Niska samoocena

Niska samoocena inaczej nazywana niskim poczuciem własnej wartości. Jest to sposób myślenia człowieka o sobie, co w tym przypadku oznacza, że człowiek posiada wiele negatywnych myśli na własny temat. Osoba z takim problemem uważa, że jest gorsza od innych ludzi. Często takie osoby porównują się z innymi, co skutkuje odbieranie własnej osoby z gorszej strony. Niestety często niskie poczucie własnej wartości przekształca się w depresję.

Niska samoocena jest skutkiem negatywnych wydarzeń, doświadczeń w odniesieniu do własnej osoby. Czym wcześniej te wydarzenia miały miejsce w życiu człowieka tym samoocena jest niższa i długotrwała. Jest to spowodowane faktem, że nasze poczucie własnej wartości odpowiada również za podejmowanie decyzji. W wielu przypadkach osoby z niską samooceną nie osiągają wybitnych osiągnięć, gdyż nie wierzą, że może im się to udać.

U wielu osób pierwszymi objawami niskiego poczucia własnej wartości jest lęk przez nieznanym, niezadowolenie i strach w wielu codziennych sytuacjach. Najczęściej młode osoby wchodzące w dorosłe życie porównują się do popularnych i wszystkim znanym epitetów bycia dobrym i lepszym w obecnych czasach. Takimi wyznacznikami jest bogactwo, atrakcyjność, rozpoznawalność i przebojowość. Jeżeli dana osoba nie jest w stanie zobaczyć u siebie takich cech czuje się gorszą (P. Oleś 2015, s. 98-99).

TL;DR

Artykuł omawia problem niskiej samooceny, jej przyczyny i cechy osobowości u osób z tym problemem. Wskazuje również, jak niska samoocena może wpływać na pracowników i jak ich motywować. Zawiera również wskazówki dotyczące budowania poczucia własnej wartości poprzez bezwarunkową wartość, miłość i wzrastanie.

Przyczyny niskiej samooceny

Poczucie własnej wartości nie jest cechą niezmienną. Również człowiek nie rodzi się z niską samooceną. W wielu przypadkach niskie poczucie własnej wartości ma źródło w dzieciństwie. Tego powodem jest nieodpowiednie zachowanie i postawa rodziców. Do takiej sytuacji mogła przyczynić się krytyka, agresja, wytykanie błędów przez dorosłych oraz stawianie zbyt wygórowanych wymagań (K. Kubiak 2016, s. 5).

Cechy osobowości u osoby z niską samooceną

Do najczęściej występujących cech u ludzi z niską samooceną jest (K. Kubiak 2016, s. 8):

• tendencja poddawania się, bardzo często z osoby z niską samooceną już na starcie wykonywania zadania nie wierzą w jego pozytywne zakończenie,
• boją się zmian i nowych rzeczy sytuacji, strach przed nieznanym,
• strach i trudność w podejmowaniu własnych decyzji,
• brak poczucia bezpieczeństwa,
• strach przed poniżeniem, takie osoby bardzo rzadko w towarzystwie wypowiadają się czy mówią swoje zdanie, gdyż boją się wyśmiania i odrzucenia przez innych ludzi,
• brak pewności siebie,
• poczucie nieakceptacji przez innych.

Zarządzanie zasobami ludzkimi a poczucie własnej wartości

Osobowość, cechy charakteru w znacznym stopniu są istotnymi czynnikami wyboru stylu kierowania przez menadżerów. Kierownik, który potrzebuje akceptacji swoich wyborów, potrzeby uznania i poczucia wsparcia przejawia tendencję do korzystania ze misjonarskiego stylu kierowania. Ten styl kierowania cechuje się brakiem umiejętności radzenia z sobie problemami i planowania. Kierownik potrzebuje kontaktu ze swoimi pracownikami i ich wsparcia w działaniu. W wielu przypadkach stroni od konfliktów i problemów, co skutkuje niewłaściwą realizacją celów, obojętnością i brakiem zainteresowania końcowymi rezultatami pracy (Peplińska A., Połomski P., Bajko M. 2015, s. 140).

Niska samoocena u pracownika

Pracownik o niskim poczuciu własnej wartości w wielu przypadkach nie jest wydajny, efektywny i nie skupia całej swojej uwagi na wyznaczonym celu. Niejednokrotnie nie radzi sobie z nowymi sytuacjami, zadaniami i współpracownikami. Często ma problem z rozwiązywaniem problemów i samodzielnym podejmowaniu decyzji. Również praca w trudnych warunkach sprawia mu trudność.

Zatem ważne jest, aby takiego pracownika motywować do pracy. Motywować pracownika można na wiele sposobów, jednak pracownicy z niską samooceną potrzebują szczególnych motywatorów. Jednym z najważniejszych motywatorów są szkolenia i kursy, gdyż poszerzają wiedzę, co wiąże się z większą pewnością siebie i swoich umiejętności. Istotnym bodźcem do motywacji pracownika jest awans, który zachęca pracownika do pracy i motywuje do rozwijania. Powoduje u pracownika poczucie uznania przez przełożonego i podnosi jego samoocenę (M. Mazur, s. 174).

Budowanie własnej wartości

Aby człowiek potrafił zmienić poczucie własnej wartości musi zrozumieć czynniki, na których się opiera. Podstawami poczucia własnej wartości są:

1. Bezwarunkowa wartość
2. Miłość
3. Wzrastanie

Te trzy czynniki są bardzo istotne, ale kluczowa jest ich kolejność. Poczucie własnej wartości skupia się w pierwszej kolejności na wartości, w późniejszym etapie na miłości a następnie na wzrastaniu. Wzrastanie dotyczy posuwania się we właściwym kierunku, oznacza pozytywne występujące zmiany u człowieka. Wiele osób podczas pracy nad sobą próbuje zmienić przebieg, jednak bez podstaw takich jak miłość i bezwarunkowa wartość poczucie własnej wartości nie funkcjonuje poprawnie (Glenn R. Schiraldi 2007, s. 51).

Niska samoocena — artykuły polecane

Wypalenie zawodowe — Nonkonformizm — Pracoholizm — Syndrom wypalenia zawodowego — Kariera — Inteligencja emocjonalna — Pewność siebie — Przywództwo sytuacyjne — Mobbing

Bibliografia

• Kubiak K. (2016), Samooceona jak wpływa na to kim jesteś?
• Łaguna M. (2012), Satysfakcja z życia i satysfakcja z pracy a motywacja do podejmowania szkoleń: Doniesienie z badań, Psychologia Jakości Życia, tom 11, nr 2
• Mazur M. (2013), Motywowanie pracowników jako istotny element zarządzania organizacją, Social Sciences, Wrocław, 2(8)
• Oleś P. (2015), Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość - zmiana - integracja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Peplińska A., Połomski P., Bajko M. (2015), Osobowościowe i kompetencyjne predyktory stylów kierowania menedżera (Personality and Competence Predictors of Management Styles among Managers), Zarządzanie zasobami ludzkimi, nr 215
• Robbins M. (2012), Bądź sobą. Autentyczność jest w cenie. Helion, Gliwice
• Schiraldi G. (2007), Jak zwiększyć poczucie własnej wartości, Helion, Gliwice

Autor: Natalia Dobranowska