Dobra komplementarne

Dobra komplementarne to dobra, które uzupełniają się w zaspokajaniu konkretnej potrzeby. Wzrost (spadek) ceny jednego z dwóch dóbr, które są względem siebie komplementarne przy innych czynnikach stałych spowoduje spadek (wzrost) popytu na to dobro, a tym samym wywoła spadek (wzrost) popytu na drugie dobro. Stąd też zmiana ceny jednego dobra wpływa na zmianę popytu na drugie.

Dobra komplementarne można zdefiniować w inny sposób. Przy założeniu, że zmienia się tylko cena (ceteris paribus) innych dóbr konsumpcyjnych można zaobserwować zmianę relatywnej ceny danego dobra. W przypadku, gdy wzrost ceny pierwszego dobra (A) przy niezmienionej cenie drugiego dobra (B) spowoduje spadek ilości zarówno pierwszego jak i drugiego dobra nabytego przez konsumentów możemy powiedzieć, że są to dobra komplementarne. "Konsument może osiągnąć określoną korzyść z konsumpcji obu dóbr, reaguje zatem na zmianę ceny dobra komplementarnego B tak samo jak na zmianę ceny dobra A".

TL;DR

Dobra komplementarne to dobra, które uzupełniają się nawzajem. Zmiana ceny jednego dobra wpływa na zmianę popytu na drugie dobro. Dobra komplementarne mogą być ilościowe, jakościowe, oparte na dostawcy itp. Przykłady to samochód i benzyna, lewy but i prawy but, kuchenka gazowa i gaz. Wzrost ceny jednego dobra powoduje spadek popytu na drugie.

Pojęcie komplementarności

Komplementarność w aspekcie ekonomicznym - to traktowanie, relacja, związek wzajemnego uzupełnienia dóbr dla użycia konsumentów w celach produkcyjnych albo konsumpcyjnych. Dobra są komplementarne, gdy posiadanie jednego dobra powoduje popyt na drugie. Komplementarność wtenczas istnieje kiedy posiadanie pewnego dobra jest niezbędnym wymaganiem (niezbędną umową) korzystania drugiego dobra. Komplementarność umiarkowana oznacza jednostronność zmian popytu na daną grupę dóbr w wyniku np. wzrostu dochodu, co ma praktyczne znaczenie w planowaniu popytu na dane dobra.

Pojęcie uzupełnienia

Uzupełnienie odnosi się do dobra komplementarnego lub usługi, która jest używana w połączeniu z innym dobrem lub usługą. Zwykle, dobra komplementarne nie mają żadnej wartości, gdy są użytkowane osobno, ale w połączeniu z innym towarem lub usługą, dodają się do ogólnej wartości. Produkt może być traktowany jak komplementarny kiedy dzieli korzystne relacje z innym dobrem. Dobra komplementarne połączone z popytem, określamy jako elastyczność popytu. Oznacza to, że jeśli cena dobra wzrośnie, cena dobra komplementarnego maleje, cena i popyt są bardzo elastyczne. To dlatego, że gdy cena dobra wzrośnie, popyt na jej dobro komplementarne spada ze względu na fakt, że konsumenci nie chcą używać samego dobra uzupełnijacego.Jest to w przeciwieństwie do substytucyjnych towarów.

Kategorie dóbr komplementarnych (ze względu na popyt)

• 1. Ilościowe komplementarne dobra (Quantity complements): wyższa ilość od jednego produktu prowadzi do wyższej wartości dla innego (na przykład: prawy i lewy buty).
• 2. Jakościowe komplementarne dobra (Quality complements): wyższa jakość produktu prowadzi do wyższej wartości krańcowej jakości dla innego (na przykład: garnitur, w połączeniu z krawatem).
• 3. Komplementarne dobra w kategorii uzupełnenia (Within-category complements): wartość koszyka produktów powiązanych jest opcjonalną wartością użytkowania, najlepiej pasuje do bieżących potrzeb, (na przykład: domowa filmowa biblioteka).
• 4. Cross-category komplementarne dobra (Cross-category complements): kiedy produkty są istotnie połączone dla uzyskania wyższej wartości (na przykład: mleko i zboże, sprzęt i oprogramowanie).
• 5. Komplementarne dobra oparte na dostawcy (Provider-driven complementarity): niezależne produkty stają się komplementarnymi, gdy zapewnione jedną firmą ze względu na markę lub usługi dostawy skutków ubocznych (na przykład: operacje bankowe i inwestycje).
• 6. Dynamiczne komplementarne dobra (Dynamic complements): dobra które są substytutami w statycznym ustawieniu mogą stać się komplementarnymi w dynamicznym otoczeniu (na przykład: różne sezony telewizyjnych programów).
• 7. Komplementarne dobra poszczególnych agentów (Complementarities across individual agents): kiedy odbywa się interakcja agentów, ich wybory mogą być komplementarne (na przykład: decyzja o tworzeniu związku musi być wzajemnie wybrana).

Przykłady

Dobrami komplementarnymi są:

• samochód oraz benzyna - wzrost ceny samochodów wywoła spadek popytu na benzynę.
• lewy but oraz prawy but - nie kupimy jednego buta z pary, jeśli nie będzie dostępny drugi.
• kuchenka gazowa oraz gaz - kuchenka gazowa nie funkcjonuje bez gazu, a więc jest bezużyteczna.

Relacja popytu dóbr komplementarnych

Dwa dobra są komplementarne jeżeli wzrost (spadek) ceny na dane dobro wywołuje spadek (wzrost) popytu na drugie dobro. W tym wypadku zależność obydwu wielkości jest odwrotna.

gdzie:

Edx (py) - współczynnik elastyczności popytu na dobro x względem ceny dobra y

procentowa zmiana popytu na dobro x

procentowa zmiana ceny dobra y

Mamy do czynienia z dobrami komplementarnymi, jeśli reakcje popytu i ceny mają charakter przeciwny i przed współczynnikiem ?xD występuje znak "-". Współczynnik mieszanej elastyczności cenowej popytu przyjmie wartości zawarte w przedziale (0, +?). Z tego powodu rozróżnia się rodzaje popytu, a mianowicie: proporcjonalny, elastyczny, nieelastyczny.

Przykłady:

1. Wzrost (spadek) ceny mieszkań wpływa na spadek (wzrost) popytu na meble, sprzęt gospodarstwa domowego czy inne produkty niezbędne do wyposażenia mieszkania.
2. Wzrost cen samochodów znajduje swoje odzwierciedlenie w spadku popytu na benzynę.

Dobra komplementarne — artykuły polecane

Popyt sztywny — Elastyczność cenowa popytu — Popyt — Dobro substytucyjne — Mieszana elastyczność cenowa popytu — Elastyczność popytu — Krzywa popytu — Popyt konsumpcyjny — Prawo malejącego popytu

Bibliografia

• Jinhyuk L., Jeaok P. (2014), Pricing of comlementary goods as implicit financial arrangement, Hitotsubashi Journal of Economics 55
• Klimczak B. (2006), Mikroekonomia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław
• Milewski R., Kwiatkowski E. (red.) (2016), Podstawy ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Yalcin T., Ofek E. (2010), Complementary Goods: Creating and Sharing Value, Columbia Business School

Autor: Jacek Piwowarczyk, Sawicka Karolina, Serhiienko Maiia