Embargo

Embargo (z hiszpańskiego embarga, oznaczające przeszkodę, utrudnienie. W sensie ogólnym, zakaz handlu a w terminologii handlowej i dosłownie "naruszenie" w języku prawniczym) to częściowy lub całkowity zakaz handlu i współpracą z konkretnym krajem lub grupa krajów. Embargo uważa się za silne środki dyplomatyczne nałożone w ramach nakładu, przez państwo nakładające, na uzyskanie określonego wyniku w interesie narodowym z kraju, w którym jest narzucony. Embarga są ogólnie uważane za prawne bariery w handlu, których nie należy mylić z blokadami, które często są działaniami wojennymi. Embarga może oznaczać ograniczenie lub zakaz eksportu lub importu, tworzenie limitów ilościowych, nakładanie specjalnych opłat, podatków, zakaz przewożenia ładunków lub pojazdów transportowych, zamrażanie lub przejmowanie frachtów, aktywów, kont bankowych, ograniczanie transportu określonych technologii lub produktów (high-tech) na przykład CoCom podczas zimnej wojny.

Sankcje ekonomiczne są karami komercyjnymi i finansowymi stosowanymi przez jeden lub więcej krajów wobec wybranego kraju, grupy lub osoby. Sankcje gospodarcze mogą obejmować różne formy barier handlowych, taryf i ograniczeń transakcji finansowych. Embargo jest podobne, ale zwykle oznacza bardziej surową sankcję. Sankcje ekonomiczne nie zawsze są narzucone ze względu na sytuację gospodarczą - mogą również zostać nałożone na różne kwestie polityczne, wojskowe i społeczne. Sankcje gospodarcze mogą być wykorzystywane do osiągania celów krajowych i międzynarodowych

W odpowiedzi na embargo, niezależna gospodarka lub autarkia często rozwija się w obszarze podlegającym ciężkim embargom. Skuteczność embarga jest zatem proporcjonalna do zakresu i stopnia uczestnictwa międzynarodowego.

TL;DR

Embargo to zakaz handlu i współpracy z konkretnym krajem lub grupą krajów, a sankcje ekonomiczne są karami komercyjnymi i finansowymi stosowanymi wobec wybranych krajów lub osób. Embarga i sankcje mają różne formy i mogą być stosowane jako środek przymusu w celu osiągnięcia określonych celów politycznych, jednak ich skuteczność jest kontrowersyjna. Embarga i sankcje mają wpływ na gospodarkę, a firmy muszą przestrzegać embarg i regulacji związanych z handlem międzynarodowym. Przykłady embarg obejmują embargo na Kubę i embargo naftowe na Stany Zjednoczone.

Polityka sankcji

Sankcje ekonomiczne są wykorzystywane przez wiele rządów jako narzędzie polityki zagranicznej. Zwykle narzucane przez większy kraj na mniejszy. Mogą być stosowane również jako środek przymusu w celu osiągnięcia określonych celów politycznych związanych z handlem lub naruszeniami humanitarnymi. Sankcje ekonomiczne są stosowane jako broń alternatywna, zamiast pójścia na wojnę, aby osiągnąć pożądane rezultaty.

Niektórzy analitycy polityczni uważają, że narzucanie ograniczeń handlowych służy jedynie zranieniu zwykłych ludzi.

Skuteczność sankcji gospodarczych

Zmiana systemu jest najczęstszym celem polityki gospodarczej w zakresie polityki zagranicznej. Istnieją kontrowersje co do skuteczności sankcji ekonomicznych w ich zdolności do osiągnięcia określonego celu. Tylko pięć z czterdziestu tak zwanych "sukcesów" wyróżnia się osiągnięciem zakładanych rezultatów, obniżając wskaźnik sukcesu do 4%. Powodzenie pojedynczej decyzji w sprawie sankcji nie prowadzi automatycznie do jej skuteczności, chyba że określony cel reżimu sankcji zostanie jasno określony i osiągnięty.

Wpływ sankcji można też zaobserwować w gospodarce kraju stosującego sankcję. Gdyby wprowadzono ograniczenia importowe, konsumenci w importującym kraju mieliby mniejszy wybór towarów. Jeśli ograniczenia eksportowe zostały wprowadzone lub sankcje zabroniły firmom w tym kraju prowadzenia interesów z krajem docelowym, ten kraj mógłby utracić rynki i możliwości inwestowania na konkurencyjnych rynkach.

