Kurs zawodowy

Kurs zawodowy jest to program szkoleń mających na celu dostarczenie informacji oraz kwalifikacji w wybranym przez uczestnika zawodzie. Uczestnik kursów zawodowych ma możliwość uzyskania wiedzy i umiejętności potrzebnych do wykonywania konkretnych zawodów (Dz.U. 1999 nr 12 poz. 96). Podczas trwania kursu zawodowego wykorzystywane są przeróżne rodzaje kształcenia, np. zajęcia w grupach takie jak lekcje i wykłady, praca z tekstami (podręczniki, książki, instrukcje, encyklopedie) oraz zajęcia praktyczne takie jak warsztaty, pracownie czy laboratoria (Nowak J. 2017).

TL;DR

Kursy zawodowe to programy szkoleń, które mają na celu dostarczenie wiedzy i umiejętności potrzebnych do wykonywania konkretnych zawodów. Kwalifikowane Kursy Zawodowe umożliwiają zdobycie wymaganych umiejętności i są odpowiedzią na zapotrzebowanie pracodawców na wykwalifikowanych pracowników. Pracodawcy korzystają z korzyści takich jak świadectwo ukończenia kursu, krótsze przeszkolenie pracownika i możliwość wprowadzania zmian. Istnieją różne systemy kształcenia zawodowego w innych krajach, takie jak w Austrii i Danii, które łączą naukę teoretyczną i praktyczną w przedsiębiorstwach.

Kwalifikowane Kursy Zawodowe

Kwalifikowane Kursy Zawodowe jest to cykl pozaszkolnych zajęć edukacyjnych zakończony Egzaminem Zawodowym umożliwiający zdobycie wymaganych umiejętności na wybranym stanowisku zawodowym. Zdający otrzymuje świadectwo (dyplom lub zaświadczenie) według którego jest uprawniony i przygotowany do wykonywania określonego zawodu. Kursy prowadzone są przez uprawnionego do tego placówki. Kwalifikowane Kursy Zawodowe są pozaszkolną formą kształcenia ustawicznego (Sitko H. 2013).

Geneza Powstania Kwalifikowanych Kursów Zawodowych

Kwalifikowane Kursy Zawodowe są odpowiedzią Polskiego systemu oświatowego na zapotrzebowanie wykwalifikowanych pracowników na rodzimym i zagranicznym rynku pracy. Dzięki relatywnie krótkim czasie zajęć (6-7-miesięcy) uczniowie mogą w krótkim czasie zdobyć lub poszerzyć kwalifikacje już poza polskim systemem oświaty. Kwalifikowane Kursy Zawodowe pozwalają również na dynamikę kursów oraz ciągłe dostosowywanie oferty kursów do sytuacji panującej na rynku pracy (Nowak J. 2017).

Korzyści dla pracodawców

W obecnej rzeczywistości gospodarczej należy zwrócić uwagę na korzyści dla pracodawców płynące z Kwalifikowanych Kursów Zawodowych. Potencjalny pracownik po Kwalifikowanych Kursach Zawodowych cechuję się (Janiak-Rejno I. 2001):

• Świadectwem ukończenia Kwalifikowanego Kursu Zawodowego - najważniejsza zaleta Kwalifikowanych Kursów Zawodowych, potwierdzająca nabyte oraz posiadane umiejętności pracownika w danym zawodzie,
• Przeszkoleniem na stanowisku - pracownik posiadający takie świadectwo wymaga krótszego przeszkolenia na stanowisku pracy, a co za tym idzie koszt przeszkolenia pracownika drastycznie się zmniejsza lub wręcz zostaje ograniczony do zera,
• Doświadczeniem - pracownik po odbyciu kursu jest zdecydowanie atrakcyjniejszy dla pracodawcy pod względem posiadanego doświadczenia. Obecne Kwalifikowane Kursy Zawodowe są tworzone w myśli umożliwienia zdobycia jak największego i najcenniejszego doświadczenia, które przyda się na przyszłym stanowisku pracy,
• Wprowadzeniem zmian - pracownik posiadający świadectwo Kwalifikowanego Kursu Zawodowego cechuje się najświeższą wiedzą z zakresu danego zawodu, dzięki czemu staje się cennym źródłem usprawnień i uwag odnośnie swojego stanowiska. Dzięki takiemu pracownikowi przedsiębiorca zwiększa swoje szanse w zaistnieniu na rynku.

