Sharing economy
| Sharing economy |
|---|
| Polecane artykuły |
Sharing economy(ekonomia współdzielenia) – jest to system ekonomiczny oparty na dzieleniu się nie w pełni wykorzystywanymi zasobami lub usługami, odpłatnie bądź za darmo, w sposób bezpośredni od osób fizycznych. Główną ideą sharing economy jest właśnie odblokowanie wartości niewykorzystanego produktu lub aktywów niewykorzystanych w dostateczny sposób. Celem takiego działania jest uzyskanie korzyści, które mogą być zarówno finansowe jak i niefinansowe (Burgiel A., 2015).
Sharing economy uznawane jest za przeciwieństwo do tzw. ekonomii BAU (Business As-Usual Economy) oznaczającej dotychczasową ekonomię, w której dominuje przywiązanie do wzrostu. Koncepcja sharing economy została uznana przez magazyn TIME za jedną z dziesięciu wpływowych idei, które mogą zmienić świat (Jaros B., 2016).
Istota sharing economy
Zjawisko sharing economy nie jest nowym zjawiskiem na rynku, jednakże rozwój technologii mobilnych i społeczności internetowych spowodował, że komunikacja międzyludzka stała się o wiele łatwiejsza, a wymiana zasobów nabrała zupełnie nowego znaczenia. Atrakcyjność sharing economy jest i wspólnej konsumpcji wynika z tendencji społeczeństwa do korzystania z pewnych dóbr i usług wyłącznie w razie potrzeby, a nie posiadania ich na własność(Koźlak A.,2017).
Sedno sharing economy
Sednem sharing economy jest współpraca bezpośrednia bądź pośrednia, przy użyciu Internetu (Botsman, Rogers 2010). Wspólna konsumpcja opiera się na następujących zasadach: wykorzystanie nieużywanych zasobów, docenianiu tego, co wspólne (sens przynależności do wspólnoty), kształtowaniu zaufania. Jako, że sharing economy, polega w dużej mierze na nawiązywaniu więzi pomiędzy nieznajomymi, bardzo ważne jest umieszczanie jakichkolwiek informacji o reputacji w profilach osób uczestniczących w wymianach. I tak, z jednej stron dostarczyciel dóbr i usług (strona podażowa) powinien cieszyć się dobrą reputacją, być poważany i mieć szacunek wśród społeczeństwa, a z drugiej odbiorca (strona popytowa) winna czerpać korzyści z dóbr i usług otrzymanych w bardziej efektywny sposób (Jaros B.,2016).
Sharing economy a pojęcia zbliżone znaczeniowo
Warto wspomnieć o pojęciach często używanych zamiennie do sharing economy, ale w określonych sytuacjach mogą istotnie różnić się pod względem znaczenia. Warto wspomnieć o nich po krótce ((Botsman R., 2015).
Pierwszym z nich jest tzw. wspólna gospodarka (collaboraive economy). Jest to system ekonomiczny zdecentralizowanych sieci i miejsc wymian, które umożliwia wykorzystanie dotąd niespożytkowanych zasobów przez łączenie potrzebujących z oferującymi pomoc. Nie korzysta się tutaj z pomocy tradycyjnych pośredników. Jednym z lepszych przykładów tego zjawiska jest polski Bank Czasu- serwis ten umożliwia wymianę usług, np. godzina nauki angielskiego w zamian za godzinę gry na gitarze (bez pobierania dodatkowych opłat). Dobrymi przykładami ze świata są np. Etsy, Vandeborn, Quirky.
Drugim zjawiskiem jest tzw. wspólna konsumpcja (collaborative consumption) oznaczająca odradzanie się zachowań rynkowych nawiązujących do tradycji – wymiany, dzielenia się, pożyczania, targowania się, obdarowywania się, przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii – Internetu bądź aplikacji mobilnych. Przykładem na polskim podwórku jest dobrze znany portal Allegro, który prowadzi aukcje internetowe. Dobrym przykładem jest również Traficar – aplikacja umożliwiająca wypożyczenie samochodu za pomocą aplikacji i korzystanie z niego tylko tyle czasu ile klient potrzebuje, a opłata pobierana jest wyłącznie za faktyczny czas użytkowania samochodu.
Żeby można było mówić o sparing economy należy zapoznać się z zachowaniami, które obejmują szerokie spektrum tego zjawiska. Oto kilka zachowań podlegających pod sparing economy (Jaros B, 2016):
- sharing, czyli dzielenie się,
- bartering, czyli handel wymienny,
- lending, czyli pożyczanie,
- renting, czyli wynajmowanie,
- recycling, czyli ponowne używanie,
- doing yourself, czyli wykonywanie czegoś samodzielnie,
- voluntary help, czyli wolontariat (Jaros B.,2016).
Bibliografia
- Botsman R., Rogers R. (2010), What’s Mine is Yours. The rise of collaborative consumption, Harper Collins Publishers, New York, s. 67-97
- Botsman R. (2015),Defining The Sharing Economy: What is Collaborative Consumption – And What Isn’t?,
- Burgiel A. (2015), Wspólna konsumpcja jako alternatywny model spożycia i jej przejawy w zachowaniach konsumentów, (w:) Kieżel E., Smyczek S. (red.) Zachowania konsumentów. Procesy unowocześniania konsumpcji, Wolters Kluwer Polska, Warszawa, s. 153-192
- Jaros B., (2016), Sharing economy jako ważny trend w obszarze zrównoważonej konsumpcji, Handel Wewnętrzny nr 5 - Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych – Katowice, s. 82-91
- Koźlak A.,(2017), Sharing economy jako nowy trend społeczno-gospodarczy,"Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr.489, s. 171-182
- Rudawska I.,(2016), Ekonomia dzielenia się, czyli konsumpcja współdzielonai inne formy alternatywnego dostępu do dóbr, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach" nr.254, s. 181-189
- Ziobrowska J.,(2017), Sharing economy jako nowy trend konsumencki, "Repozytorium Uniwersytetu Wrocławskiego" (2017), s. 261-269
Autor: Jakub Kozioł
