Karta przedpłacona
| Karta przedpłacona |
|---|
| Polecane artykuły |
Karty przedpłacone (pre-paid cards) to karty funkcjonujące na zasadzie elektronicznego portfela; mają one wstępnie opłaconą wartość z możliwością doładowania lub bez tej możliwości.” (A. Gospodarowicz 2005, str. 126). W praktyce opiera się to na tym, że konsument najpierw opłaca konkretną wartość, którą może później wykorzystać. Następnie, kiedy dokonuje zakupu i płaci daną kartą, z karty pobierana jest kwota za zakupy. Niemożliwe jest przekroczenie "limitu” karty, czyli zapłacenie większej kwoty niż na jaką karta została zasilona (A. Kuchciński 2013, str. 6). Karty przedpłacone istnieją pod dwoma głównymi postaciami: karty, które można wielokrotnie zasilać (posiadają oddzielny rachunek techniczny) oraz karty z ustalonym nominałem. Niezależnie od wariantu karta wydawana jest w postaci plastikowej karty o takich samych wymiarach jak standardowa karta płatnicza. Wartość pieniężna załadowana na karcie przechowywana jest w mikroprocesorze wbudowanym w kartę. (A. Piotrowska 2014, str. 4).
TL;DR
Karty przedpłacone to elektroniczne portfele, gdzie konsument opłaca wartość, którą później może wykorzystać. Istnieją karty z możliwością wielokrotnego zasilania i karty z ustalonym nominałem. Wartość pieniężna przechowywana jest w mikroprocesorze na karcie. Karty przedpłacone muszą być akceptowane przez inne przedsiębiorstwa. Mają zastosowanie w przypadku braku konta bankowego lub dla niepełnoletnich. Zalety to łatwa kontrola wydatków, brak podawania danych osobowych i anonimowość. Przykładem jest usługa OrangeCash, która umożliwiała płacenie zbliżeniowo za pomocą smartfona.
Karta przedpłacona w świetle prawa
Wartość, która jest zgromadzona na takiej karcie, musi być możliwa do przedstawienia w kategoriach pieniężnych oraz akceptowana w momencie dokonywanie zakupu dóbr i usług. Aby karta spełniała warunek definicji pieniądza elektronicznego, płatność nią nie powinna wymagać udziału osoby trzeciej (czyli na przykład banku). Ponadto "wartość zgromadzona na karcie przedpłaconej, […], musi być emitowana w zamian za środki pieniężne o wartości nie mniejszej niż wartość wyemitowana.” (W. Srokosz 2004, str. 8). Dodatkowo, nieodzownym jest aby pieniądze zgromadzone na karcie były akceptowane przez nie tylko przez emitenta lecz również przez inne przedsiębiorstwa.
Jednorazowa, wirtualna karta przedpłacona
Taka karta przedpłacona swoim wyglądem prawie nie odbiega od zwykłej karty płatniczej, nie jest jednak wyposażona w pasek magnetyczny ani mikroprocesor. Umieszczony jest na niej jednak numer, który może składać się z samych cyfr lub cyfr i liter. Ponadto, sama idea tej karty nie opiera się na wykorzystaniu jej fizycznie, a właśnie tego numeru, który użytkownik może mieć wydrukowany lub przesłany SMS-em. Użytkownik tej karty, dzięki znajomości niepowtarzalnego numeru przypisanego do karty, ma dostęp do określonej wartości pieniężnej. Pieniądze przekazywane są przedsiębiorstwu wydającemu kartę przed wydaniem numeru. Warunkiem skorzystania z karty jest wprowadzenie na stronie internetowej numeru wraz z wybranym hasłem.
Zastosowanie kart przedpłaconych
Ten rodzaj kart ma zastosowanie między innymi w przypadku, kiedy klient jest niepełnoletni i nie może korzystać z usług bankowych lub z jakichkolwiek innych przyczyn nie posiada konta bankowego (A. Kuchciński 2013, str. 6). Karty przedpłacone znajdują swoje zastosowanie między innymi w usługach oferowanych przez telefonie komórkowe; klient nabywa taką kartę i w miarę użytkowania usług, stan karty na bieżąco się pomniejsza (W. Srokosz 2004, str. 6).
Zalety kart przedpłaconych
Do niewątpliwych zalet kart przedpłaconych możemy zaliczyć możliwość łatwego kontrolowania wydatków, brak konieczności podawania danych osobowych oraz sposobność opłacania towarów i usług zakupionych w Internecie także przez osoby nieposiadające konta bankowego lub karty kredytowej. Karta przedpłacona pozwala zachować jej posiadaczowi i użytkownikowi anonimowość, co stanowi podstawę założenia działania pieniądza elektronicznego (W. Srokosz 2004, str. 7). Jest to niezwykle wygodna forma płatności nie tylko dla klienta, który nie musi nosić przy sobie gotówki, ale także dla sprzedawcy, który ma pewność, że karta będzie miała pokrycie (A. Kuchciński 2013, str. 6).
OrangeCash
W 2012 roku firmy sieć komórkowa Orange, organizacja MasterCard i mBank stworzyły usługę komercyjną "OrangeCash”. Segmentem docelowym całego przedsięwzięcia byli klienci Orange posiadający smartfony wyposażone w moduł NFC. Usługa była hybrydą karty przedpłaconej (mBank) i karty SIM (Orange), która umożliwiała płacenie zbliżeniowo za zakupy przy pomocy telefonu komórkowego. (J. Kunkowski 2013, str. 10). Posiadacze tej usługi mieli możliwość płacenia zbliżeniowo w placówkach gdzie dostępne były terminale PayPass, płacenia zdalnie przy użyciu MasterCard Mobile oraz użycia karty mBank MasterCard Orange Cash (wydawanej razem z numerem rachunku) do płacenia za zakupy online. Cała usługa spełniała najważniejsze założenia karty przedpłaconej – aby z niej skorzystać najpierw musiała być zasilona oraz użytkownik karty pozostawał anonimowy.
Bibliografia
- Gospodarowicz A., 2005. Bankowość elektroniczna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Kuchciński A., 2013. Rynek kart płatniczych w Polsce, "Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula”, nr 4(38)
- Kunkowski J., 2013. Rozwój płatności zbliżeniowych w Polsce i na świecie, "Copernican Journal of Finance & Accounting”, nr 1
- Piotrowska A., 2014. Koncepcja i formy pieniądza elektronicznego, "Acta Universitatis Lodziensis”, nr 1(299)
- Srokosz W., 2004. Instytucja pieniądza elektronicznego, "CBKE e-BIULETYN”, nr 3
Autor: Krystyna Błaszkiewicz
