Metoda VAIC
| Metoda VAIC |
|---|
| Polecane artykuły |
Metoda VAIC jest metodą współczynnika wartości dodanej. Jest to jedna z najpopularniejszych i najczęściej stosowanych metod pomiaru efektywności kapitału intelektualnego, przy jednoczesnym odniesieniu się do wartości przedsiębiorstwa. Uwzględnia powiązania pomiędzy działalnością firmy, wykorzystaniem jej zasobów i wynikiem finansowym.
Pomiar kapitału intelektualnego prowadzony jest na potrzeby kontroli zarządczej oraz dla potrzeb informacji zewnętrznej, w szczególności kierowanej do interesariuszy. Znaczenie kapitału intelektualnego jest istotne w sektorach cechujących się szybką dynamiką zmian, innowacyjnością i zmiennością środowiska zewnętrznego. Metoda ta stworzona została przez chorwackiego ekonomistę Anete Pulica w latach 90 XX wieku.
Założenia
Należy ona do grupy metod opartych na zwrocie z aktywów. Tworząc tą metodę, A. Pulic przyjął dwa główne założenia: metoda ma umożliwiać wartościowanie kapitału intelektualnego również dla spółek nienotowanych na giełdzie, ma monitorować bieżącą działalność operacyjną wykonywaną przez pracowników tak, aby móc dokonać oceny, w jakim stopniu kapitał ludzki tworzy wartość dodaną.
Metodę tą bardzo często wykorzystuje się do badań zależności pomiędzy kapitałem intelektualnym a wynikami finansowymi przedsiębiorstw. Zastosowanie metody VAICTM wymaga przeprowadzenia następującej procedury:
- 1. VA = OUT - IN
gdzie:
- VA – wartość dodana (Value Added).
- OUT – wyniki przedsiębiorstwa (przychody ze sprzedaży wszystkich wyrobów i usług przedsiębiorstwa).
- IN – nakłady przedsiębiorstwa (wszystkie wydatki z wyłączeniem tych, które dotyczą kapitału ludzkiego). Autor metody uznał, że skoro pracownicy aktywnie uczestniczą w kreowaniu wartości to wydatki ponoszone na nich nie powinny być uważane jako koszt.
- 2. VACA = VA/CA
gdzie:
- VACA – efektywność wykorzystania zaangażowania kapitału własnego w tworzeniu wartości dodanej (Value Added Capital Coefficient).
- CA – wartość kapitału własnego.
- 3. VAHU = VA/HU
gdzie:
- VAHU – efektywność wykorzystania kapitału ludzkiego w tworzeniu wartości dodanej (Human Capital Coefficient).
- HA – wartość kapitału ludzkiego (suma wszystkich wydatków poniesionych na pracowników) [wg. A. Pulica]
- 4. STVA = SC/VA
gdzie:
- SC = VA – HC
- STVA – efektywność wykorzystania kapitału strukturalnego (Structural Capital Efficiency)
- SC – kapitał strukturalny
- HC – wartość kapitału ludzkiego (zgodnie z przyjętym modelem kapitału intelektualnego wg L. Edvissona).
- 5. VAIC = VACA + VAHU + STVA
Wskaźnik VAIC jest sumą wskaźników: efektywności wykorzystania kapitału ludzkiego, efektywności wykorzystania kapitału strukturalnego i efektywności wykorzystania zaangażowania kapitału własnego w tworzeniu wartości dodanej.
Metoda VAICTM jest metodą obiektywną, ponieważ dane wykorzystywane do niezbędnych obliczeń pochodzą bezpośrednio ze sprawozdań finansowych firmy, co pozwala na porównanie przedsiębiorstw między sobą.
Bibliografia
- Jurczak J., 2008, Intellectual Capital Measurement Methods, Economics and Organization of Enterprises, nr 1, s. 44
- Kowalewska M.D., 2014, Pomiar kapitału intelektualnego metodą VAICTM na podstawie spółki akcyjnej Cyfrowy Polsat, Ekonomika i Organizacja przedsiębiorstwa, s. 69-74
- Płonka M., 2008, Kapitał intelektualny jako przesłanka konkurencyjności podmiotu na rynku, Zeszyty Naukowe Małopolskiej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, nr 1 (11), s. 58
- Sveiby K.E., 2010, Methods for Measuring Intangible Assets, www.sveiby.com, [data dostępu 19.05.2015r.].
Autor: Agnieszka Kocjan
