Gospodarstwo agroturystyczne
| Gospodarstwo agroturystyczne |
|---|
| Polecane artykuły |
Gospodarstwo agroturystyczne jest to odłam gospodarstwa rolnego, który dla swoich klientów oferuje różnego rodzaju usługi między innymi takie jak noclegowe, żywieniowe oraz towarzyszące w odpowiednio zorganizowanych pomieszczeniach mieszkalnych i nie tylko. Można także dodać, że gospodarka rolna prowadzi dodatkowa działalność w organizacji pobytów turystom, zapewniając im noclegi, posiłki oraz inne atrakcje towarzyszące ich pobycie w tym obiekcie. Często działalność wspomaga się o swoje miejsca noclegowe oraz własne oryginalne wyroby rolne, które stanowią jedną z podstawowych działań takich gospodarstw. Realizacja turystyczna tych miejsc wypoczynkowych traktowana jest jako wspomagająca struktura zysku oraz także rozwoju gospodarstw rolnych w danym regionie bądź państwie.
Geneza
Ciężko jest dokładnie określić w jakich latach pojawiły się jedne z pierwszych gospodarstw agroturystycznych. Powstała za to równocześnie z nimi nowa forma turystyki która zaczęto nazywać agroturystyka. W latach osiemdziesiątych dwudziestego wieku turystyka w Polsce była postrzegana przez większość osób jako bardziej funkcja socjalna a nie sportowo-wypoczynkowa, przez co stosunkowo późno nasz kraj w stosunku do innych państw w europie zaczął rozwijać się w tym kierunku i inwestować w nowe obiekty i atrakcje turystyczne. Intensywny rozwój takich obiektów przyjmuje się na lata dziewięćdziesiąte dwudziestego wieku, podczas gdy w Europie Zachodniej i naszym kraju zakończyła się epoka masowej produkcji przemysłowej i nadszedł czas na transformacje gospodarstw rolnych. Gospodarstwa agroturystyczne powstają najczęściej na obszarach o małym wpływie przemysłowym oraz urbanistycznym i wysokiej jakości walorów przyrodniczych i kulturowych, najczęściej takimi terenami są pojezierza oraz obszary Gorskie. Najwięcej gospodarstw rolnych zajmujących się dodatkowo agroturystyka znajduje się obecnie we Francji, ilość ich szacowana jest na około 45 tysięcy. Drugie miejsce w tym rankingu zajmuje Wielka Brytania gdzie ilość takich obiektów jest bliska 30 tysiącom. Zaś trzecie miejsce zajmuje Austria która posiada niewiele mniej gospodarstw niż Brytania bo ok. 28 tysięcy. Dalej w kolejce znajdują się Niemy oraz Irlandia. Polska na ta chwile posiada około 12 tysięcy gospodarstw agroturystycznych, dla porównania w Niemczech w samej Bawarii znajduje się około 7 tysięcy takich miejsc.
Kategoryzacja gospodarstw agroturystycznych
Wiele krajów wchodzących w skład europejskiego stowarzyszenia Eurogites stosuje metodę kategoryzacji tych obiektów w celu zdefiniowania poziomu jakości usług oferowanych przez obiekty agroturystyczne. Obiekty skategoryzowane są zobowiązane do wpasowania ich w wymogi, które określają odpowiednie normy kategoryzacyjne. W Polsce kategoryzacja jest kierowana przez Polską Federację Turystyki Wiejskiej "Gospodarstwo Gościnne”. Najczęściej odbywa się ona na dobrowolnym poddaniu się przez gospodarstwa inspekcji i nadaniu odpowiedniej kategorii zależnej od standardu usług. Obiekt agroturystyczny może otrzymać maksymalnie 3 gwiazdki[1].
Gospodarstwo rolne a gospodarstwo agroturystyczne
Podejmując kwestię rozpatrzenia różnić między gospodarstwem rolnym a agroturystycznym, ponieważ już w określeniach nazywających te obiekty można znaleźć pierwszą z nich. Gospodarstwo agroturystyczne musi posiadać bazę "turystyczną”, aby móc przyjmować turystów i świadczyć usługi, podczas gdy gospodarstwo rolne nie ma obowiązku mieć tej infrastruktury. Inną różnicę, którą można dostrzec, to ogół przepisów dotyczących ich kierowaniem czy zarządzaniem, a często systemem produkcji. Gospodarstwo rolne jest nastawione zazwyczaj na maksymalizację dochodów z nasilonego uprawiania ziemi. Z kolei obiekt agroturystyczny likwidują nawet znaczne obszary rolne i zmieniają je w budynki użytecznośc i publicznej czy inne obiekty będące potrzebne do rozwoju agroturystyki w danym gospodarstwie.
