Kreatywność

Kreatywność
Polecane artykuły
Imitacja Wiedza Profesjonalizm Metafora organizacji Myślenie systemowe Projektowanie systemów informatycznych Socjotechnika Rozwój osobisty Metoda

Kreatywność wywodzi się od łacińskiego terminu creare, a jego odpowiednikami są słowa pochodzące z języka angielskiego creator - twórca oraz creative - twórczy. To zdolność do tworzenia nowych rozwiązań. Jednocześnie jest procesem umysłowym, który skutkuje powstaniem nowych koncepcji, idei lub nowych skojarzeń. Kreatywność odnosi się do uruchomienia nowych perspektyw oraz do tworzenia nowych możliwości. To proces rozwijania i przedstawienia nowatorskich pomysłów w celu zaspokojenia potrzeb lub rozwiązania problemów. Do cech kreatywności zalicza się m.in.:

• wymaga zastosowania wyobraźni (oryginalność i efektywność),
• kreatywne działanie jest celowym czynem, skierowanym na osiągnięcie rezultatu,
• wynikiem kreatywnego działania jest oryginalne dzieło,
• efekt powinien być wartościowy w koncepcji założonych celów (J. Fazlagić 2015, s. 19).

Trzy komponenty kreatywności

Każda jednostka posiada trzy komponenty kreatywności: wiedza, umiejętność twórczego myślenia oraz motywacja.

Rys 1. Trzy komponenty kreatywności

Wiedza stanowi wiedzę techniczną, kwalifikacje intelektualne oraz znajomość procedur. Umiejętność twórczego myślenia definiowana jest poprzez sposoby podejścia do problemów, czyli wyjaśnia jak elastycznie i z jaką wyobraźnią jednostki (ludzie, przedsiębiorstwo, otoczenie) podchodzą do problemów. Motywacja dzieli się na dwa rodzaje na zewnętrzną i wewnętrzną. Środkami motywacji zewnętrznej są zazwyczaj środki pieniężnie w formie premii i awansów. Natomiast motywacja wewnętrzna napędzana jest poprzez indywidualną pasję oraz zainteresowania, która ma większy wpływ na kreatywność niż motywacja zewnętrzna (Harvard Busness Essentials 2005, s. 124-125).

Twórczość a kreatywność

Literatura przedmiotu pozwala zauważyć, iż twórczość często rozpatrywana jest jako synonim kreatywności, powodując niewyrazistość i nieostrość pojęć. To błędne założenie, gdyż kreatywność to potencjał danej jednostki do stworzenia czegoś nowego, a także może być określona mianem twórczości bez dzieła. Jej efektem może być pomysł, nowa zabawa itp. Natomiast twórczość identyfikowana jest z jednostką tworzącą konkretny wytwór oraz jej społecznym odbiorem. Należy wyróżnić kluczowe aspekty umożliwiające zróżnicowanie pojęć:

• kreatywność dotyczy cech dyspozycyjnych, a twórczość to aktualizacyjność,
• obszar pojęciowy terminu kreatywność jest zdecydowanie węższy, gdyż odnosi się do jednostki i jej dyspozycji, natomiast pojęcie terminu twórczość stanowi zarówno osobę, jak i proces twórczy,
• kreatywność stosuje się zazwyczaj do aktywności codziennej, a pojęcie twórczości dotyczy nauki lub sztuki,
• kreatywność traktowana jest jako "twórczość niska", zaś twórczość stanowi działa wybitne w danej kulturze (A. Sokół 2015, s. 22-24).

Kreatywność w biznesie

Kreatywność to kluczowe narzędzie biznesowe we współczesnym świecie, które wyróżnia się następującymi atrybutami:

• nowy paradygmat w zakresie gospodarki rynkowej;
• główny kod źródłowy nowego stylu zarządzania (jednoczy klasyczny styl zarządzania biznesem z autoekspresją, indywidualizmem, a także nonkonformizmem);
• nie składa się tylko z talentów jednostek, lecz także zależy od umiejętności na poziomie zbiorowym, które odnoszą się do optymalnego zarządzania zasobami i relacjami wewnątrz określonej grupy (do nich m. in zalicza się m.in. zespoły projektowe, które charakteryzują się zróżnicowaną wiedzą na dany temat/problem, ale dzięki temu daje to większe szanse do stworzenia lepszych pomysłów - odpowiedni styl myślenia, umiejętności techniczne) (J.C. Kaufman, R.J Sternberg (2010), s. 22-23),
• utożsamiana jest jako ciągła zmiana i innowacja,
• to istotny aspekt w marketingu i projektowaniu strategii funkcjonowania danego przedsiębiorstwa (ciągły przepływ idei, koncepcji wzmacnia pozycję na docelowym rynku, tworząc przewagę konkurencyjną).

Warto zauważyć, iż kreatywne zarządzanie potrzebuje podzielnej uwagi pomiędzy obecnymi realiami, a przyszłymi możliwościami, gdyż umożliwi to zbudowanie trwałych fundamentów długotrwałej strategii rozwoju na poziomie mikro (struktura organizacyjna) oraz makro (społeczna, kulturowa oraz globalna perspektywa) (A.M. Dereń, J. Skonieczny (2016), s. 40).

Przegląd metod kreatywności

Do współczesnych metod pobudzania i wspierania kreatywności zalicza się:

Metody proste (nie wymagają specjalnego przygotowania uczestników):

• burza mózgów,
• analiza morfologiczna,
• wykres Ishikawy.

Metody złożone (wieloetapowe, wymagają specjalnego przygotowania grupy twórczej):

• analiza wartości,
• algorytm wynalazku,
• synektyka Gordona (R.J. Stenberg (2006), s. 88.).

Bibliografia

• Dereń A.M., Skonieczny J. (2016). Zarządzanie twórczością organizacyjną. Podejście procesowe, Wydawnictwo Difin, Warszawa, s. 40
• Fazlagić J. (2015). Kreatywni w biznesie, Wydawnictwo Poltext, Warszawa, s. 19
• Harvard Busness Essentials (2005). Zarządzanie kreatywnością i innowacyjnością, Wydawnictwo MT Biznes, Konstancin-Jeziorna, s. 124-125
• Kaufman J.C, Sternberg R.J. (2010). The Cambridge Handbook of Creativity, Cambridge University Press, s. 22-23
• Sokół A. (2015). Zarządzanie twórczością w organizacji. Koncepcja, metody i narzędzia, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa, s. 22-24
• Sternberg R.J. (2006) The Nature of Creativity, Creativity Research Journal, s. 88

Autor: Magdalena Konwent