Konsulting

Z Encyklopedia Zarządzania

Konsulting (słowo pochodzące z łaciny: consulo - sultum - naradzać się, konsultować) a zaczerpnięte wprost z j. angielskiego (consulting) oznacza najprościej rzecz ujmując udzielanie szeroko rozumianych fachowych porad w kwestiach dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej.

Wśród najbardziej znanych na świecie firm konsultingowych znajdują się m.in.: The Boston Consulting Group, McKinsey & Company, Bain & Company and Booz & Company.

Konsulting, jest to umowa doradztwa charakteryzująca się przede wszystkim:

  • neutralnością
  • obiektywizmem
  • dyskrecją

Neutralność umowy konsultingu oznacza, iż podmiot świadczący usługę powinien być niezależny (niepodporządkowany) w stosunku do klienta oraz powinien posiadać odpowiednie kwalifikacje.

Konsulting znacząco zyskuje na znaczeniu, co spowodowane jest tym, iż wiele firm boryka się ze skomplikowanymi procesami gospodarczymi, co powoduje, iż ich prowadzenie wymaga niejednokrotnie stosowana bardzo skomplikowanych metod oraz procedur lub też działania w skomplikowanych strukturach. To z kolei potęguje potrzebę korzystania z zewnętrznej pomocy oferowanej przez podmioty które specjalizują się w danej dziedzinie.

TL;DR

Konsulting to udzielanie fachowych porad w prowadzeniu działalności gospodarczej. W umowie konsultingu ważne są neutralność, obiektywizm i dyskrecja. Konsulting zyskuje na znaczeniu, ponieważ firmy potrzebują pomocy w skomplikowanych procesach gospodarczych. Istnieje wiele odmian konsultingu, w tym działalność usługowa, profesja i twórczość. Konsulting procesowy polega na zaangażowaniu klienta w rozwiązywanie problemów. Konsulting jest często używany jako synonim doradztwa, chociaż polskie ustawodawstwo preferuje słowo "doradztwo".

Przedmiot umowy

Przedmiot (zakres) konsultingu określa klient, dlatego też nigdy nie ma on charakteru uniwersalnego. Umowa konsultingu zawierana jest pomiędzy konsultantem (czyli osobą niezależną, wykwalifikowaną i kompetentną w zakresie rozpoznania, badania i rozwiązania kwestii problematycznych dotyczących organizacji, polityki, procesów, procedur oraz metod prowadzenia działalności gospodarczej) a klientem, czyli podmiotem który zleca wykonanie czynności doradczych. Umowa konsultingu jest dwustronnie obowiązująca, jednakże podkreślić należy, iż do obowiązków konsultanta należy jedynie zasugerowanie odpowiedniego rozwiązania - uprawnienia decyzyjne przez cały czas zachowuje klient. Usługi konsultingu są najczęściej świadczone na podstawie umowy cywilnoprawnej, która z reguły zawiera liczne klauzule lojalnościowe, które zabraniają udostępniania przez konsultanta żadnych informacji które dotyczyłyby klienta lub świadczonej na jego rzecz usługi. Wynika to z faktu, iż zarówno klienci jak i firmy konsultingowe skrupulatnie strzegą swoich tajemnic zawodowych.

W praktyce można powiedzieć, iż istnieją różne odmiany konsultingu. Jest to oczywiście spowodowane indywidualnymi charakterami tego typu umów, jako iż przedmiot umowy jest każdorazowo negocjowany podczas spotkań z klientem.

Podział

Konsulting to pojęcie wielowymiarowe, które możemy rozumieć jako (J. Olearnik 2004, s. 409-416):

  • Działalność usługowa

Profesjonalny charakter usług wynika ze specyfiki konsultingu oraz osób zaangażowanych w spełnianie świadczeń w tej dziedzinie. Wykwalifikowani konsultanci wykazują rozległą wiedzą na temat swojej profesji, o czym świadczą zdobyte przez nich dyplomy akademickie, ponadto w tej dziedzinie wymagane są odpowiednie predyspozycje osobowościowe umożliwiające zawarcie zawodowej więzi z klientem opartej na zaufaniu. Profesjonalne świadczenia wykonywane są z poszanowaniem wszelkich norm etycznych obowiązujących w środowisku gospodarczym. Biorąc pod uwagę podmioty korzystające ze świadczeń konsultingowych, możemy wyróżnić usługi:

    • [B2B|Business to business], które dotyczą porad z zakresu zarządzania, księgowości, reklamy, prawa,
    • [B2C|Business to consumer] charakteryzujące się podejściem indywidualnym do danej jednostki.
  • Profesja

Osoba zawodowo zajmująca się konsultingiem ciągle rozwija swoje umiejętności poprzez interakcje z ludźmi, doświadczanie i obserwację rożnych sytuacji związanych na przykład z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Wizytówką profesjonalnego doradcy są jego kompetencje, do których należą przede wszystkim: wiedza, orientacja na klienta, zdolności negocjacyjne, umiejętność współpracy z innymi, efektywne zarządzanie czasem oraz informacją, chęć samorozwoju.

  • Twórczość

Firmy konsultingowe w swojej działalności opracowały metody takie jak [Portfelowa analiza strategiczna|analiza portfelowa], czy też [[[Reengineering]]|Business Process Reengineering], co świadczy o tym, iż konsulting w sferze nauki jest narzędziem pozwalającym na prowadzenie badań w sposób bardziej efektywny. Teoretyczne podstawy analiz finansowych, planowania strategicznego znajdują swoje zastosowanie w rzeczywistości, dzięki czemu konsulting faktycznie przyczynia się do poprawy jakości zarządzania przedsiębiorstwem. Ponadto dokonania konsultingowe pozwalają na doskonalenie usług doradczych i eliminowanie nieefektywnych działań, konsulting spełnia więc funkcję dydaktyczną, z której może korzystać kadra menedżerska.

Konsulting procesowy to podejście oparte na zaangażowaniu klienta w rozstrzygnięcie sprawy będącej przedmiotem doradztwa. Konsultant stara się wpłynąć na klienta i jego postrzeganie problemu, nie przypisuje sobie kompetencji właściciela i przywódcy, tylko pomaga zdiagnozować sytuację i podjąć działania naprawcze. Model ten zakłada, iż usługodawca czerpie korzyści i nabywa nowe umiejętności poprzez czynny udział w identyfikacji nieprawidłowości. Ponadto tylko klient jest w stanie stwierdzić na podstawie znajomości swojej firmy, czy wdrażane rozwiązanie zakończy się powodzeniem. Kluczową rolę pełnią tutaj między innymi kultura organizacyjna, wartości, doświadczenia z przeszłości (Ł. Nowak 2015, s. 31-32).

Konsulting a doradztwo

W języku zarówno prawnym jak i potocznym słowo consulting jest obecnie rozumiane jako synonim doradztwa, dlatego nie dziwi fakt, iż równie dobrze można spotkać się np. z doradcą finansowym jak i z consultingiem finansowym. Polskie ustawodawstwo opowiada się jednak po stronie polsko brzmiącego tłumaczenia, ponieważ np. w ustawie z 5 lipca 1996r (Dz.U. nr 102, poz. 475 ze zm.) oraz w ustawie z dnia 24 sierpnia 1997r. używa słowa "doradztwo" dla doradcy podatkowego i inwestycyjnego, a nie słowa "konsulting".


Konsultingartykuły polecane
Peter DruckerOchrona własności intelektualnejAgent nieruchomościKnow-howSpin-offPrzedsiębiorstwo globalneKompetencjeKomercjalizacja wyników badańOrganizacja wirtualna

Bibliografia

  • Chrościcki Z. (1999), Konsulting w zarządzaniu, Poltext, Warszawa
  • Dębniewska M. (2005), Konsulting finansowy w strategii rozwoju przedsiębiorstw i instytucji finansowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko - Mazurskiego, Olsztyn
  • Kubr M. (2000), Konsulting zarządczy. Przewodnik po profesji. Wydanie trzecie poprawione, Stowarzyszenie Doradców Gospodarczych, Warszawa
  • Nowak Ł. (2015), Konsulting procesowy czy ekspercki?, Personel i Zarządzanie, nr 10
  • Olearnik J. (2004), Konsulting-usługa, profesja, twórczość, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, nr 179
  • Stecki L. (1997), Consulting, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Dom Organizatora, Toruń


Autor: Łukasz Wiercioch, Kamila Żurek