Czynnik wytwórczy
| Czynnik wytwórczy |
|---|
| Polecane artykuły |
Czynnik wytwórczy (inaczej: nakład, czynnik produkcji) - to dobro lub usługa wykorzystywana w procesie produkcji (D. Begg 2003, s. 192). Klasyczny podział czynników wytwórczych obejmuje kolejno ziemię, pracę i kapitał. Mogą to zatem być zarówno materiały, maszyny, surowce, placówka, praca i inne niezbędne czynniki. Przedsiębiorstwo zazwyczaj ustala konkretne proporcje pomiędzy czynnikami wytwórczymi, a więc stosuje pewną metodę produkcji.
Przedsiębiorca zazwyczaj angażuje więcej niż 2 czynniki produkcji, które są zmienne, a tę samą ilość produkcji można wytworzyć przy kilku różnych kombinacjach tychże czynników wytwórczych. Dlatego przedsiębiorca będzie starał się tak dobrać owe proporcje (metodę produkcji), aby zminimalizować koszt danej wielkości produkcji.
Ważna rzeczą jest substytucyjność czynników: kiedy zmniejszamy udział jednego czynnika, aby utrzymać produkcję na niezmienionym poziomie musimy podnieść nakłady innego (innych) czynników. Reasumując czynniki wytwórcze to niezbędny do wytworzenia określonej wielkości produkcji wkład, który można dowolnie zmieniać w celu minimalizacji kosztów ich zatrudnienia i produkcji.
Rozmiary produkcji są ograniczone ilością czynników produkcji, ponieważ właśnie one składają się na jej wytworzenie. Szczegółowiej ujmując, na rozmiary produkcji wpływ mają:
- wielkość i struktura aparatu wytwórczego,
- rozmiary i struktura zatrudnienia oraz kwalifikacje pracowników,
- struktura maszynochłonności,
- pracochłonność poszczególnych wyrobów.
Zasoby czynników wytwórczych
- ziemia i jej zasoby, obejmujące zarówno powierzchnię ziemi wykorzystywaną gospodarczo, jej walory i użytki jak i zawartość jej wnętrza,
- praca (siła robocza), ogół fizycznych, psychicznych i intelektualnych zdolności człowieka do świadczenia usług w działalności gospodarczej,
- kapitał to wartość, która zastosowana przynosi właścicielowi dochód oraz ma zdolność pomnażania wartości. To czynnik wytwórczy używany do zwiększania produktywności innych zasobów. Może mieć postać kapitału realnego (rzeczowego) - budowle, urządzenia produkcyjne i maszyny, zapasy itp. Może też występować w formie kapitału kapitału finansowego, który przyjmuje postać pieniędzy, papierów wartościowych, tytułów do dochodu.
Bibliografia
- Begg D. (2003)., Mikroekonomia, PWE, Warszawa
- Beksiak J. (2001)., Ekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Bezat-Jarzębowska A., Remisz W. (2014). Kapitał ludzki w kształtowaniu wynagrodzenia czynnika pracy, Stowarzyszenie ekonomistów rolnictwa i agrobiznesu, tom XVI, zeszyt 3, Warszawa
- Dach Z. (2012)., Mikroekonomia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
- Wolska G. (2014)., Mikroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Zakrzewski Z. (2016)., Czynniki przestrzenne w gospodarce, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny z. 3, s. 149-182, Wydział Prawa i Administracji UAM
Autor: Piotr Pytlik, Aleksandra Flig
