Rewolucja informacyjna

Rewolucja informacyjna (w skrócie RI) - to proces rozwoju społecznego, który zachodzi w rozwiniętych ekonomicznie i technologicznie państwach od II połowy XX wieku; jest on skutkiem szybkiego postępu w telekomunikacji, mikroelektronice, jak również w informatyce (Castells M., 2010).

TL;DR

Rewolucja informacyjna to proces rozwoju społecznego, który nastąpił w rozwiniętych krajach od drugiej połowy XX wieku. Charakteryzuje się komputeryzacją, rozbudową Internetu i łatwiejszym dostępem do informacji. Komputery, Internet i cyfrowe urządzenia komunikacyjne stały się integralną częścią życia ludzi i działalności różnych instytucji. Rewolucja informacyjna zmienia społeczeństwo, powodując powstanie nowych podziałów, zmiany w pracy i życiu człowieka. Informacja staje się głównym towarem rynkowym, a komputery zastępują rutynowe czynności intelektualne. Rewolucja informacyjna tworzy nową gospodarkę opartą na wiedzy i nowe społeczeństwo informacyjne. Ogólny efekt rewolucji informacyjnej to powstanie społeczeństwa i gospodarki opartych na informacji, zastąpienie form zatrudnienia samozatrudnieniem, edukacji przez całe życie i globalizację.

Charakterystyka rewolucji informacyjnej

Jego cechy charakterystyczne to m.in. komputeryzacja wielu obszarów administracji, gospodarki oraz życia prywatnego, a także rozwój i merytoryczne wykorzystywanie Internetu, który pozwala na upowszechnianie pozyskiwania, przetwarzania i przesyłania informacji, która jest barzdiej dostępna, oraz ekspansji komunikacyjnej na skalę dotąd niespotykaną. Obserwujemy również jak przyspieszeniu i ułatwieniu ulega obieg wiedzy oraz idei (Zacher L., 1997).

Komputery, Internet, a także cyfrowe urządzenia komunikacyjne stały się integralnym elementem działalności firm, instytucji naukowych, urzędów, placówek oświatowych i opieki zdrowotnej, instytucji upowszechniania kultury, środków masowego przekazu itp. Technika komputerowa oraz technologia informacyjna przyczyniły się do usprawnienia, jak również poszerzenia możliwości działań we wszystkich niemalże aspektach ludzkiej aktywności. Postęp naukowo-techniczny wytwarza nowe rozwiązania biznesowe, te zaś wywołują zmiany w stylu pracy, jak i życiu człowieka.

Kluczowe cechy charaktarestyczne RI (Pradnecki K., 2015):

• wirtualizacja;
• mobilność;
• dostępność informacji;
• ciągła zmienność społeczeństwa.

RI a społeczeństwo

Rewolucja informacyjna w potocznym rozumieniu związana jest z postępującym nasyceniem społeczeństw wielorakiego rodzaju sprzętem elektronicznym, który służy komunikacji. Niemniej, sama komputeryzacja i robotyzacja nie wyraża w pełni owego zjawiska. Jego istotą jest generowanie i przepływ informacji w społeczeństwach, nieporównywalnie szybszy niż w jakiejkolwiek epoce dziejów. Było to możliwe dzięki powszechnej implementacji sprzętu elektronicznego. Rewolucja owa wymaga więc warstwy sprzętowej (tzw. hardware), warstwy programowej (tzw. software) oraz sieci, która łączy poszczególne urządzenia ze sobą, dzięki czemu możliwa jest wymiana informacji (Zacher W., 1997).

To właśnie informacja stanie się głównym towarem rynkowym, technika oraz technologia komputerowa i komunikacyjna zdominują wszelkie aspekty ludzkiego życia. Pojawią się nowe podziały społeczne, będące następstwem zróżnicowanego dostępu do informacji, dyferencjalnego udziału w przetwarzaniu, jak również dystrybucji informacji oraz faktu, że wiele rodzajów ludzkiej pracy zastąpionych zostanie przez efektywniejsze roboty i komputery, ale za to pojawią się nowe zawody, wymagające specyficznych, specjalistycznych kwalifikacji (Auleytner J., Kleer J., 2015).

