Nierówności społeczne: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
(LinkTitles.) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Nierówności społeczne''' - zjawisko społeczno-gospodarcze, odnoszące się do występujących rozbieżności w zasobach, władzy, dochodach w danych [[grupa społeczna|grupach społecznych]]. Zjawisko to kontrastuje z poczuciem sprawiedliwości. | |||
Nierówności społeczne polegają na zajęciu określonego miejsce w [[hierarchia|hierarchii społecznej]], które nie jest [[uprawomocnienie|uprawomocnione]]. W społeczności można spotkać legitymizowane systemy podziału. Jednym z nich jest '''mechanizm naturalny''', który jako podstawowy, stanowi pierwotną pozycję, która dalej będzie kierowana na dalszych etapach przez daną jednostkę. Kolejnym istotnym mechanizmem jest '''mechanizm gospodarczy'''. Bazuje on na mechanizmach rynkowych, które determinują różne poziomy dochodów osiągane przez podmioty. Dzięki temu można wyodrębnić takie mechanizmy jak: | |||
* polityczny - [[władza|władza publiczna]] oddziałuje na [[społeczeństwo|społeczeństwo]] za pomocą szeregu narzędzi, | |||
* społeczny - bazuje na ogólnych [[norma|normach]], celach oraz interesach, | |||
* aksjologiczny - ogólnie przyjęty [[system]] wartości<ref> Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) ''Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej'' Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek s. 29 </ref> | |||
</ | |||
==TL;DR== | |||
Nierówności społeczne to zjawisko rozbieżności w zasobach, władzy i dochodach w grupach społecznych. Istnieje wiele mechanizmów, takich jak naturalny, gospodarczy, polityczny, społeczny i aksjologiczny, które wpływają na nierówności społeczne. Nierówności dotyczą dochodu, konsumpcji, autorytetu i korzystania z uzdolnień. Istnieje silne powiązanie między nierównościami społecznymi a rozwojem zrównoważonym. W celu zobrazowania nierówności społecznych używa się różnych mierników, takich jak współczynnik Giniego, metoda Kuznetsa, krzywa Lorenza, wskaźnik ubóstwa i wskaźnik HDI. Istnieją różne nurty myślowe związane z nierównościami społecznymi, a przyczyny i skutki nierówności społecznych są różnorodne. | |||
==Podział nierówności społecznych== | ==Podział nierówności społecznych== | ||
*'''nierówność formalna''', która poparcie znajduje w prawie | * '''nierówność formalna''', która poparcie znajduje w prawie | ||
*'''nierówność rzeczywista''', wynikająca z braku motywatorów politycznych, kulturowych, ekonomicznych | * '''nierówność rzeczywista''', wynikająca z braku motywatorów politycznych, kulturowych, ekonomicznych | ||
==Zakres nierówności społecznych== | ==Zakres nierówności społecznych== | ||
| Linia 31: | Linia 18: | ||
* pozyskania autorytetu w [[społeczeństwo|społeczeństwie]], | * pozyskania autorytetu w [[społeczeństwo|społeczeństwie]], | ||
* sposobności korzystania z personalnych uzdolnień. <ref> Pliszka T. (2006)''Nierówności społeczne a [[zagrożenia]] z nich wynikające'' Zeszyt 6/37 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego </ref> | * sposobności korzystania z personalnych uzdolnień. <ref> Pliszka T. (2006)''Nierówności społeczne a [[zagrożenia]] z nich wynikające'' Zeszyt 6/37 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego </ref> | ||
<google>n</google> | |||
==Skala nierówności społecznych== | ==Skala nierówności społecznych== | ||
| Linia 43: | Linia 32: | ||
