Neoklasyczna teoria przedsiębiorstwa
| Neoklasyczna teoria przedsiębiorstwa |
|---|
| Polecane artykuły |
Gospodarka konkurencyjna występuje tam, gdzie na rynku [1] wielu dóbr nie ma możliwości kształtowania cen przez sprzedających i kupujących, którzy są cenobiorcami. Rynek natomiast jest cenotwórcą. Każdy podmiot podporządkowuje swoje działania tak, aby osiągnąć swój cel. Celem przedsiębiorstwa jest maksymalizacja zysku [2], który osiąga poprzez sprzedaż dóbr. Aby wytworzyć dane dobra potrzebne są czynniki wytwórcze. [1 s. 108-109]
W teorii neoklasycznej podmioty gospodarcze, cechujące się racjonalnym zachowaniem, dążą do maksymalizacji swojego zadowolenia. Do głównych cech teorii zaliczamy:
- "opis i wyjaśnienie zachowań podmiotów gospodarujących na rynku,
- analiza zjawisk ekonomicznych w krótkim i średnim horyzoncie czasowym, wynikających z perspektywy bezpośrednio osiąganych przez te podmioty wyników,
- zakładanie kierowania się przez jednostki kryterium maksymalizacji interesu własnego, [...]użyteczności jako głównego motywu ich postępowania oraz racjonalności działania,
- pojęcie równowagi jako centralna kategoria i przedmiot zainteresowania"[2 str. 12-18]
W okresie neoklasycyzmu zawężano przedmiot badań, pyzatym skupiano się tylko na motywie działalności, jaką była kalkulacja kosztów i korzyści przedsięwzięcia. W neoklasycznej teorii przedsiębiorstwa dominuje jedność własności i zarządzania. Oznacz to, że właściciel pełnił funkcję menadżera. Ponadto przyjmowano założenie, że działalność przedsiębiorstwa skupiała się jedynie na osiąganiu jak największego zysku finansowego. Aby go osiągnąć potrzebna była wiedza na temat przepływu funkcji popytu i kosztów. Przedsiębiorstwa działają w określonym czasie, dążąc do realizacji założonego celu.[3 str. 33-34]
Krytyka teorii
Teoria neoklasyczna spotyka się z sporą krytyką naukowców. Głównie zarzuca się jej nierealność wyjściowych osądów, które z punktu widzenia logicznego muszą być prawdziwe, nie spełniających oczekiwań otaczającej gospodarki.
Ponadto jedność własności i zarządzania jest niemożliwa z racji złożoności organizacji.[3 str. 35]
Obrona teorii
Jest wielu naukowców, którzy wbrew faktycznym uchybieniom teorii neoklasycznej, wierzą w jej poprawność. Uzasadniają ją w ten sposób, że nie odrzucamy w niej odtworzenia rzeczywistości empirycznej, lecz uwzględniamy specyfikę okoliczności, wykorzystując ją do rozwiązania bardzo specyficznych problemów. Poza tym teoria zawiera wiele przydatnych reguł w prowadzeniu działalności, które pozwalają skupić się na najbardziej istotnych charakterystykach występującego problemu.[3 s. 40-41]
Zobacz także inne: Teorie przedsiębiorstwa
Bibliografia:
- 1. Bartkowniak Ryszard "Historia myśli ekonomicznej"; Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne; Warszawa 2003
- 2. Dopfer K. "Ekonomia w przyszłości" Wydawnictwo naukowe PWN; Warszawa 1982
- 3. Solek Adrian "Neoklasyczna teoria przedsiębiorstwa- krytyka i obrona" Zeszyt Naukowy nr 594; Akademia Ekonomiczna w Krakowie 2003
Autor: Urszula Więcek
