Osoba bierna zawodowo

Osoba bierna zawodowo to osoba powyżej 15 roku życia nieposzukująca pracy, ale będąca w kondycji fizycznej umożliwiającej jej podjęcie zatrudnienia. Jest to osoba, która nie została uznana jako pracująca lub bezrobotna. Jak podaje GUS do przyczyn, którymi kierują się osoby zaliczane do biernych zawodowo są:

• zniechęcenie bezskutecznym poszukiwaniem zatrudnienia
• pobieranie nauk lub uzupełnianie kwalifikacji zawodowych
• sytuacja rodzinna i obowiązki domowe
• choroba
• pobieranie świadczeń emerytalnych.

Za osoby bierne zawodowo uważane są takie, które w badanym tygodniu: nie miały pracy i jej nie poszukiwały, poszukiwały pracy, ale nie były gotowe do jej podjęcia w ciągu dwóch tygodni od momentu badania lub nie pracowały i nie poszukiwały pracy ze względu na to, że miały zagwarantowaną pracę i oczekiwały na jej rozpoczęcie. Z danych statystycznych BAEL przeprowadzonych przez GUS w trzecim kwartale 2018 roku wynika, że ponad 13 milionów osób należy do grupy osób biernych zawodowo z czego ponad 7 milionów to emeryci, w tym ponad milion osób poniżej 65 roku życia (GUS 2018 s. 193-209)

Aktywność zawodowa osób 50+

Badania pokazują, że społeczeństwo wymaga od osób w wieku 50+ aktywności zawodowej aż do wieku emerytalnego to osoby te wykazują wysoki stopień bierności zawodowej (49,7% kobiet i 34,9% mężczyzn). (B. Urbaniak 2013 s. 65) Problemem osób starszych jest trwałe wykluczenie z rynku pracy. Dotyczy to ludzi długotrwale poszukujących pracy o kwalifikacjach nieadekwatnych do wymogów pracodawców. Pomimo że w ostatnich latach pojawiła się możliwość otrzymania wysokich dotacji unijnych na przekwalifikowanie to osoby starsze mające problem z bezrobociem charakteryzowały się niechęcią do skorzystania z nich co w efekcie przyczyniło się do zachowania statusu osoby biernej zawodowo (S. Radzięta 2014)

NEET, czyli młodzi bierni zawodowo

NEET (ang. Not in Employment, Education or Training) to młode osoby nieuczące się, niepracujące i nieuczestniczące w żadnych formach dokształcania (P. Arak 2013 s. 9) To określenie odnosi się zarówno do osób posiadających wyższe wykształcenie jak i osób, które wcześniej przerwały swoją edukację. Badania wykazały, że młodzież która przerwała edukację i nie szuka pracy różni się od rówieśników niższym poczuciem własnej wartości i niższą skutecznością działania, a niska samoocena wpływa na brak wytrwałości w dążeniu do osiągnięcia celów. Bierność zawodowa zależy również od: niechęci do postawionych wymagań, nieumiejętności dostosowania się do zasad panujących w pracy, a także od stresu.

Do innych przyczyn trzeba zaliczyć aspekt edukacyjny. Zauważono powiązania między młodymi osobami zaangażowanymi w zdobywanie wiedzy, a młodzieżą która zrezygnowała z nauki w aspekcie niepodejmowania pracy. Kolejnym powodem przyczyniającym się do zjawiska NEET może być długie przebywanie w domu rodzinnym. Taki model rodzinny utrudnia młodzieży usamodzielnienie się na płaszczyźnie zawodowo-finansowej (J. Szwed 2014)

Programy wspierające osoby NEET

W Polsce występują organizacje wspierające młode osoby w wejściu na rynek pracy. Zalecają przedsiębiorstwom wprowadzenie różnorodnych sposobów komunikacji z osobami NEET, które powinny być dostosowane do tej grupy. Zalecają one większe wykorzystanie nowoczesnych aplikacji i portali społecznościowych jak Facebook, a także dostrzegają skuteczność docierania do osób NEET poprzez wykorzystanie materiałów wideo na serwisach takich jak YouTube. Zauważono, że informacje przekazywane tradycyjną formą z pominięciem nowoczesnych metod jest dla osób NEET nieatrakcyjne i w rezultacie nieefektywne (J. Olszowska-Urban 2016, s. 17)

Osoba bierna zawodowo — artykuły polecane

List polecający — Prekariat — Czarna owca — Mobbing — Baby Boomer — Potrzeba afiliacji — Przesunięcia wewnętrzne — Work-life balance — Pakiety medyczne

Bibliografia

• Arak P. (2013) Wejście młodych ludzi na rynek pracy. Oczekiwania i możliwości realizacji, Polityka Społeczna, nr 10/2013, s. 9
• GUS (2018), Aktywność ekonomiczna ludności Polski II kwartał 2018 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa
• Olszowska-Urban J. (2016) Rekomendacje w zakresie efektywnego wspierania osób młodych NEET znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy w województwie wielkopolskim, Wielkopolskie Partnerstwo Wspierania Osób Młodych na Rynku Pracy, s. 17
• Radzięta S. (2014) Co sprawia, że stajemy się bierni zawodowo?, rynekpracy
• Szwed J. (2014) Młodzi roszczeniowi: pokolenie NEET coraz większym wyzwaniem dla rynku pracy, rynekpracy
• Urbaniak B. (2013), Sytuacja zawodowa kobiet i mężczyzn w wieku 45/50+, Diagnoza obecnej sytuacji kobiet i mężczyzn 50+ na rynku pracy w Polsce Raport końcowy

Autor: Tomasz Wurst