Biuro Informacji Kredytowej

Biuro Informacji Kredytowej to instytucja, która tworzy bazy danych zawierające informacje o zobowiązaniach kredytowych klientów oraz udostępnia je w postaci raportów. Biuro Informacji Kredytowej prowadzi swoją działalność w oparciu o przepisy Ustawy Prawo Bankowe z dnia 29 sierpień 1997r (Olechnowicz M. 2012,)

TL;DR

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) gromadzi i udostępnia informacje o zobowiązaniach kredytowych klientów. Powstało w 1997 roku i działa na podstawie Ustawy Prawo Bankowe. BIK gromadzi informacje o zobowiązaniach, historii spłat i danych osobowych kredytobiorców. Przetwarzane dane są przechowywane przez okres 5 lat lub 12 lat w przypadku danych statystycznych. BIK ma na celu minimalizację ryzyka kredytowego i zwiększenie bezpieczeństwa obrotu pieniężnego. Korzyści z działania BIK to m.in. zmniejszenie ilości dłużników, wzrost skuteczności w pobieraniu należności i polepszenie płynności finansowej. BIK różni się od Biur Informacji Gospodarczej (BIG) pod względem podstaw prawnych i rodzaju danych przetwarzanych.

Historia BIK

Ustawodawca na mocy art. 105 ustawy o prawie bankowym zezwolił na powstanie instytucji, która może tworzyć bazy danych, przetwarzać a także je udostępniać. W październiku 1997 r. z inicjatywy Związku Banków Polskich oraz największych ówczesnych banków zostało powołane do istnienia Biuro Informacji Kredytowej. W roku 2000 BIK został zarejestrowany przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych a w 2001 roku BIK otrzymał pierwsze dane. Od 2006 roku BIK dzieli się raportami z klientami indywidualnymi (Kurkliński L., Markowski K. i in. 2012, s. 88-89)

Czym jest Biuro informacji kredytowej

Biuro Informacji Kredytowej to instytucja, która gromadzi oraz przetwarza informacje, dane z zakresu wszystkich zobowiązań kredytowych klientów (dotyczy zarówno kredytobiorcy, jak i rachunku kredytowego) banków, firm pożyczkowych i SKOK-ów. Przechowywane w bazie BIK informacje są pozytywne, np. terminowe spłacenie kredytu, jak i negatywne, np. opóźnienie w płatnościach (Kurkliński L., Markowski K. i in. 2012,)

Informacje z banków, Kas Oszczędnościowo - Kredytowych, są na bieżąco przekazywane do BIK. Dzięki temu potencjalni kredytobiorcy odnoszą korzyść, gdyż znacząco skraca się czas oczekiwania na decyzję o uzyskaniu kredytu.

Biuro Informacji Kredytowej powstało celem zminimalizowania ryzyka kredytowego oraz wzrostu bezpieczeństwa obrotu pieniężnego. System informacji o zobowiązaniach kredytobiorców występuje na rynku od 1991 r (Olechnowicz M. 2012,)

Dane

Do BIK przekazywane są następujące informacje o kredytobiorcach: (Kurkliński L., Markowski K. i in. 2012, s. 128,)

• dane osobowe (imię i nazwisko, PESEL, numer i rodzaj tożsamości, adres, data urodzenia),
• dane z zakresu zobowiązań, np. data powstania oraz rodzaj zadłużenia, czas spłaty, waluta,
• historia spłat,
• dane o zadłużeniu,

BIK przetwarza dane: (Co to jest BIK?)

• od chwili ich pozyskania aż do zakończenia zobowiązania - jeśli zobowiązanie zostało uiszczone w terminie,
• po spłacie kredytu lub pożyczki, jeśli została wyrażona odpowiednia zgoda,
• przez okres 5 lat bez potrzeby uzyskania zgody, jeśli spełnione są następujące warunki:
• dług został spłacony z opóźnieniem wynoszącym więcej niż 60 dni,
• minęło więcej niż 30 dni od chwili w której bank lub SKOK poinformował adresata o chęci przetworzenia jego danych,
• na mocy ustawy przez okres lat 12 od chwili spłacenia zobowiązania, do danych statystycznych,

Korzyści wynikające z funkcjonowania Biura Informacji Kredytowej

Korzyści ze współpracy przedsiębiorstw, instytucji oraz konsumentów z systemem informacji kredytowej i gospodarczej: (Olechnowicz M. 2012, s. 65-66)

• zmniejszenie ilości dłużników,
• wzrost skuteczności w pobieraniu należności,
• możliwość zwrotu należności, uważanych za przedawnione,
• polepszenie płynności finansowej,
• zmniejszenie ryzyka strat finansowych,
• ograniczenie możliwości wystąpienia zatorów płatniczych,
• umocnienie efektów windykacyjnych oraz prewencyjnych,
• umożliwienie potwierdzenia swojej wiarygodności,

BIK a BIG

Oba podmioty w pierwszej kolejności różnią się podstawami prawnymi, między innymi prawami do udostępniania informacji (Olechnowicz M. 2012, s. 71-73)

Odmienność pomiędzy BIK a BIG odnoszą się także do rodzaju danych przetwarzanych w bazie danych. W Biurze Informacji Kredytowej informacje mogą być pobierane w celu:

• stosowania metod statystycznych,
• oceny zdolności kredytowej,
• analizy ryzyka kredytowego,

Natomiast w przypadku Biur Informacji Gospodarczej udostępniane dane o konsumencie realne są, gdy:

• okres płatności świadczenia upłynął minimum 60 dni wcześniej,
• należność wynosi minimum 200 zł dla konsumenta,
• dług przedsiębiorcy równy jest 500 zł,
• minął miesiąc od czasu wysłania dłużnikowi upomnienia z informacją o braku opłaty,

Biuro Informacji Kredytowej i Biura Informacji Gospodarczej posługują się również innymi metodami przetwarzania danych.

Pozostałe różnice między BIK a BIG to między innymi:

• ilość podmiotów,
• akcjonariusze,
• prawo do korzystania ze zgromadzonych informacji,

Biuro Informacji Kredytowej — artykuły polecane

InfoMonitor — Krajowy rejestr długów — Rejestr dłużników — Restrukturyzacja kredytu — Limit kredytowy — Biuro informacji gospodarczej — Emisja obligacji — Faktoring odwrotny — Lista dłużników

Bibliografia

• Kurkliński L., Markowski K. (red.) (2012), Systemy Wymiany Informacji Kredytowej - Doświadczenia polskie i europejskie, Biuro Informacji Kredytowej, Warszawa
• Olechnowicz M. (2012), Systemy wymiany informacji kredytowej i gospodarczej w Polsce, Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie, nr 58
• Strona internetowa: Biuro Informacji Kredytowej
• Strona internetowa: Związek Banków Polskich
• Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych, Dz.U. 2018 poz. 1000
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. Dz.U. nr 140 poz. 939

Autor: Mateusz Podgórski