Udział przychodu z agroturystyki/turystyki wiejskiej w całkowitym przychodzie gospodarstwa.[2]
| Udział przychodu z agroturystyki/turystyki wiejskiej w całkowitym przychodzie (%) | Liczba gospodarstw/odpowiedzi | Odsetek gospodarstw |
|---|---|---|
| Poniżej 1 | 14 | 7,7 |
| 1-2 | 12 | 6,6 |
| 3-5 | 27 | 14,8 |
| 6-10 | 39 | 21,3 |
| 11-20 | 32 | 17,5 |
| 21-30 | 22 | 12,0 |
| 31-50 | 18 | 9,8 |
| 50-75 | 9 | 4,9 |
| Powyżej 75 | 7 | 3,8 |
| Brak odpowiedzi | 3 | 1,6 |
| Ogółem | 183 | 100,0 |
,
Porównanie najważniejszych zasad zarządzania gospodarstwem rolnym i gospodarstwem agroturystycznym.[3]
.| Zasada zarzadzania | Gospodarstwo rolne | Gospodarstwo agroturystyczne |
|---|---|---|
| Wykorzystanie ziemi | Maksymalizacja rolniczego wykorzystania ziemi | Częściowe wyłączanie ziemi z rolniczego użytkowania, przeznaczanie jej na cele agroturystyczne (budynki, parkingi, place itd.) |
| Struktura produkcji | Wyłącznie działy rolnicze, hodowlane i ewentualnie przetwórcze; specjalizacja produkcji, zwiększanie skali produkcji | Dział rolniczy i agroturystyczny w różnych proporcjach między sobą; podporządkowanie struktury działu rolniczego agroturystyce; dywersyfikacja, zrównoważony rozwój gospodarstw |
| Organizacja pracy | Maksymalizacja wydajności pracy, mechanizacja i automatyzacja | Organizowanie procesów produkcyjnych w taki sposób, aby były one "widowiskowe" lub nawet umożliwiały udział w nich turystów, co wymaga dużych nakładów pracy; wydajność pracy nie jest więc zasadą wiodącą |
| Poziom nakładów | Nacisk na intensywność produkcji, duże nakłady środków, szczególnie nawozów i środków ochrony roślin, w celu maksymalizacji zysku z produkcji rolniczej | Nacisk na ekstensywną produkcję i ochronę środowiska; umiarkowane stosowanie nawożenia i środków ochrony roślin; optymalizacja jakości przestrzeni agroturystycznej |
| Rynek dla produktów rolniczych | Rynek zbytu poza gospodarstwem rolnym, głównie kontraktacja, skup | Wykorzystanie produktów we własnym gospodarstwie na potrzeby agroturystyki, nadmiar sprzedawany na rynku |
| Źródło dochodów i ich znaczenie | Całość dochodu generowana z produkcji roślinnej, zwierzęcej i ewentualnie przetwórstwa | Dochód pochodzi z dwóch źródeł: produkcji rolniczej i działalności agroturystycznej lub tylko z działalności agroturystycznej; znaczenie agroturystyki dla gospodarstwa zależy od jej udziału w dochodzie całkowitym |
| Wieś | Produkcja rolnicza odbywa się na terenach wiejskich, lecz wiejskość nie ma dużego związku z poziomem produkcji w gospodarstwie rolnym | Wieś ułatwia prowadzenie działalności agroturystycznej; istnieje możliwość i konieczność wykorzystania np. tradycji ludowych (etnografia) |
Przypisy
- ↑ W. Kurek, "Turystyka", PWN, Warszawa, 2011, s. 235.
- ↑ M. Sznajder, L. Przezbórska, " Agroturystyka", PWE, Warszawa, 2006, s. 110.
- ↑ M. Sznajder, L. Przezbórska, " Agroturystyka", PWE, Warszawa 2006, s. 113.
Bibliografia
- Jędrysiak T., Wiejska turystyka kultrowa. Wyd. PWE 2010.
- Kurek, Turystyka, PWN, Warszawa, 2011.
- Perechuda K., Hołodnik D., Nowoczesny model gospodarastwa agroturystycznegooparty na wiedzy. Akademia wychowania fizycznego we Wrocławiu 2012.
- Sznajder M., L. Przezbórska, Agroturystyka, PWE, Warszawa, 2006.
- Szpara K., Agroturystyka w Karpatach Polskich. Instytut geografii i gospodarki przestrzennej Uniwersytetu Jagielońskiego 2011.
- Zawadzka J., Ekonomiczno-społeczne determianty rozwoju agroturystyki na Lubelszczyźnie. Wyd. SGGW 2013
Autor: Jakub Ścibor,Łukasz Jakosz