Przykładowe zawody kwalifikowane

Aktualna oferta zawodów kwalifikowanych w których możliwe jest prowadzenie zajęć i uczestnictwo w nich publikowana jest w rozporządzeniach Ministra Edukacji Narodowej. Aktualne zawody kwalifikowane są wyszczególnione w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego. W rozporządzeniu wyszczególnia się 32 branże w których możliwe jest kształcenie zawodowe. Przykładowe branże zawodów kwalifikowanych (Dz.U. 2019 poz. 991):

• budowlana,
• chemiczna,
• mechaniczna,
• metalurgiczna,
• przemysłu mody,
• transportu wodnego.

Systemy kształcenia zawodowego w innych krajach

W krajach należących do Unii Europejskiej, występują różne systemy kształcenia zawodowego, charakterystyczne dla każdego z nich. W Austrii podczas ostatniego roku obowiązkowego kształcenia, możliwe jest zdecydowanie o dalszej ścieżce edukacji. Wtedy to uczeń dokonuje wyboru, czy zamierza dalej kontynuować tradycyjną edukację, czy decyduje się na ścieżkę łączącą elementy kształcenia zawodowego. Jeżeli zdecyduje się na drugą opcję, może podjąć pracę od razu po ostatnim roku obowiązkowej edukacji (a więc w wieku 14-15 lat) lub kontynuować edukację zawodową. W ramach tego programu uczniowie mają dostęp do szkoleń praktycznych i teoretycznych w przedsiębiorstwach współpracujących z placówkami oświaty. Zawody, które są objęte tym programem odpowiadają kluczowym potrzebom gospodarki. Z kolei w Danii podstawowe kształcenie jest obowiązkowe w zakresie 10 lat, a po tym czasie uczniowie decydują się na kontynuację edukacji w szkole średniej o profilu ogólnym lub w szkole zawodowej. Dla absolwentów kształcenia podstawowego dostępne są trzy warianty dalszego kształcenia o różnych profilach: przygotowujący do egzaminu wstępnego na studia wyższe, o profilu handlowym oraz technicznym. Każdy z tych programów tworzony jest we współpracy z przedstawicielami biznesu, aby jak najlepiej dopasować ofertę kształcenia do wymagań rynku pracy. Przy tworzeniu programów zwraca się uwagę na to, aby uczniowie oprócz wiadomości teoretycznych, mieli możliwość zdobycia również wiedzy praktycznej w przedsiębiorstwach. Dodatkowo w cały proces zaangażowani są partnerzy społeczni, którzy dbają o poprawne funkcjonowanie systemu. Ostatnią z głównych reguł jest zasada mówiąca o tym, że każdy uczeń posiada prawo do kształcenia w każdym wieku (Dziewulak D. 2013).

Kurs zawodowy — artykuły polecane

Urząd pracy — Szkoła zawodowa — Praktyka zawodowa — Oferta pracy — Biuro karier — Kandydat — Doradztwo zawodowe — Headhunter — Wykluczenie cyfrowe — Ekstrakcja danych

Bibliografia

• Dziewulak D. (2013), Kształcenie zawodowe w Polsce i wybranych krajach Unii Europejskiej, Biuro analiz sejmowych, nr 6 (95)
• Janiak-Rejno I. (2001), Wybrane formy kształcenia i doskonalenia zawodowego w kontekście obecnej sytuacji na rynku pracy, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania
• Kowalik D. (2016), Kwalifikacyjne kursy zawodowe w planowaniu kariery, Labor et Educatio
• Nowak J. (2017), Kwalifikacyjne kursy zawodowe sposobem na zdobycie dodatkowych kwalifikacji przez osoby dorosłe, Wydawnictwo UR
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego Dz.U. 2019 poz. 991
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych Dz.U. 2019 poz. 652
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dz.U. 2012 poz. 977
• Sitko H. (2013), Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie - krok po kroku, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej
• Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2011 nr 205 poz. 1206
• Ustawa z dnia 8 stycznia 1999 r. - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego. Dz.U. 1999 nr 12 poz. 96
• Zielińska M. (2016), Polacy w Reykjaviku: Miejsce, mobilność i edukacja, Stowarzyszenie Na Styku

Autor: Przemysław Dąbrowski, Anna Trzop

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.