Notariusz: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
'''Notariusz''' - (z łac. notarius) pisarz, w dawnej Polsce [[urzędnik]] sprawujący pieczę nad kancelarią królewską oraz [[proces archiwizacji|archiwum]]. Aktualnie to osoba sporządzająca akty prawne na żądanie stron. Jest to zawód zaufania publicznego, a osoba go sprawująca korzysta z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym. | '''Notariusz''' - (z łac. notarius) pisarz, w dawnej Polsce [[urzędnik]] sprawujący pieczę nad kancelarią królewską oraz [[proces archiwizacji|archiwum]]. Aktualnie to osoba sporządzająca [[akty prawne]] na żądanie stron. Jest to [[zawód]] zaufania publicznego, a osoba go sprawująca korzysta z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym. | ||
Z uwagi na odpowiedzialność i powagę zawodu notariusz bez zgody rady właściwej izby notarialnej nie może podjąć innego [[zatrudnienie]] (z wyjątkiem pracy dydaktyczno - naukowej), nie może też wykonywać żadnych zadań, które w jakikolwiek sposób przeszkadzałyby w pełnieniu obowiązków albo godziły w powagę zawodu - mowa tu o handlu, przemyśle, doradztwie i pośrednictwie w interesach. | Z uwagi na [[odpowiedzialność]] i powagę zawodu notariusz bez zgody rady właściwej izby notarialnej nie może podjąć innego [[zatrudnienie]] (z wyjątkiem pracy dydaktyczno - naukowej), nie może też wykonywać żadnych zadań, które w jakikolwiek sposób przeszkadzałyby w pełnieniu obowiązków albo godziły w powagę zawodu - mowa tu o handlu, przemyśle, doradztwie i pośrednictwie w interesach. | ||
Podstawowym aktem prawnym określającym sposób działania notariuszy jest [[ustawa]] z dnia 14 lutego 1991 roku - ''[[Prawo]] o notariacie''. | Podstawowym aktem prawnym określającym sposób działania notariuszy jest [[ustawa]] z dnia 14 lutego 1991 roku - ''[[Prawo]] o notariacie''. | ||
| Linia 24: | Linia 24: | ||
==Rola notariusza== | ==Rola notariusza== | ||
Do najważniejszej roli notariusza należy zabezpieczenie części stref obrotu cywilnoprawnego. Do takich stref należą np. umowy sprzedaży. Wszystkie czynności których dokonuje notariusz zgodnie z prawem posiadają charakter dokumentów urzędowych. Notariusz nie świadczy usług adwokackich ani porad prawnych. Dokonuje on czynności notarialnych analogicznie do sądów. <ref>Art. 79 ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.)</ref> | Do najważniejszej roli notariusza należy [[zabezpieczenie]] części stref obrotu cywilnoprawnego. Do takich stref należą np. umowy sprzedaży. Wszystkie czynności których dokonuje notariusz zgodnie z prawem posiadają charakter dokumentów urzędowych. Notariusz nie świadczy usług adwokackich ani porad prawnych. Dokonuje on czynności notarialnych analogicznie do sądów. <ref>Art. 79 ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.)</ref> | ||
==Powołanie notariusza== | ==Powołanie notariusza== | ||
| Linia 65: | Linia 65: | ||
Dotyczą one brania dodatkowych czynności oraz zrzeszania się w postaci spółek. | Dotyczą one brania dodatkowych czynności oraz zrzeszania się w postaci spółek. | ||
* kategoryczne-podejmowanie zajęć mogących prowadzić do przeszkadzania w wykonywaniu swoich obowiązków lub mogłoby uchybiać ważności wykonywanego zawodu, w szczególności zajmowanie się handlem, przemysłem i doradzaniem w interesach, | * kategoryczne-podejmowanie zajęć mogących prowadzić do przeszkadzania w wykonywaniu swoich obowiązków lub mogłoby uchybiać ważności wykonywanego zawodu, w szczególności zajmowanie się handlem, przemysłem i doradzaniem w interesach, | ||
* względne-podejmowanie się pracy bez otrzymania wcześniejszej zgody rady właściwej izby notarialnej, wyjątek stanowi zatrudnienie o charakterze pracownika naukowo dydaktycznego lub jednego z tych, | * względne-podejmowanie się pracy bez otrzymania wcześniejszej zgody rady właściwej izby notarialnej, [[wyjątek]] stanowi zatrudnienie o charakterze pracownika naukowo dydaktycznego lub jednego z tych, | ||
* dopuszcza się prowadzenie działalności dwóch lub kilku notariuszy w ramach jednej firmy w spółce cywilnej lub partnerskiej, jednak z ograniczeniem do możliwości kształtowania odpowiedzialności.<ref>Art. 19 ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.</ref> | * dopuszcza się prowadzenie działalności dwóch lub kilku notariuszy w ramach jednej firmy w spółce cywilnej lub partnerskiej, jednak z ograniczeniem do możliwości kształtowania odpowiedzialności.<ref>Art. 19 ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.</ref> | ||
==Taksa notarialna== | ==Taksa notarialna== | ||
Za wykonaną pracę notariuszowi przysługuje [[wynagrodzenie]], zwykle określone na podstawie umowy z [[klient]]em. Minister Sprawiedliwości określa maksymalne stawki taksy notarialnej, i tak nie może ona przekroczyć 6 - krotności przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku. <ref>Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 listopada 1996 r. z późn. zm.</ref> | Za wykonaną pracę notariuszowi przysługuje [[wynagrodzenie]], zwykle określone na podstawie umowy z [[klient]]em. Minister Sprawiedliwości określa maksymalne stawki taksy notarialnej, i tak nie może ona przekroczyć 6 - krotności przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku. <ref>[[Rozporządzenie]] Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 listopada 1996 r. z późn. zm.</ref> | ||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
Wersja z 22:09, 20 maj 2020
| Notariusz |
|---|
| Polecane artykuły |
Notariusz - (z łac. notarius) pisarz, w dawnej Polsce urzędnik sprawujący pieczę nad kancelarią królewską oraz archiwum. Aktualnie to osoba sporządzająca akty prawne na żądanie stron. Jest to zawód zaufania publicznego, a osoba go sprawująca korzysta z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym.
