Produkt uboczny
| Produkt uboczny |
|---|
| Polecane artykuły |
Produkt uboczny - to substancja lub przedmiot powstający w wyniku procesu produkcyjnego, którego podstawowym celem nie jest jego produkowanie. Według słownika PWN produktem ubocznym jest produkt powstający w wyniku przyjętej koncepcji technologicznej, niestanowiący jednak zasadniczego celu procesu wytwórczego[1].
Definicje
- Produkt – wszelkie materiały powstałe w procesie produkcyjnym. W wielu wypadkach możliwe jest określenie produktu "pierwotnego”, będącego podstawowym wytwarzanym materiałem.
- Pozostałość procesu produkcyjnego – materiał, którego powstanie nie było celowe. Może stanowić odpad lub produkt uboczny[2].
Kryteria uznania przedmiotów lub substancji za produkty uboczne
- "dalsze wykorzystywanie przedmiotu lub substancji jest pewne,
- przedmiot lub substancja mogą być wykorzystywane bezpośrednio bez dalszego przetwarzania, innego niż normalna praktyka przemysłowa,
- dany przedmiot lub substancja są produkowane jako integralna część procesu produkcyjnego,
- dana substancja lub przedmiot spełniają wszystkie istotne wymagania, w tym prawne, w zakresie produktu, ochrony środowiska oraz życia i zdrowia ludzi, dla określonego wykorzystania tych substancji lub przedmiotów i wykorzystanie takie nie doprowadzi do ogólnych negatywnych oddziaływań na środowisko, życie lub zdrowie ludzi"[3].
Uznanie przedmiotów lub substancji za produkty uboczne może być bardzo atrakcyjną propozycją dla tych przedsiębiorców, u których w procesie produkcyjnym powstają znaczne ilości pozostałości produkcyjnych (np. wiórów, trocin, kawałków drewna i pyłu drzewnego). Koszty związane z ochroną środowiska są utrudnieniem w funkcjonowaniu przedsiębiorstw. W sytuacjach, w których dane przedmioty lub substancje zostaną zakwalifikowane prawnie jako produkty uboczne, a nie odpady, dochodzi do ominięcia całej rozległej regulacji prawnej ich dotyczącej - prowadzenie ewidencji, sprawozdawczości oraz pozwoleń na ich wytwarzanie i przetwarzanie. Ulegają zmniejszeniu koszty związane z ich transportem, magazynowaniem czy dalszym zagospodarowaniem.
Wykorzystanie przedmiotów lub substancji jako produktów ubocznych we własnej produkcji czy też ich sprzedaż może przynieść korzyści finansowe oraz zniwelować koszty[4].
Produkt uboczny, a odpad
Podobieństwa:
Oba terminy są pojęciami pokrewnymi. Ich rozróżnienie często stanowi problem podmiotów gospodarczych, ponieważ zarówno produkty uboczne, jak i odpady:
- występują w postaci materiałów lub substancji
- powstają w procesie produkcyjnym
- są pozostałościami procesu wytwórczego[5].
Różnice:
Główne różnice pomiędzy pojęciami wykazywane są w aspektach - dalszego wykorzystania, wpływu na środowisko oraz prawodawstwa.
- Dalsze wykorzystanie produktów ubocznych jest pewne. Ich materiał nadaje się do wykorzystania oraz spełnia niezbędne kryteria techniczne[6]. Mogą być wykorzystywane w sposób bezpośredni, bez konieczności ich ponownego przetwarzania[7]. Odpadów natomiast posiadacz pozbywa się, ma zamiar się pozbyć lub jest do tego zobowiązany pod groźbą kary[8].
- Odpady mogą wykazywać właściwości niebezpieczne, zakaźne lub nawet zagrażające zdrowiu i życiu ludzi[9]. Produkt uboczny musi spełniać wszystkie ważne wymagania prawne, w zakresie ochrony środowiska, produktu oraz ochrony zdrowia i życia ludzi. Jego wykorzystanie nie doprowadzi do negatywnych oddziaływań na zdrowie, życie czy otoczenie [10].
- Podkreślić należy, że produkt uboczny nie jest odpadem oraz nie obowiązują go rygory prawa odpadowego.
Aby definicje odpadów tudzież produktów ubocznych łatwiej było zrozumieć oraz stosować w praktyce, wydano w 2007 roku Komunikat wyjaśniający dotyczący odpadów i produktów ubocznych jako uzupełnienie Dyrektywy z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie odpadów. Kominikat ma stanowić zestaw wskazówek dotyczących klasyfikacji danego materiału lub substancji jako odpadu lub produktu ubocznego oraz udzielić podmiotom gospodarczym informacji na temat sposobu interpretowania takich decyzji.
Przypisy
- ↑ L. Drabik 2018
- ↑ Komunikat wyjaśniający dotyczący odpadów i produktów ubocznych 2007, s. 4
- ↑ Ustawa o odpadach 2012, art. 10
- ↑ B. Draniewicz 2018
- ↑ Ustawa o odpadach 2012, art. 10
- ↑ Komunikat wyjaśniający dotyczący odpadów i produktów ubocznych 2007, s. 7
- ↑ Ustawa o odpadach 2012, art. 10
- ↑ Ustawa o odpadach 2001, art. 3
- ↑ Ustawa o odpadach 2001, art. 3
- ↑ Ustawa o odpadach 2012, art. 10
Bibliografia
- Drabik L.(2018)Produkt Uboczny, "PWN Słownik Języka Polskiego"
- Draniewicz B.(2018)odpady-rodukty-uboczne.html Jak zgodnie z prawem uznać odpad za produkt uboczny, "Gazeta Prawna.pl"
- Górecka D., Pospiecha E.(2016)Zagospodarowanie ubocznych produktów przemysłu spożywczego, Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytet Przyrodniczy, Poznań
- Komunikat Komisji Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie Komunikat wyjaśniający dotyczący odpadów i produktów ubocznych(2007), KOM (2007) 59
- Dyrektywa 2006/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie odpadów(2006), Dz.Urz. UE L 114/9
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Dz.U. 2013 poz. 21
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Dz.U. 2013 poz. 21
- Wójcicki D.(2013)Odpady, produkty uboczne oraz substancje odzyskiwane w świetle przepisów rozporządzenia REACH, "Chemia i biznes", nr 6/2013
Autor: Karolina Mączek