'''K.Davis i W.Moore''' to amerykańscy uczeniu, którzy jako pierwsi zawarli problematykę nierówności społecznych w swojej teorii, gdzie ukazali koncepcję społeczeństwa składającego się z warstw oraz '''istotę konieczności występowania rozwarstwienia''' wszystkich [[system społeczny|systemów społecznych]]. Rozwarstwienie powinno się interpretować jako rozbieżność w posiadaniu '''korzyści materialnych''' oraz '''autorytetu''' wśród społeczeństwa. Natomiast traktowanie społeczności jako [[system społeczny|systemu społecznego]] ma na celu przypisanie jednostkom pozycji społecznej, która spełnia określone funkcje. Aby to osiągnąć tworzy się [[system motywacyjny]], który wywołuje pragnienia zdobycia danych celów, które jest możliwe, przy posiadaniu odpowiednich predyspozycji. Teoria ta podkreśla '''dziedziczenie pewnych [[zdolności]]'''. | '''K.Davis i W.Moore''' to amerykańscy uczeniu, którzy jako pierwsi zawarli problematykę nierówności społecznych w swojej teorii, gdzie ukazali koncepcję społeczeństwa składającego się z warstw oraz '''istotę konieczności występowania rozwarstwienia''' wszystkich [[system społeczny|systemów społecznych]]. Rozwarstwienie powinno się interpretować jako rozbieżność w posiadaniu '''korzyści materialnych''' oraz '''autorytetu''' wśród społeczeństwa. Natomiast traktowanie społeczności jako [[system społeczny|systemu społecznego]] ma na celu przypisanie jednostkom pozycji społecznej, która spełnia określone funkcje. Aby to osiągnąć tworzy się [[system motywacyjny]], który wywołuje pragnienia zdobycia danych celów, które jest możliwe, przy posiadaniu odpowiednich predyspozycji. Teoria ta podkreśla '''dziedziczenie pewnych [[zdolności]]'''. | ||
'''V. Paveto i G. Mosca''', w swojej koncepcji podkreślają egzystencję '''elit władzy,''' bez względu na rodzaj struktury i zorganizowania społeczności. Ponadto odziedziczone [[umiejętności]] sprawowania władzy odnoszą do jednej z wyższych warstw społecznych | '''V. Paveto i G. Mosca''', w swojej koncepcji podkreślają egzystencję '''elit władzy,''' bez względu na rodzaj struktury i zorganizowania społeczności. Ponadto odziedziczone [[umiejętności]] sprawowania władzy odnoszą do jednej z wyższych warstw społecznych - '''arystokracji'''. | ||
'''Ch. Millis''' zakwestionował powyższą koncepcję, twierdząc, że wyższe [[grupa społeczna|grupy społeczne]] są rezultatem środowiska ekonomicznego, w którym znajduje się jednostka. Pokazał też zależność między zajmowaniem przez jednostkę określonej pozycji, a dostępnością do instytucji. | '''Ch. Millis''' zakwestionował powyższą koncepcję, twierdząc, że wyższe [[grupa społeczna|grupy społeczne]] są rezultatem środowiska ekonomicznego, w którym znajduje się jednostka. Pokazał też zależność między zajmowaniem przez jednostkę określonej pozycji, a dostępnością do instytucji. | ||
'''Sztompka P.''' przedstawił '''dziedzicznie pozycji społecznych''' jako kluczowy czynnik przy powstaniu nierówności społecznych | '''Sztompka P.''' przedstawił '''dziedzicznie pozycji społecznych''' jako kluczowy czynnik przy powstaniu nierówności społecznych<ref> Michalczyk T. (2004)''Nierówności społeczne a [[kryzys]] społeczno-moralny'' Zeszyt 4/01 Zakład Socjologii Katedra Nauk Humanistycznych SGGW </ref> | ||
==Nierówności społeczne a | ==Nierówności społeczne a rozwój zrównoważony== | ||