Skutki dla biznesu

Firmy muszą być świadome embarg, które mają zastosowanie do docelowego miejsca wywozu. Przestrzeganie embarga jest trudne zarówno dla importerów, jak i eksporterów. Przed eksportem lub importem do innych krajów muszą oni upewnić się, że nie mają do czynienia z krajami objętymi embargiem, a jeśli sankcje występują muszą oni sprawdzić regulacje i prawdopodobnie potrzebują uzyskać licencje, aby zapewnić sprawną działalność eksportową lub importową. Czasami sytuacja staje się jeszcze bardziej skomplikowana w związku ze zmianą polityki danego kraju. Embarga ciągle się zmieniają. W przeszłości wiele firm korzystało z arkuszy kalkulacyjnych i ręcznego procesu, aby śledzić kwestie zgodności z przesyłkami przychodzącymi i wychodzącymi, co wiązałoby się z dużym ryzykiem w dzisiejszych czasach, lecz istnieje oprogramowanie wspomagające firmy aby przestrzegały one zgodności z takimi przepisami, nawet jeśli zmieniają się one regularnie. Jeżeli istnieje embargo, oprogramowanie blokuje transakcję w celu dalszego przetwarzania.

Przykłady embarg

• Embargo z 1807 roku było serią praw uchwalonych przez Kongres USA 1806-1808, podczas drugiej kadencji Prezydenta Thomasa Jeffersona. Wielka Brytania i Francja były zaangażowane w wielką wojnę; USA chciały pozostać neutralne i handlować z obiema stronami, ale żadna ze stron nie chciała, by druga miała amerykańskie dostawy. Celem amerykańskiego interesu narodowego było wykorzystanie nowych praw, aby uniknąć wojny i zmusić ten kraj do poszanowania praw amerykańskich.
• Jedna z najbardziej kompleksowych prób embarga miała miejsce podczas wojen napoleońskich. Aby ekonomicznie sparaliżować Zjednoczone Królestwo, powstał System Kontynentalny, który zabraniał europejskim krajom handlu z Wielką Brytanią. W praktyce nie była ona całkowicie wykonalna i była tak samo szkodliwa, jeśli nie bardziej dla zaangażowanych narodów niż dla Brytyjczyków.
• Stany Zjednoczone nałożyły embargo na Kubę w dniu 14 marca 1958 r., Podczas reżimu Fulgencio Batista, początkowo embargo dotyczyło tylko sprzedaży broni, jednak później zostało rozszerzone na inne towary importowane, rozszerzone na prawie cały import z 7 lutego, 1962. Określana przez Kubę jako "el bloqueo" (blokada), embargo USA na Kubę pozostaje jednym z najdłużej trwających embarg. Embargo zostało przyjęte przez kilku sojuszników Stanów Zjednoczonych i najwyraźniej niewiele zrobiło, by wpłynąć na politykę Kuby na przestrzeni lat. Niemniej jednak, podejmując pewne kroki, aby umożliwić ograniczoną wymianę gospodarczą z Kubą, prezydent Barack Obama potwierdził tę politykę, stwierdzając, że bez poprawy praw człowieka i swobód przez obecny rząd Kuby, embargo pozostaje w interesie narodowym Stanów Zjednoczonych.
• W latach 1973-1974 narody arabskie nałożyły embargo naftowe na Stany Zjednoczone i inne uprzemysłowione narody, które wspierały Izrael w wojnie Jom Kippur. Wyniki obejmowały gwałtowny wzrost cen ropy naftowej i dochodów OPEC, awaryjny okres racjonowania energii, globalną recesję gospodarczą, działania na dużą skalę w zakresie ochrony oraz długotrwałe zmiany w kierunku gazu ziemnego, etanolu, energii jądrowej i innych alternatywnych źródeł energii.
• Starając się ukarać RPA za politykę apartheidu, Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło dobrowolne międzynarodowe embargo na dostawy ropy naftowej przeciwko Republice Południowej Afryki w dniu 20 listopada 1987 roku; to embargo miało poparcie 130 krajów.

Embargo — artykuły polecane

Zmowa — GATT — Unia — Światowa Organizacja Handlu — Państwo opiekuńcze — Cefta — Dumping — Bariery pozataryfowe — Kartel

Bibliografia

• Menkes M. Stosowanie sankcji gospodarczych: analiza prawnomiędzynarodowa, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011
• Nacewska-Twardowska A. (2015). Wpływ sankcji Rosyjskich na wymianę towarową Polski, "Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 402
• Nowicki M. (2015). Sankcje jako wolicjonalny środek wywierania presji na państwa naruszające ład międzynarodowy, "Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 406
• Płaczek M. (red.) (2015). Współczesna wojna handlowo-gospodarcza, Difin, Warszawa 2015
• Rosińska-Bukowska M. (2015). Handel rolno-spożywczy UE-Rosja - efekty rosyjskich sankcji, "Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego tom 15 (XXX)"], zeszyt 1, s. 113-124

Autor: Mateusz Gąsiorek