Badania empiryczne
Badania empiryczne |
---|
Polecane artykuły |
Empiryzm (z greckiego émpeiros, co znaczy ‘doświadczony’) jest kierunkiem w teorii poznania, zakładający, że człowiek poznaje rzeczywistość poprzez doświadczenia zmysłowe, zewnętrzne lub wewnętrzne. Empiryzmowi przeciwstawia się racjonalizm, w którym za podstawę uznaje się poznanie z czystego rozumu. Empiryzm dzieli się na [1]:
- Empiryzm genetycznyktóry zakłada, że umysł jest pierwotnie pozbawiony treści poznawczych, dostarcza mu je doświadczenie,
- Empiryzm metodologiczny który zakłada, że poznanie prawdziwe oparte może być jedynie na poprzedzającym je doświadczeniu i tylko i wyłącznie w nim może znajdować swoje uzasadnienie; teza ta przeczy możliwości czystego rozumowania, niezwiązanego z doświadczeniem, jednocześnie nie neguje czynników rozumowych w procesie poznawczym.
Badania empiryczne są to zatem badania, które za źródło danych potrzebnych do ich wykonania uznają wiedzę zdobytą w wyniku ukierunkowanych obserwacji lub eksperymentów. Głównym celem badań empirycznych jest stwierdzenie istnienia jakiś faktów naukowych, które posłużą w przyszłości za podstawę do późniejszych uogólnień i rozważań teoretycznych. Badania empiryczne rozumiane w ten sposób są realizowane w toku bezpośredniego operowania obiektami. Obejmują [2]:
- obserwację,
- eksperyment,
- wstępną logiczną analizę wyników.
Dane empiryczne
Ze względu na różnorodność badań empirycznych dane można podzielić na 3 rodzaje[3]:
- dane dynamiczne, czyli takie które pokazują jak kształtują się badane zjawiska w czasie w wybranym przedsiębiorstwie. Wśród nich wyróżniamy:
- dane, które przedstawiają stany zjawiska w danych momentach w określonym przedziale czasu, dotyczą one zasobów,
- dane, które przedstawiają wartości zjawiska w następujących po sobie okresach ustalonego przedziału czasu. Dotyczą one zjawisk, które mając postać strumieni,
- dane przekrojowe, czyli takie, które są reprezentowane przez uporządkowane wartości zjawiska w zbiorze jednostek organizacyjnych w ustalonym okresie,
- dane dynamiczno-przekrojowe, czyli takie, które są wynikami pomiarów zjawiska w następujących po sobie okresach, a dane te dotyczą zbioru jednostek gospodarczych i określonego okresu.
Struktura procesu badawczego (empirycznego)
Proces badawczy możemy podzielić na 5 faz [4]:
- faza przygotowawcza
- podczas tej fazy określane są wszystkie przesłanki, które uzasadniają rozpoczęcie procesu i jego prawidłowe ukierunkowanie,
- faza wstępna
- podczas tej fazy wybierane są problemy realizacyjne oraz ustalane są założenia do ich rozwiązania,
- faza realizacyjna
- podczas tej fazy wykonywane są zaplanowane wcześniej procedury, realizowane są badania i uzyskiwane są wyniki, które pozwalają na rozwiązanie problemu,
- faza końcowa procesu badawczego
- podczas tej fazy wyniki są systematyzowane i wstępnie opracowywane,
- faza wykorzystania i upowszechnienia wyników procesu badawczego
- podczas tej fazy przygotowywane są wyniki badań oraz wynikające z nich wnioski do praktycznego wykorzystania i ewentualnego opublikowania w postaci różnych publikacji.
Bibliografia
- Krupski R. (2015). Relacje niesformalizowane w badaniach empirycznych, "Zarządzanie strategiczne. Strategie sieci i przedsiębiorstw w sieci", nr.32, s. 17-31
- Leszek W. (2006). Wybrane zagadnienia metodyczne badań empirycznych, Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom
- Nowa encyklopedia powszechna PWN (2004). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Nowak E. (2017). Badania empiryczne w pracach licencjackich i magisterskich z zakresu rachunkowości, " Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica", nr 87, s. 205-212
- Zawadzki P. (2017). Poznawczy status eksperymentów myślowych. Platonizm, empiryzm, modele mentalne i analogia, "Filozofia nauki", nr 2, s. 121-135
Przypisy
- ↑ Nowa encyklopedia powszechna PWN (2004). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 713-714
- ↑ Leszek W. (2006). Wybrane zagadnienia metodyczne badań empirycznych, Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom, s. 17
- ↑ Nowak E. (2017). Badania empiryczne w pracach licencjackich i magisterskich z zakresu rachunkowości, " Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica", nr 87, s. 205-212
- ↑ Leszek W. (2006). Wybrane zagadnienia metodyczne badań empirycznych, Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom, s. 38
Autor: Paulina Waksmundzka