Występuje silne powiązanie między rozwojem zrównoważonym, a nierównościami społecznymi. Oba zjawiska są wprost proporcjonalne, czyli im niższy poziom nierówności społecznych, tym niższy poziom rozwoju zrównoważonego | Występuje silne powiązanie między rozwojem zrównoważonym, a nierównościami społecznymi. Oba zjawiska są wprost proporcjonalne, czyli im niższy poziom nierówności społecznych, tym niższy poziom rozwoju zrównoważonego<ref> Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) ''Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej'' Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek s. 29 </ref> | ||
==Mierniki nierówności społecznych oraz ich wdrożenie== | ==Mierniki nierówności społecznych oraz ich wdrożenie== | ||
W celu zobrazowania nierówności społecznych używa się: | W celu zobrazowania nierówności społecznych używa się: | ||
*'''[[współczynnik Giniego]]''' ukazuje dekoncentracje [[dobro konsumpcyjne|dóbr]] oraz ich usytuowanie. Występuje jako jeden z najczęściej stosowanych wskaźników, gdyż silnie oddziałuje na alokację [[dochód|dochodów]]. Może przyjmować wartości od 0 do 1. [[Wskaźnik]] na poziomie 0 informuje o braku nierówności, natomiast wskaźnik o wartości 1 oznacza całkowitą nierówność. <ref> Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek | * '''[[współczynnik Giniego]]''' ukazuje dekoncentracje [[dobro konsumpcyjne|dóbr]] oraz ich usytuowanie. Występuje jako jeden z najczęściej stosowanych wskaźników, gdyż silnie oddziałuje na alokację [[dochód|dochodów]]. Może przyjmować wartości od 0 do 1. [[Wskaźnik]] na poziomie 0 informuje o braku nierówności, natomiast wskaźnik o wartości 1 oznacza całkowitą nierówność. <ref> Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek s. 29 </ref> | ||
*'''[[metoda]] S. Kuznetsa''' wraz ze wzrostem poziomu [[gospodarka|gospodarki]] zmieniają się nierówności społeczne dotyczące kwestii zarobków. Kuznets swoje wnioski wysunął na podstawie siły roboczej zatrudnionej w sektorze rolnictwa | * '''[[metoda]] S. Kuznetsa''' wraz ze wzrostem poziomu [[gospodarka|gospodarki]] zmieniają się nierówności społeczne dotyczące kwestii zarobków. Kuznets swoje wnioski wysunął na podstawie siły roboczej zatrudnionej w sektorze rolnictwa<ref> Kumor P. (2009) Wpływ poziomu gospodarczego na nierówności płac w Polsce - krzywa Kuznetsa </ref> | ||
* '''[[Krzywa lorenza]]''' odnosi wielkości dochodów do liczby [[gospodarstwo domowe|gospodarstw domowych]]. [[Miernik]] ten skupia się na nierównościach dochodowych.(stopień koncentracji) | * '''[[Krzywa lorenza]]''' odnosi wielkości dochodów do liczby [[gospodarstwo domowe|gospodarstw domowych]]. [[Miernik]] ten skupia się na nierównościach dochodowych.(stopień koncentracji) | ||
*'''wskaźnik ubóstwa (POV)''' dotyczy państw w których [[dochód rozporządzalny]] nie przewyższa 60 % mediany dochodu rozporządzalnego na poziomie krajowym. | * '''wskaźnik ubóstwa (POV)''' dotyczy państw w których [[dochód rozporządzalny]] nie przewyższa 60 % mediany dochodu rozporządzalnego na poziomie krajowym. | ||
*'''wskaźnik HDI''' | * '''wskaźnik HDI''' - pokazuje różnicę między najbogatszymi, a najuboższymi krajami | ||
*'''zmienne objaśniające''' m.in. [[PKB per capita|PKB]] siły nabywczej, wpływ [[związki zawodowe|związków zawodowych]], emerytury w gotówce w PKB | * '''zmienne objaśniające''' m.in. [[PKB per capita|PKB]] siły nabywczej, wpływ [[związki zawodowe|związków zawodowych]], emerytury w gotówce w PKB - wyrażone w procentach, inne transfery - takie jak zasiłki rodzinne itp<ref> Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) ''Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej'' Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek s. 29 </ref> | ||