Z uwagi na odpowiedzialność i powagę zawodu notariusz bez zgody rady właściwej izby notarialnej nie może podjąć innego zatrudnienie (z wyjątkiem pracy dydaktyczno - naukowej), nie może też wykonywać żadnych zadań, które w jakikolwiek sposób przeszkadzałyby w pełnieniu obowiązków albo godziły w powagę zawodu - mowa tu o handlu, przemyśle, doradztwie i pośrednictwie w interesach.
Podstawowym aktem prawnym określającym sposób działania notariuszy jest ustawa z dnia 14 lutego 1991 roku - Prawo o notariacie.
Rola notariusza
Do najważniejszej roli notariusza należy zabezpieczenie części stref obrotu cywilnoprawnego. Do takich stref należą np. umowy sprzedaży. Wszystkie czynności których dokonuje notariusz zgodnie z prawem posiadają charakter dokumentów urzędowych. Notariusz nie świadczy usług adwokackich ani porad prawnych. Dokonuje on czynności notarialnych analogicznie do sądów. [1]
Powołanie notariusza
Aby zostać notariuszem należy spełnić określone kryteria:
- posiadać obywatelstwo Polskie i korzystać w pełni z praw cywilnych i obywatelskich,
- mieć nieskazitelny charakter i dawać rękojmie prawidłowego wykonywania zawodu notariusza,
- ukończyć wyższe studia prawnicze w RP i uzyskać tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w RP,
- odbyć aplikację notarialną,
- złożyć egzamin notarialny,
- pracować w charakterze asesora notarialnego co najmniej 3 lata,
- mieć ukończone 26 (po przekroczeniu 70 rż notariusz jest odwoływany).
Notariusza powołuje i wyznacza miejsce jego kancelarii Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby notarialnej. Podczas powoływania notariusz składa przyrzeczenie: "Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy państwowej i zawodowej, w postępowaniu swym kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości[2]
Miejscem pracy notariusza jest kancelaria notarialna, ale w wyjątkowych sytuacjach akty notarialne mogą zostać sporządzone w innym miejscu.
Obowiązki notariusza
Do obowiązków notariusza należy:
- sporządzanie aktów notarialnych,
- sporządzanie aktów poświadczeń dziedziczenia,
- sporządzanie poświadczeń,
- doręczanie oświadczeń,
- spisywanie protokołów,
- sporządzanie protestów weksli i czeków,
- przyjmowanie na przechowanie dokumentów, pieniędzy i papierów wartościowych,
- sporządzanie wypisów, odpisów i wyciągów dokumentów,
- sporządzanie na żądanie stron, projektów aktów, oświadczeń i innych dokumentów,
- sporządzanie innych czynności wynikających z odrębnych przepisów. [3]
Akty sporządzane przez notariusza są traktowane jako dokumenty urzędowe - zasadniczo spisywane w języku polskim, jednak na żądanie strony - w języku obcym. Ich treść objęta jest tajemnicą obowiązującą także po odwołaniu notariusza.[4]
Obowiązki dla sądów powszechnych
Oprócz obowiązków wymienionych wyżej, notariusz może realizować pewne czynności przypisane dla sądów powszechnych:
- sporządzanie aktów poświadczenia dziedziczenia
- sporządzanie postanowień sądu w sprawie stwierdzenia nabycia spadku.[5]
Wybrane ograniczenia
Dotyczą one brania dodatkowych czynności oraz zrzeszania się w postaci spółek.
- kategoryczne-podejmowanie zajęć mogących prowadzić do przeszkadzania w wykonywaniu swoich obowiązków lub mogłoby uchybiać ważności wykonywanego zawodu, w szczególności zajmowanie się handlem, przemysłem i doradzaniem w interesach,
- względne-podejmowanie się pracy bez otrzymania wcześniejszej zgody rady właściwej izby notarialnej, wyjątek stanowi zatrudnienie o charakterze pracownika naukowo dydaktycznego lub jednego z tych,
- dopuszcza się prowadzenie działalności dwóch lub kilku notariuszy w ramach jednej firmy w spółce cywilnej lub partnerskiej, jednak z ograniczeniem do możliwości kształtowania odpowiedzialności.[6]
Taksa notarialna
Za wykonaną pracę notariuszowi przysługuje wynagrodzenie, zwykle określone na podstawie umowy z klientem. Minister Sprawiedliwości określa maksymalne stawki taksy notarialnej, i tak nie może ona przekroczyć 6 - krotności przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku. [7]
Przypisy
- ↑ Art. 79 ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.)
- ↑ Ustawa z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie.
- ↑ Art. 79 ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.)
- ↑ Art. 2 ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.
- ↑ Wrzecionek R.(2012) "Czynności notarialne w prawie spółek" Wydawnictwo Wolters Kluwer, Polska.
- ↑ Art. 19 ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 listopada 1996 r. z późn. zm.
Bibliografia
- Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o notariacie oraz ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2016 poz. 1358,
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji notarialnej , Dz.U.z 2017r. poz. 2457,
- Prawo o notariacie, Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91 z późn. zm.,
- Wrzecionek R.(2012) "Czynności notarialne w prawie spółek" Wydawnictwo Wolters Kluwer, Polska.
Autor: Małgorzata Krzemińska, Karolina Bednarczyk
