Rolowanie

Rolowanie
Polecane artykuły
Sekurytyzacja Obligacje Kredyt gotówkowy Okres zapadalności Luka finansowa Leasing nieruchomości Obligacje korporacyjne Oszczędzanie Kapitał obcy

Rolowanie polega na spłacie zobowiązań za pomocą środków uzyskanych poprzez zaciągnięcie kolejnych zobowiązań (np. poprzez emisję obligacji).

Rolowanie długu

Rolowaniem długu można określić jednorazowy lub ciągły wykup zapadającego w danym terminie zadłużenia wynikającego z ponownego zaciągnięcia długu przez jednostkę. Można stwierdzić, iż jest to spłata jednego długu następnym długiem. Refinansowanie (rolowanie) zobowiązań wynika głównie z braku innych źródeł możliwych do wykorzystania do regularnej spłaty zobowiązań (takich jak nadwyżki w budżecie, płynne aktywa finansowe, środki ze sprzedaży majątku trwałego). Refinansowanie długu zawiera się w potrzebach pożyczkowych brutto budżetu państwa. Rolowanie długu rodzi ryzyko (tzw. ryzyko refinansowania), które stanowi podstawę działań operacyjnych i strategicznych zarządzania długiem publicznym (w tym Skarbu Państwa) (K. Marchewka-Bartkowiak 2012).

Z rolowaniem długu mamy do czynienia wtedy, gdy brak nam środków finansowych na spłatę naszych zobowiązań. Wiąże się to z:

• próbą pozbycia się zobowiązań poprzez zaciągnięcie kolejnego długu na spłatę poprzedniego
• wielokrotnym rolowaniem długu, które może doprowadzić do spirali kredytowej

Problem rolowania (refinansowania) zobowiązań finansowych dotyczy m.in.:

• długów (zaciąganie kolejnego długu na spłatę pierwszego)
• obligacji (wykupienie kolejnej obligacji)
• kredytów konsumpcyjnych (spłata kredytu kolejnym kredytem)
• pożyczek (przedłużenie spłaty pożyczki o 7, 14, 30 dni)

Najprostszym sposobem opisania zjawiska rolowania długu można określić zaciąganie kolejnego kredytu konsumpcyjnego w celu spłacenia pierwszego zobowiązania, a następnie kolejnego, w celu oddania wcześniejszego zobowiązania – i tak na okrągło. Taka sytuacja wynika z braku źródeł na spłatę należności w terminie określonym umową. Rozważając przykład rolowania zobowiązań w banku – opcją jest zwykle branie kolejnego kredytu. Z kolei, w przypadku firmy pożyczkowej – możemy wielokrotnie przedłużyć okres spłaty zobowiązań. Co więcej – z danej usługi można korzystać wielokrotnie. Rolowanie kredytu zwiększa ryzyko niewypłacalności kredytobiorcy, lecz w niektórych przypadkach może być korzystne, np. gdy oprocentowanie kredytu na rynku jest wysokie, a stopa procentowa niska – refinansowanie go może przynieść więcej korzyści finansowych niż strat (A. Jagielnicki 2013).

Rolowanie obligacji

W przypadku rolowania obligacji mamy do czynienia z zamianą obligacji podlegających wykupowi (tj. obligacji, których termin zapadalności minął) na obligacje nowej emisji. Rolowanie obligacji, podobnie jak w przypadku pożyczki, pozwala na odroczenie terminu spłaty należności. Często rolowaniu obligacji towarzyszą dodatkowe informacje mające na celu zachęcić inwestorów do ponownego wykupu jak wyższe oprocentowanie czy możliwość wykupu z dyskontem.

Najbardziej przejrzysta definicja rolowania obligacji wg S. Thiel’a

"Kiedy zbliża się termin wykupu obligacji, emitent może zaproponować obligatariuszom nowe obligacje, za które zapłacą tymi, które powinny być wykupione. W ten sposób emitent nie musi zwracać pożyczonego kapitału za stare obligacje, natomiast Obligatariusze niejako automatycznie wchodzą w posiadanie nowych" (S. Thiel 2010, s. 28).

Na podstawie informacji pochodzącej od KDPW biura maklerskie zapisują na rachunkach klientów nowe obligacje.

Nowa ustawa o obligacjach

Przepis zawarty w nowej ustawie o obligacjach: "Warunki emisji zawierają dodatkowo, w przypadku gdy przewidywana jest możliwość zaliczenia wierzytelności z tytułu wykupu na poczet ceny nabycia obligacji nowej emisji - wskazanie tej możliwości” (Ustawa o obligacjach 2015).

Rolowanie obligacji zdeponowanych w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych powinno odbyć się za jego pośrednictwem. "Szczegółowe Zasady Działania Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych" (§ 234) nadmienia, iż wymiana obligacji następuje już w dniu wykupu obligacji rolowanych. Emitent powinien przeprowadzić stosowne działania, które doprowadzą do ich zrolowania przed upływem terminu wykupu – inaczej może to doprowadzić do poważnych konsekwencji.

Bibliografia

• Jagielnicki A. (2013), Catalyst - Odkryj rynek obligacji, Onepress
• Marchewka-Bartkowiak K. (2012), Potrzeby pożyczkowe jednostek sektora finansów publicznych, Infos, BAS, nr 17(131)
• Michalak A. (2007), Finansowanie inwestycji w teorii i praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Thiel S. (2010), Instrumenty rynku kapitałowego, Rynek kapitałowy i terminowy, CEDUR - KNF, Warszawa
• Ustawa o obligacjach (2015), Dz.U. nr 0 poz. 238

Autor: Julia Podczaska, Ewelina Wojtarowicz