==Nurty myślowe związane z nierównościami społecznymi== | ==Nurty myślowe związane z nierównościami społecznymi== | ||
* Ideologie '''elitarystyczne''' | * Ideologie '''elitarystyczne''' - podkreślają egzystencję grup społecznych, które charakteryzuje wyższość ponad inne, poprzez [[posiadanie]] dóbr luksusowych, dostępnych na wyłączność tych grup lub z pierwszeństwem. | ||
* Ideologie '''merytokratyczne''' | * Ideologie '''merytokratyczne''' - podkreślają równość szans każdego człowieka, jednak dopuszczają możliwość wystąpienia nierówności jako skutku czynności, wykonanej z nienależytą starannością, wysiłkiem. | ||
* Ideologie '''egalitarystyczne''' | * Ideologie '''egalitarystyczne''' - charakteryzuje dezaprobata społeczna w odniesieniu do nierówności, przy jednoczesnym pożądaniu równych praw dla wszystkich jednostek <ref> Czakon P. (2017) ''Nierówności społeczne a [[jakość]] życia. Naukowe rozumienie i relacje między terminami'' Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej S. [[Organizacja]] i [[zarządzanie]] </ref> | ||
==Przyczyny nierówności społecznych== | ==Przyczyny nierówności społecznych== | ||
* brak równości podziału [[dobro konsumpcyjne|dóbr]] | * brak równości podziału [[dobro konsumpcyjne|dóbr]] | ||
* różnice w postrzeganiu [[dobro konsumpcyjne|dóbr]] | * różnice w postrzeganiu [[dobro konsumpcyjne|dóbr]] | ||
* brak podatności na rozwijanie niektórych dóbr np. wiedzy | * brak podatności na rozwijanie niektórych dóbr np. wiedzy | ||
* niewiedza, ubóstwo | * niewiedza, ubóstwo | ||
==Skutki nierówności społecznych== | ==Skutki nierówności społecznych== | ||
* wzrost znaczenia opieki społecznej dla samotnych matek, bezrobotnych | * wzrost znaczenia opieki społecznej dla samotnych matek, bezrobotnych | ||
* powstanie fundacji Caritas | * powstanie fundacji Caritas | ||
* zamachy | * zamachy | ||
* bunty pracownicze <ref> Pliszka T.(2004) ''Skutki nierówności społecznych'' Zeszyt 5/30 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego </ref> | * bunty pracownicze <ref> Pliszka T.(2004) ''Skutki nierówności społecznych'' Zeszyt 5/30 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego </ref> | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Status społeczny]]}} — {{i5link|a=[[Ekonomia społeczna]]}} — {{i5link|a=[[Wykluczenie społeczne]]}} — {{i5link|a=[[Stratyfikacja]]}} — {{i5link|a=[[Ubóstwo]]}} — {{i5link|a=[[Dobrobyt]]}} — {{i5link|a=[[Rozwój regionalny]]}} — {{i5link|a=[[Organizacja pozarządowa]]}} — {{i5link|a=[[Korupcja]]}} }} | |||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
<references/> | <references /> | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Cebula M. (2014) [ | <noautolinks> | ||
* Czakon P. (2017) ''Nierówności społeczne a | * Cebula M. (2014), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_14746_rpeis_2014_76_1_19?q=f00262bb-f079-4a0b-b530-d5d843945089 Społeczne zróżnicowanie umiejętności informatycznych. Redukcja czy reprodukcja nierówności społecznych?]'', Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, tom 76 nr 1 | ||
* Król M. (2015) [ | * Czakon P. (2017), ''Nierówności społeczne a jakość życia. Naukowe rozumienie i relacje między terminami'', Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i zarządzanie | ||
* Kumor P. (2009) ''Wpływ poziomu gospodarczego na nierówności płac w Polsce | * Król M. (2015), ''[https://bibliotekanauki.pl/articles/548838 Dywersyfikacja form zatrudnienia a nierówności społeczne ]'', Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, nr 42 | ||
* Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) ''Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej'' Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek | * Kumor P. (2009), ''Wpływ poziomu gospodarczego na nierówności płac w Polsce - krzywa Kuznetsa'' | ||
* Michalczyk T. (2004) ''Nierówności społeczne a kryzys społeczno-moralny'' Zeszyt 4/01 | * Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015), ''Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej'', Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek | ||
* Mikuła A. (2015) [ | * Michalczyk T. (2004), ''Nierówności społeczne a kryzys społeczno-moralny'', Zeszyt 4/01 | ||
* Pliszka T. (2004)''Skutki nierówności społecznych'' Zeszyt 5/30 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego | * Mikuła A. (2015), ''[https://bibliotekanauki.pl/articles/548430 Nierówności społeczne w Polsce]'', Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, T. 47 | ||
* Pliszka T. (2005)''Nierówności społeczne a zagrożenia z nich wynikające'' Zeszyt 6/37 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego | * Pliszka T. (2004), ''Skutki nierówności społecznych'', Zeszyt 5/30 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego | ||
* Pliszka T. (2005), ''Nierówności społeczne a zagrożenia z nich wynikające'', Zeszyt 6/37 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego | |||
</noautolinks> | |||
[[Kategoria:Zjawiska społeczne]] | |||
{{a|Kinga Urbaniec}} | |||
{{#metamaster:description|Nierówności społeczne - mechanizmy legitymizujące nierówności i ich wpływ na poczucie sprawiedliwości społeczeństwa.}} | |||
{{ | |||
Aktualna wersja na dzień 17:38, 12 sty 2024
Nierówności społeczne - zjawisko społeczno-gospodarcze, odnoszące się do występujących rozbieżności w zasobach, władzy, dochodach w danych grupach społecznych. Zjawisko to kontrastuje z poczuciem sprawiedliwości. Nierówności społeczne polegają na zajęciu określonego miejsce w hierarchii społecznej, które nie jest uprawomocnione. W społeczności można spotkać legitymizowane systemy podziału. Jednym z nich jest mechanizm naturalny, który jako podstawowy, stanowi pierwotną pozycję, która dalej będzie kierowana na dalszych etapach przez daną jednostkę. Kolejnym istotnym mechanizmem jest mechanizm gospodarczy. Bazuje on na mechanizmach rynkowych, które determinują różne poziomy dochodów osiągane przez podmioty. Dzięki temu można wyodrębnić takie mechanizmy jak:
- polityczny - władza publiczna oddziałuje na społeczeństwo za pomocą szeregu narzędzi,
- społeczny - bazuje na ogólnych normach, celach oraz interesach,
- aksjologiczny - ogólnie przyjęty system wartości[1]
TL;DR
Nierówności społeczne to zjawisko rozbieżności w zasobach, władzy i dochodach w grupach społecznych. Istnieje wiele mechanizmów, takich jak naturalny, gospodarczy, polityczny, społeczny i aksjologiczny, które wpływają na nierówności społeczne. Nierówności dotyczą dochodu, konsumpcji, autorytetu i korzystania z uzdolnień. Istnieje silne powiązanie między nierównościami społecznymi a rozwojem zrównoważonym. W celu zobrazowania nierówności społecznych używa się różnych mierników, takich jak współczynnik Giniego, metoda Kuznetsa, krzywa Lorenza, wskaźnik ubóstwa i wskaźnik HDI. Istnieją różne nurty myślowe związane z nierównościami społecznymi, a przyczyny i skutki nierówności społecznych są różnorodne.
