Badania empiryczne

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 07:48, 19 maj 2020 autorstwa Sw (dyskusja | edycje) (Infobox update)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Badania empiryczne
Polecane artykuły


Empiryzm (z greckiego émpeiros, co znaczy ‘doświadczony’) jest kierunkiem w teorii poznania, zakładający, że człowiek poznaje rzeczywistość poprzez doświadczenia zmysłowe, zewnętrzne lub wewnętrzne. Empiryzmowi przeciwstawia się racjonalizm, w którym za podstawę uznaje się poznanie z czystego rozumu. Empiryzm dzieli się na [1]:

  • Empiryzm genetycznyktóry zakłada, że umysł jest pierwotnie pozbawiony treści poznawczych, dostarcza mu je doświadczenie,
  • Empiryzm metodologiczny który zakłada, że poznanie prawdziwe oparte może być jedynie na poprzedzającym je doświadczeniu i tylko i wyłącznie w nim może znajdować swoje uzasadnienie; teza ta przeczy możliwości czystego rozumowania, niezwiązanego z doświadczeniem, jednocześnie nie neguje czynników rozumowych w procesie poznawczym.

Badania empiryczne są to zatem badania, które za źródło danych potrzebnych do ich wykonania uznają wiedzę zdobytą w wyniku ukierunkowanych obserwacji lub eksperymentów. Głównym celem badań empirycznych jest stwierdzenie istnienia jakiś faktów naukowych, które posłużą w przyszłości za podstawę do późniejszych uogólnień i rozważań teoretycznych. Badania empiryczne rozumiane w ten sposób są realizowane w toku bezpośredniego operowania obiektami. Obejmują [2]:

  • obserwację,
  • eksperyment,
  • wstępną logiczną analizę wyników.

Dane empiryczne

Ze względu na różnorodność badań empirycznych dane można podzielić na 3 rodzaje[3]:

  • dane dynamiczne, czyli takie które pokazują jak kształtują się badane zjawiska w czasie w wybranym przedsiębiorstwie. Wśród nich wyróżniamy:
  • dane, które przedstawiają stany zjawiska w danych momentach w określonym przedziale czasu, dotyczą one zasobów,
  • dane, które przedstawiają wartości zjawiska w następujących po sobie okresach ustalonego przedziału czasu. Dotyczą one zjawisk, które mając postać strumieni,
  • dane przekrojowe, czyli takie, które są reprezentowane przez uporządkowane wartości zjawiska w zbiorze jednostek organizacyjnych w ustalonym okresie,
  • dane dynamiczno-przekrojowe, czyli takie, które są wynikami pomiarów zjawiska w następujących po sobie okresach, a dane te dotyczą zbioru jednostek gospodarczych i określonego okresu.

Struktura procesu badawczego (empirycznego)

Proces badawczy możemy podzielić na 5 faz [4]:

  • faza przygotowawcza
podczas tej fazy określane są wszystkie przesłanki, które uzasadniają rozpoczęcie procesu i jego prawidłowe ukierunkowanie,
  • faza wstępna
podczas tej fazy wybierane są problemy realizacyjne oraz ustalane są założenia do ich rozwiązania,
  • faza realizacyjna
podczas tej fazy wykonywane są zaplanowane wcześniej procedury, realizowane są badania i uzyskiwane są wyniki, które pozwalają na rozwiązanie problemu,
  • faza końcowa procesu badawczego
podczas tej fazy wyniki są systematyzowane i wstępnie opracowywane,
  • faza wykorzystania i upowszechnienia wyników procesu badawczego
podczas tej fazy przygotowywane są wyniki badań oraz wynikające z nich wnioski do praktycznego wykorzystania i ewentualnego opublikowania w postaci różnych publikacji.

Bibliografia

Przypisy

  1. Nowa encyklopedia powszechna PWN (2004). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 713-714
  2. Leszek W. (2006). Wybrane zagadnienia metodyczne badań empirycznych, Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom, s. 17
  3. Nowak E. (2017). Badania empiryczne w pracach licencjackich i magisterskich z zakresu rachunkowości, " Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica", nr 87, s. 205-212
  4. Leszek W. (2006). Wybrane zagadnienia metodyczne badań empirycznych, Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom, s. 38

Autor: Paulina Waksmundzka