Inflacja budżetowa

Inflacja budżetowa
Polecane artykuły
Deficyt budżetowy Krańcowa skłonność do oszczędzania Polityka pieniężna Polityka refinansowa Inflacja kredytowa Kryzys walutowy Polityka rezerw obowiązkowych Agregaty pieniężne Dług publiczny

Inflacja budżetowa, to jeden z rodzajów inflacji, gdy weźmiemy pod uwagę kryterium przyczyny powstania. Jest to inflacja której czynnikiem sprawczym jest występowanie deficytu budżetowego państwa, czyli nadmiernego poziomu wydatków w stosunku do generowanych dochodów.

W czasach wcześniejszych budżet państwa wywoływał inflację tylko w nadzwyczajnych sytuacjach, które wymagały również nadzwyczajnych wydatków (np. wojny). Natomiast w czasach współczesnych zjawisko deficytu budżetowego jest powszechne w wielu krajach, a raczej w większości z nich.

Budżet państwa jest jednym z głównych źródeł inflacji. Ze względu na pełnienie licznych funkcji publicznych i społecznych przez państwo jego wydatki w kwestii zapewnienia świadczeń rosną z roku na rok, na przykład poprzez wydłużenie się życia ludzi, przez co rośnie liczba uprawnionych do otrzymywania świadczeń (emeryci, renciści, bezrobotni). Rosną wydatki na cele socjalno -gospodarcze, pomoc publiczną, czy źródła tradycyjne takie jak wydatki na zbrojenia czy administrację. Powstaje deficyt budżetowy, który może być pokryty z:

• długu zaciąganego w bankach komercyjnych, czy pożyczki zagraniczne,
• emisji skarbowych papierów dłużnych,
• zmniejszenie wydatków przez rząd.

Inflacja budżetowa jest jedną z odmian inflacji pieniężnej. Potocznie jest także zwana jako inflacja skarbowa, emisyjna, czy rządowa.

Nie każdy deficyt budżetowy państwa ma inflacyjne oddziaływanie na mechanizmy gospodarcze. Oddziaływanie to w szczególności zależy od podmiotu, który przyjmuje na siebie funkcje wierzyciela wobec sektora publicznego, a nie rodzaju instrumentu kredytującego działalność tego sektora. Wyłącznie monetyzacja deficytu budżetowego, poprzez kreację pieniądza bez pokrycia, może doprowadzić do wystąpienia zjawisk inflacyjnych. Za neutralną metodę finansowania deficytu budżetowego dla krajowego obiegu pieniądza, czy dla procesów inflacyjnych uważa się finansowanie deficytu budżetowego poprzez zaciąganie pożyczek na rynku finansowym (bez uczestnictwa banku centralnego), pod warunkiem nie posiadania przez banki komercyjne wolnych rezerw gotówkowych lub utrzymania stałej ich stopy w relacji do depozytów. W tej sytuacji następuje wyłącznie przemieszczanie na rzecz budżetu państwa środków poza bankowego sektora prywatnego, przez co podaż pieniądza nie ulega zmianie.

Bibliografia

• Mieczysław Kujda "Makroekonomia", Wydawnictwo oświatowe FOSZE, 1995 rok str 103-109
• Zofia Dach, Bogumiła Szopa, "Podstawy makroekonomii", Polskie Towarzystko Ekonomiczne, Kraków 2004, str. 168- 183

Autor: Monika Sobczyk