Podział nierówności społecznych
- nierówność formalna, która poparcie znajduje w prawie
- nierówność rzeczywista, wynikająca z braku motywatorów politycznych, kulturowych, ekonomicznych
Zakres nierówności społecznych
Nierówności społeczne dotyczą:
- dochodu,
- poziomu konsumpcji,
- pozyskania autorytetu w społeczeństwie,
- sposobności korzystania z personalnych uzdolnień. [2]
Skala nierówności społecznych
Nierówności społeczne na tle:
- rozbieżności w poziomie jakości życia, między najbogatszymi a najuboższymi,
- wrogości, uzależnienia, sprzeczności między grupami,
- różnic odnoszących się do startu na życie,
- różnic w pozyskaniu awansów zarówno zawodowych, jak i społecznych,
- zakresu izolacji społecznej uzdolnień. [3]
Geneza nierówności społecznych
K.Davis i W.Moore to amerykańscy uczeniu, którzy jako pierwsi zawarli problematykę nierówności społecznych w swojej teorii, gdzie ukazali koncepcję społeczeństwa składającego się z warstw oraz istotę konieczności występowania rozwarstwienia wszystkich systemów społecznych. Rozwarstwienie powinno się interpretować jako rozbieżność w posiadaniu korzyści materialnych oraz autorytetu wśród społeczeństwa. Natomiast traktowanie społeczności jako systemu społecznego ma na celu przypisanie jednostkom pozycji społecznej, która spełnia określone funkcje. Aby to osiągnąć tworzy się system motywacyjny, który wywołuje pragnienia zdobycia danych celów, które jest możliwe, przy posiadaniu odpowiednich predyspozycji. Teoria ta podkreśla dziedziczenie pewnych zdolności.
V. Paveto i G. Mosca, w swojej koncepcji podkreślają egzystencję elit władzy, bez względu na rodzaj struktury i zorganizowania społeczności. Ponadto odziedziczone umiejętności sprawowania władzy odnoszą do jednej z wyższych warstw społecznych - arystokracji.
Ch. Millis zakwestionował powyższą koncepcję, twierdząc, że wyższe grupy społeczne są rezultatem środowiska ekonomicznego, w którym znajduje się jednostka. Pokazał też zależność między zajmowaniem przez jednostkę określonej pozycji, a dostępnością do instytucji.
Sztompka P. przedstawił dziedzicznie pozycji społecznych jako kluczowy czynnik przy powstaniu nierówności społecznych[4]
Nierówności społeczne a rozwój zrównoważony
Występuje silne powiązanie między rozwojem zrównoważonym, a nierównościami społecznymi. Oba zjawiska są wprost proporcjonalne, czyli im niższy poziom nierówności społecznych, tym niższy poziom rozwoju zrównoważonego[5]
Mierniki nierówności społecznych oraz ich wdrożenie
W celu zobrazowania nierówności społecznych używa się:
- współczynnik Giniego ukazuje dekoncentracje dóbr oraz ich usytuowanie. Występuje jako jeden z najczęściej stosowanych wskaźników, gdyż silnie oddziałuje na alokację dochodów. Może przyjmować wartości od 0 do 1. Wskaźnik na poziomie 0 informuje o braku nierówności, natomiast wskaźnik o wartości 1 oznacza całkowitą nierówność. [6]
- metoda S. Kuznetsa wraz ze wzrostem poziomu gospodarki zmieniają się nierówności społeczne dotyczące kwestii zarobków. Kuznets swoje wnioski wysunął na podstawie siły roboczej zatrudnionej w sektorze rolnictwa[7]
- Krzywa lorenza odnosi wielkości dochodów do liczby gospodarstw domowych. Miernik ten skupia się na nierównościach dochodowych.(stopień koncentracji)
- wskaźnik ubóstwa (POV) dotyczy państw w których dochód rozporządzalny nie przewyższa 60 % mediany dochodu rozporządzalnego na poziomie krajowym.
