System wczesnego ostrzegania K. Beermanna

Metodologia Beermanna będąca wieloczynnikową analizą dyskryminacyjna prognozowania upadłości przedsiębiorstw zaliczana jest do europejskiego dorobku tej grupy metod. Rozwój jej przypada na lata 60-70. Jest to pionierska w swojej klasie metoda, której funkcja dyskryminacyjna szacowana jest odrębnie dla każdego roku poprzedzającego bankructwo przedsiębiorstwa.

K. Beermann poddał analizie 42 przedsiębiorstwa prowadzące działalność w Niemczech (21 wypłacalnych i 21 niewypłacalnych) bazując na 10 wskaźnikach. Podał też do każdego z nich parametry krytyczne w 4 kolejnych latach analizy. W odróżnieniu od prac Altmana ta metodologia charakteryzuje się dokładniejszym doborem wskaźników z przypisanymi im wagami w kolejnych latach w tym sensie jest dokładniejsza przez uwzględnienie zmienności parametrów statystycznych w czasie. Ich wartości otrzymane w wyniku oszacowania funkcji przedstawia tabela.

Nazwa wskaźnika	Konstrukcja wskaźnika	Wagi przypisywane wskaźnikom wskaźnikom w kolejnych latach przed strata kapitału
		1	2	3	4
X1	Amortyzacja / Stan początkowy aktywów trwałych + ich przyrost	0,21705	-0,11899	0,04155	0,14874
X2	Nadwyżka finansowa / Zobowiązania ogółem	-0,06276	0,17767	0,06143	-0,13853
X3	Przyrost aktywów trwałych / amortyzacja	0,01218	0,00114	-0,00227	0,00383
X4	Zobowiązania ogółem / Suma bilansowa	0,07741	-0,06090	-0,03870	-0,008804
X5	Wynik finansowy netto + podatki+ zyski nadzwyczajne / Aktywa ogółem	-0,10477	0,31465	0,90910	-0,12545
X6	Wynik finansowy netto +podatki +zyski nadzwyczajne / Aktywa ogółem	-0,81270	-1,00694	-1,52824	-0,28069
X7	Zobowiązania wobec banków / Zobowiązania ogółem	0,16454	0,07427	0,05731	0,06122
X8	Przychody ze sprzedaży / Aktywa ogółema	0,06135	0,07427	0,03751	-0,01123
X9	zapasy / Przychody ze sprzedaży	0,26832	0,19390	0,05573	-0,11443
X10	Wynik finansowy netto +podatki +zyski nadzwyczajne / Zobowiązania ogółem	0,12368	-0,12903	-0,02717	0,15961

Metoda ta może być tylko stosowana w odniesieniu do przedsiębiorstw produkcyjnych. Nie jest efektywna w przypadku przedsiębiorstw handlowych. Tu w wieloczynnikowej analizie dyskryminacji, inaczej niż w uproszczonej, im większa wartość wskaźnika tym gorzej. Wartość graniczna pomiędzy sfera niewypłacalności i wypłacalności wynosi 0,31

Oparcie analizy na zmiennych, którym przypisano różne wagi w kolejnych latach przed strata kapitału w badaniu pozwoliło zmniejszyć łączny błąd prognozy na rok przed zajściem bankructwa do 7,1% z 14,3% w najlepszym pojedynczym wskaźniku.2 Zestawienie błędów prognozy dla kolejnych lat prezentuje tabela (dane w %)

Kolejne lata przed strata kapitału	Łączny błąd prognozy	Błąd pierwszego rodzaju	Błąd drugiego rodzaju
1	7,1	9,5	4
2	11,9	4,8	19,1
3	21,4	9,5	33,3
4	28,6	14,3	42,9

System wczesnego ostrzegania K. Beermanna — artykuły polecane

System wczesnego ostrzegania D. Hadasik — System wczesnego ostrzegania J. Gajdki i D. Stosa — System wczesnego ostrzegania B. Prusaka — System wczesnego ostrzegania W. H. Beavera — Wskaźnik Altmana — System wczesnego ostrzegania G Weinricha — Analiza Du Ponta — Analiza bilansu w układzie poziomym — System wczesnego ostrzegania P.J. Fitz Patricka

Bibliografia

• Rogowski W. (1999), Możliwości wczesnego rozpoznawania symptomów zagrożenia zdolności płatniczej przedsiębiorstwa, Bank i kredyt nr 6
• Zelek A. (2003), Zarządzanie kryzysem w przedsiębiorstwie: perspektywa strategiczna, Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle, Orgmasz, Warszawa

Autor: Jadwiga Dudzińska