Funkcja prognostyczna
Funkcja prognostyczna polega na pozyskiwaniu przyszłej wiedzy o rzeczywistości, co ma duże znaczenie dla skuteczności funkcji kreatywnych. Prognozowanie przyszłych zdarzeń i obiektów jest istotne w podejmowaniu strategicznych decyzji i planowaniu działań.
Funkcja prognostyczna polega na pozyskiwaniu prospektywnej wiedzy o rzeczywistości. Jest podobna do funkcji diagnostycznej, ale odnosi się do przedmiotów, które będą istnieć w przyszłości. Wiedza uzyskana dzięki funkcji prognostycznej ma charakter hipotezy o pewnym prawdopodobieństwie spełnienia. Retrospektywna i prospektywna wiedza o przedmiotach przedstawia pełnię poznania względem współrzędnej czasu ich istnienia.
Implementacja funkcji prognostycznej
W literaturze przedstawiane są różne propozycje dotyczące klasyfikacji zdań prognostycznych. W. Rolbiecki proponuje prostą klasyfikację opartą na różnych strukturach zdaniowych. Ważne jest również przestrzeganie zasad przy formułowaniu zdań prognostycznych, zwłaszcza dotyczących struktury formalnej. Jednakże, nawet posiadając wyjaśnienia zdarzeń, nie zawsze można je przewidzieć. Istnieje zatem różnica między prognozami opartymi na stanach wyjściowych a prognozami opartymi na ekstrapolacji trendów lub opiniach ekspertów.
P. Sztompka podkreśla potrzebę posiadania wyjaśnienia przy tworzeniu prognoz. Twierdzi, że posiadanie prognozy nie jest warunkiem posiadania wyjaśnienia zjawisk, zdarzeń czy procesów. W niektórych przypadkach, można trafnie przewidzieć zdarzenia, nie znając ich mechanizmu występowania. Istnieją zatem dwa rodzaje prognoz: oparte na mechanizmach i oparte na ekstrapolacji trendów lub opiniach ekspertów.
Krytyczne spojrzenie na funkcję prognostyczną
Niektórzy autorzy krytycznie podchodzą do możliwości budowania prognoz bez oparcia na wiedzy wyjściowej. Wiedza potoczna, luki w wiedzy ludzkiej oraz fałszywa informacja mogą wpływać na trafność prognoz. Istnieją również ograniczenia w przewidywaniu, związane z brakiem pełnych informacji i nieznajomością przyszłych zmian.
Przy tworzeniu prognoz istotna jest również równowaga między subiektywnym a obiektywnym kontekstem czynności ludzkich. Nie można zredukować subiektywnego kontekstu do kontekstu obiektywnego. Przyjęcie jednoznacznego przedmiotu prognozy w badaniu może prowadzić do nieodpowiedniej proporcji i skupienia na obiekcie prognozy w oderwaniu od działań ludzkich.
Znaczenie pełniejszego wyjaśniania przyszłości
Postulat P. Sztompki dotyczący poszukiwania wiedzy o mechanizmach zdarzeń wskazuje na potrzebę pełniejszego wyjaśniania przyszłości. Wiedza o mechanizmach zdarzeń jest kluczowa dla skutecznej prognostyki. Dążenie do pełniejszego wyjaśniania przyszłości pozwala uniknąć zbyt uproszczonego postrzegania zależności między rzeczywistością a działaniami człowieka.
| Funkcja prognostyczna — artykuły polecane |
| Predykcja — Metoda XYZ — Model Markowa — Prognozowanie przychodów i kosztów — Analiza scenariuszy — Analiza systemowa — Model ekonometryczny — Ekonomia menedżerska — Badania marketingowe |
Bibliografia
- Hamrol A. (1998), Zarządzanie jakością, Teoria i praktyka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