- wskaźnik HDI - pokazuje różnicę między najbogatszymi, a najuboższymi krajami
- zmienne objaśniające m.in. PKB siły nabywczej, wpływ związków zawodowych, emerytury w gotówce w PKB - wyrażone w procentach, inne transfery - takie jak zasiłki rodzinne itp[8]
Nurty myślowe związane z nierównościami społecznymi
- Ideologie elitarystyczne - podkreślają egzystencję grup społecznych, które charakteryzuje wyższość ponad inne, poprzez posiadanie dóbr luksusowych, dostępnych na wyłączność tych grup lub z pierwszeństwem.
- Ideologie merytokratyczne - podkreślają równość szans każdego człowieka, jednak dopuszczają możliwość wystąpienia nierówności jako skutku czynności, wykonanej z nienależytą starannością, wysiłkiem.
- Ideologie egalitarystyczne - charakteryzuje dezaprobata społeczna w odniesieniu do nierówności, przy jednoczesnym pożądaniu równych praw dla wszystkich jednostek [9]
Przyczyny nierówności społecznych
- brak równości podziału dóbr
- różnice w postrzeganiu dóbr
- brak podatności na rozwijanie niektórych dóbr np. wiedzy
- niewiedza, ubóstwo
Skutki nierówności społecznych
- wzrost znaczenia opieki społecznej dla samotnych matek, bezrobotnych
- powstanie fundacji Caritas
- zamachy
- bunty pracownicze [10]
| Nierówności społeczne — artykuły polecane |
| Status społeczny — Ekonomia społeczna — Wykluczenie społeczne — Stratyfikacja — Ubóstwo — Dobrobyt — Rozwój regionalny — Organizacja pozarządowa — Korupcja |
Przypisy
- ↑ Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek s. 29
- ↑ Pliszka T. (2006)Nierówności społeczne a zagrożenia z nich wynikające Zeszyt 6/37 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego
- ↑ Pliszka T. (2006)Nierówności społeczne a zagrożenia z nich wynikające Zeszyt 6/37 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego
- ↑ Michalczyk T. (2004)Nierówności społeczne a kryzys społeczno-moralny Zeszyt 4/01 Zakład Socjologii Katedra Nauk Humanistycznych SGGW
- ↑ Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek s. 29
- ↑ Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek s. 29
- ↑ Kumor P. (2009) Wpływ poziomu gospodarczego na nierówności płac w Polsce - krzywa Kuznetsa
- ↑ Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015) Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek s. 29
- ↑ Czakon P. (2017) Nierówności społeczne a jakość życia. Naukowe rozumienie i relacje między terminami Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej S. Organizacja i zarządzanie
- ↑ Pliszka T.(2004) Skutki nierówności społecznych Zeszyt 5/30 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego
Bibliografia
- Cebula M. (2014), Społeczne zróżnicowanie umiejętności informatycznych. Redukcja czy reprodukcja nierówności społecznych?, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, tom 76 nr 1
- Czakon P. (2017), Nierówności społeczne a jakość życia. Naukowe rozumienie i relacje między terminami, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i zarządzanie
- Król M. (2015), Dywersyfikacja form zatrudnienia a nierówności społeczne , Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, nr 42
- Kumor P. (2009), Wpływ poziomu gospodarczego na nierówności płac w Polsce - krzywa Kuznetsa
- Makarewicz-Marcinkiewicz A. (2015), Nierówności społeczne na drodze do zrównoważonego rozwoju. Problem polityki społecznej i gospodarczej, Toruń Wydawnictwo Adam Marszałek
- Michalczyk T. (2004), Nierówności społeczne a kryzys społeczno-moralny, Zeszyt 4/01
- Mikuła A. (2015), Nierówności społeczne w Polsce, Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, T. 47
- Pliszka T. (2004), Skutki nierówności społecznych, Zeszyt 5/30 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego
- Pliszka T. (2005), Nierówności społeczne a zagrożenia z nich wynikające, Zeszyt 6/37 Katedra Teorii Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego
Autor: Kinga Urbaniec
