zwłaszcza przez jednostkę silniejszą, atrakcyjniejszą, nawet jeśli posiada mniejsze od innych umiejętności analityczne, może się okazać, że to ona wywrze największy wpływ na ostateczną decyzję.
• zjawisko tłumienia mniejszości - zdarza się, że osoby mające odmienne zdanie niż większość są ignorowane i niewłaściwie traktowane.
• "syndrom grupowego myślenia" - uczestnicy tworzący zespół mogą tak dalece dążyć do jednomyślności, że wówczas nie dostrzega się tych niepopularnych i odmiennych poglądów, uznawana jest zasada, że milczenie oznacza zgodę. B. Kożusznik zjawisko to określa jako sytuację, gdy "pragnienie zgody przeważa nad zdrowym rozsądkiem" (B. Kożusznik 1992, s. 50). Syndrom grupowego myślenia sprawia, iż podejmowane decyzje są raczej błędne.
• ogłupienie grupowe (syndrom ogłupienia grupowego) - ma miejsce wówczas, gdy zespół "sztywno trzyma się jednego pomysłu lub kierunku działania, zamykając się na inne możliwości" (E. Nęcka 1994, s. 72) Syndrom ogłupienia grupowego może miejsce w sytuacji, gdy członkiem zespołu jest osoba wybitna, specjalizująca się w konkretnym obszarze, łatwo wówczas o bezkrytyczne przyjmowanie propozycji takiej osoby, co oczywiście jest dużym błędem (A. Potocki i in. 2015, s. 41)
• polaryzacja grupowa - sytuacja w której "obserwuje się albo przesunięcie w stronę większego ryzyka, albo wręcz przeciwnie decyzje zespołowe są ostrożniejsze niż indywidualne" (A. Potocki i in. 2015, s. 41).
• ryzyko podjęcia decyzji kompromisowych wskutek niezdecydowania grupy - członkowie zespołu mogą mieć odmienne opinie na dany temat i uparcie przy nich trwać, może to doprowadzić do sytuacji w której będą oni zmuszeni do podjęcia kompromisowych decyzji, aby móc zakończyć dany etap.
• większa skłonność do ryzyka - członkowie tworzący zespół chętniej podejmują ryzykowne decyzje, ponieważ nie ma indywidualnej odpowiedzialności, odpowiedzialność ponosi cały zespół, dlatego niekiedy zbyt łatwo i szybko zapadają pochopne decyzje, których konsekwencje mogą być przykre.
• próżniactwo społeczne (lenistwo społeczne) - wyraża się w skłonności niektórych uczestników do mniejszego angażowanie się w wykonywanie zadań, licząc, że ktoś inny z zespołu i tak to wykona, przez co traci na tym cały zespół.
• rozproszenie odpowiedzialności - wyraża się w rozkładaniu odpowiedzialności za decyzje, zadania.
• problem podziału nagród wśród członków zespołu - otrzymane nagrody mogą zostać rozdzielone niewspółmiernie do włożonych wysiłków przez danych członków zespołu.
• możliwość wystąpienia konfliktów - w grupie mogą występować sprzeczne interesy, jednostki mogą mieć odmienne przekonania, potrzeby czy cele. Ważne jest, aby prawidłowo rozpoznać przyczyny konfliktów i odpowiednio nim pokierować, ponieważ nierozwiązane konflikty mogą prowadzić nawet do rozpadu zespołu.

Wady związane z organizacją pracy zespołu

• dłuższy czas podejmowania decyzji - decyzje podejmowane przez zespół wymagają więcej czasu, niż gdyby podejmowane były przez jednostkę, dodatkowo wraz z wydłużaniem się czasu potrzebnego do podjęcia decyzji, wzrastają także koszty.
• brak lub nadmiar liderów - wadą może być brak osoby, która koordynowałaby całość pracy zespołu, czuwała nad realizacją zadań, jak również zbyt wiele takich osób.
• konieczność planowania - istnieje wiele rzeczy, które należy zaplanować, aby praca zespołu mogła przebiegać pomyślnie, jak chociażby czas i miejsce spotkań, a które wiążą się z ponoszeniem nakładów czasu oraz nakładów finansowych.
• chaos - niebezpieczeństwo bałaganu jeśli członkowie zespołu dyskutują jednocześnie nad odmiennymi kwestiami.

Wady pracy zespołowej — artykuły polecane

Syndrom grupowego myślenia — Zarządzanie przez delegowanie — Typowe błędy kierownictwa — Syndrom wypalenia zawodowego — Niska samoocena — Rodzaje struktur w projekcie — Struktura promienista — Przywództwo sytuacyjne — Zdolność do pracy w zespole

Bibliografia

• Ćwik K. (2013), Praca zespołowa, Akademia rozwoju kompetencji pracowników HS, Wrocław
• Kisielnicki J. (2017), Zarządzanie projektami. Ludzie - procedury - wyniki, Wydawnictwo Nieoczywiste, Piaseczno
• Nęcka E. (1994), Wespół w zespół. Jak osiągnąć wspólne cele, Businessman, Nr 1
• Potocki A. (2005), Zachowania organizacyjne. Wybrane zagadnienia, Difin, Warszawa
• Rutka R. (2012), Organizacja zachowań zespołowych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Trocki M. (2014), Organizacja projektowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Zaborek M. (2012), Praca zespołowa w polskich organizacjach. Zespoły po polsku

Autor: Patrycja Bolek