Zdaniem Cellary W. jest to, że każda intelektualna czynność, którą można zaplanować z góry, będzie wykonywana przez komputery w znacznie lepszy sposób niż przez człowieka (Cellary W., 2002). Dlatego pojawia się pewne ryzyko na rynku pracy wśród pracowników o rutynowej czynności intelekrualnej. Jednakże komputery, przynajmniej dzisiejsze, nie są przystosowane dla pracy kreatywnej i muszą być progromowane przez człowieka. A więc Cellary W. uważa, że od kreatywności będzie zależeć miejsce człoweika w społeczeństwie informacyjnym (Cellary W., 2002).

Efekty RI

Rewolucję informacyjną określa się mianem trzeciej fali w rozwoju cywilizacji ludzkiej, której znaczenie można porównać do rewolucji rolnej i przemysłowej (Toffler A. i H., 1998). Wskutek niej tworzy się nowa gospodarka - oparta na wiedzy i nowym społeczeństwie - nazywane globalnym społeczeństwem informacyjnym. Spodziewany efekt owej rewolucji to m.in. zastępowanie społeczeństwa masowego - indywidualistycznym, gospodarki bazującej na przemyśle - wytwórczością i usługami opartymi na wiedzy oraz informacji, również wspieranymi przez Internet; stałych form zatrudnienia - samozatrudnieniem, a także zespołami zadaniowymi; edukacji ograniczonej zasadniczo do okresu szkolnego i ewentualnie studiów wyższych - samokształceniem przez całe życie; światem podzielonym na państwa - globalną wioską.

W wyniku opisywanego procesu powstają nie tylko [[społeczeństwo informacyjne|'społeczeństwa informacyjne']], ale też sieciowe (Castells M., 2010). Nieograniczony dostęp do informacji testuje granice wpływu przywódców politycznych i gospodarczych. Co istotne, rewolucja informacyjna ma charakter globalny, bowiem wiele innowacji jest wprowadzanych jednocześnie zarówno w bogatej Północy, jak i biednym Południu.

W poszczególnych państwach jej uczestnikami są głównie ludzie wykształceni, posługujący się na co dzień technologią informacyjną. Zatem globalne społeczeństwo informacyjne z jednej strony charakteryzuje się wzrastającą ilością i prędkością przepływu informacji, łatwością komunikowania się, elektronicznym dostępem do różnorodnych usług, edukacji i kultury, itp., z drugiej zaś strony prowadzi do wykluczenia części społeczeństw, grup i pojedynczych osób z informacyjnego świata.

Rewolucja informacyjna — artykuły polecane

Teoria startu Rostowa — Gospodarka Oparta na Wiedzy — Społeczeństwo informacyjne — Telekomunikacja — Rozwój gospodarczy — Przemysł 4.0 — Wykluczenie cyfrowe — Suburbanizacja — Aktywizacja zawodowa

Bibliografia

• Auleytner J., Kleer J. (2015), Rewolucja informacyjna a kryzys intelektualny, Komitet prognoz Polska 2000 Plus, Warszawa
• Castells M. (2010), Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Cellary W. (2002), Polska w drodze do globalnego społeczeństwa informacyjnego, UNDP, Polska
• Pradnecki K. (2015), Rewolucja informacyjna - wyzwania przyszłości, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Polska
• Prandecki K., Śmietanko S., Hacaga M., Kazanceki W. (2015), Rewolucja informacyjna a społeczeństwa połowy XXI wieku - punkt widzenia młodego pokolenia, [w:] J. Auleytner, J. Kleer (red.), Rewolucja informacyjna a kryzys intelektualny
• Toffler A., Toffler H. (1998), Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań
• Zacher L. (1997), Rewolucja informacyjna i społeczeństwo: niektóre trendy, zjawiska i kontrowersje, Transformacje, Warszawa

Autor: Kornelia Brzeska,Władysław Nowicki