Transport wodny

Transport wodny - jest gałęzią transportu w państwach, w których istnieją odpowiednie warunki hydrologiczne oraz wystarczająca ilość dróg wodnych. W szczególności jest to przewóz osób oraz ładunków drogami wodnymi śródlądowymi. Przewozy, które znajdują się w sferze zastosowania tej gałęzi to:

• przewozy partii ładunków masowych w sąsiedztwie dróg wodnych, obsługa portów morskich, kopalni,
• kontenerów, głównie przy portach morskich,
• wielkogabarytowych, ciężkich i wrażliwych na wstrząsy ładunków,
• ładunków do których transportu nie można wykorzystać innych gałęzi transportu (L. Mindura (2014), s. 168)

Pomimo korzystnych warunków hydrologicznych oraz uwarunkowań geograficznych, transport wodny śródlądowy odgrywa w Polsce drugoplanowa rolę. Inwestycje w rozwój transportu wodnego np. budowa kanałów żeglugowych, są wciąż postawione dużo niżej niż budowa autostrad czy modernizacji linii kolejowych. Natomiast w innych rozwiniętych krajach jest on traktowany równorzędnie z innymi gałęziami transportu (L. Tomiałojć, A. Drabiński (2005), s. 122)

TL;DR

Transport wodny to przewóz osób i ładunków drogami wodnymi. W Polsce ma drugorzędne znaczenie, ale w innych krajach jest równie ważny jak inne gałęzie transportu. Czynniki wpływające na transport wodny to koszty, cechy taboru i sieci transportowej, nakłady, wpływ na środowisko i powiązanie z gospodarką wodną. Transport wodny jest wykorzystywany w turystyce, a jego zaletami są małe zanieczyszczenie, niska emisja hałasu, oszczędność powierzchni, trwałość i mała liczba kolizji. Jednak żegluga może szkodzić środowisku, dlatego ważna jest współpraca władz, projektantów i ekologów.

Czynniki wpływające na transport wodny

Czynniki, które wpływają na rolę transportu wodnego śródlądowego dzielimy na dwie grupy: o oddziaływaniu bezpośrednim oraz o oddziaływaniu pośrednim. Do czynników o oddziaływaniu bezpośrednim zaliczamy:

• koszty transportu,
• cechy specyficzne taboru oraz sieci transportowej.

Natomiast druga grupa czynników obejmuje:

• nakłady, które są niezbędne do rozwoju i funkcjonowania gałęzi,
• zużycie zasobów naturalnych, wpływ na środowisko naturalne,
• powiązanie z gospodarką wodną.

Wszystkie te czynniki wpływają na koszty i politykę transportową, to z kolei przekłada się na podaż usług transportowych oraz stopień nowoczesności (D.Rucińska (2012), s. 240)

Transport wodny w turystyce

Sferą w której znajduje zastosowanie transport wodny śródlądowy są przewozy pasażerskie, te komunikacyjne jak i turystyczno wypoczynkowe. Można znaleźć bardzo duży wachlarz oferowanych przewozów, zarówno luksusowe jak i te dla przeciętnego klienta oraz specjalistyczne. Przewozy turystyczne to przewozy na niewielkie odległości, uwzględniające zwiedzanie zabytków i okolicy, są to także przejazdy kilkudniowe z atrakcją na statku.

Coraz częściej można się spotkać z ofertami, które obejmują organizację konferencji czy spotkań biznesowych na statku. Popyt i zapotrzebowanie na takie usługi zależy od: zamożności społeczeństwa, stylu życia, rozwoju turystyki w danym państwie oraz atrakcyjności konkretnej oferty (D.Rucińska (2012), s. 242)

Zalety transportu wodnego

Popularność i wykorzystywanie transportu wodnego w takich krajach jak USA, Kanada czy Rosja wynika z wielu zalet jakie posiada ta gałąź transportu. Należą do nich:

• niewielki poziom emitowanych zanieczyszczeń,
• niska energochłonność i emisja hałasu,
• oszczędność w zajmowaniu dodatkowej powierzchni terenu,
• duża trwałość środków transportu oraz przestrzeń ładunkowa środków transportu,
• niewielka ilość kolizji, co wiąże się z brakiem kosztów usuwania następstw wypadków i ubezpieczeń. (L. Tomiałojć, A. Drabiński (2005), s. 122)

Śródlądowy transport wodny a ekologia

W przeszłości, gdy nie było jeszcze samochodów i kolei, żegluga była podstawowym sposobem przemieszczania się ludzi i przewozu towarów. Rzeki były głównymi drogami transportowymi. Obecnie sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Kilkaset lat temu każda przebudowa koryta rzeki miała na celu poprawę warunków żeglugi, dziś jakiekolwiek planowanie czy ulepszanie dróg wodnych wiąże się z precyzyjnym wykorzystaniem zasobów wodnych (L. Tomiałojć, A. Drabiński (2005), s. 129)

Ostatnie dane pokazują, że zwiększa się udział zanieczyszczeń emitowanych przez żeglugę, w całkowitej ilości zanieczyszczeń emitowanych przez transport. Dlatego też wiele ekologów jest przeciwko wykorzystywaniu rzek w celach żeglugowych. Emisja gazowych i pyłowych zanieczyszczeń, przyczynia się również do pogorszenia jakości powietrza w okolicach linii brzegowych (A.J.Badyda (2010), s. 123)

Współpraca władz, projektantów oraz ekologów pokazuje jednak, że transport wodny niekoniecznie musi szkodzić środowisku naturalnemu, wystarczy podjąć odpowiednie działania. Hydrotechnicy powinni poszerzać wiedzę na temat środowiska naturalnego, a do poszczególnych projektów związanych z przebudową sieci rzecznych, czy budową kanałów powinni być zaangażowani przyrodnicy (L. Tomiałojć, A. Drabiński (2005), s. 134)

Transport wodny — artykuły polecane

Transport — Transport lądowy — Różnorodność biologiczna — Turystyka morska — Turystyka medyczna — Konsekwencje rozwoju turystyki — Bioróżnorodność — Turystyka górska — Determinanty popytu turystycznego — Materializm historyczny

Bibliografia

• Badyda A. (2010), Zagrożenia środowiskowe ze strony transportu, Nauka, nr. 4
• Christowa - Dobrowolska M. (2011), Logistyka i technika transportu ładunków nienormatywnych drogą wodną, Logistyka, nr.5
• Mindura L. (red.) (2014), Technologie transportowe, Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa - Radom
• Rucińska D., Ruciński A., Tłoczyński D. (2012), Transport lotniczy. Ekonomika i organizacja, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
• Tomiałojć L., Drabiński A. (2005), Środowiskowe aspekty gospodarki wodnej , Komitet Ochrony Przyrody PAN, Wrocław
• Wojewódzka-Król K., Załoga E. (2016), Transport, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Sylwia Wójcik