Styl demokratyczny
| Styl demokratyczny |
|---|
| Polecane artykuły |
Styl demokratyczny (współuczestniczący) – sposób kierowania zespołem, który zakłada współudział podwładnych w podejmowaniu decyzji. Zgodnie z koncepcją sytuacyjnego przywództwa Blancharda: "Każdy styl kierowniczy powinien być dopasowany do poziomu wiedzy, kompetencji i dojrzałości pracowników.” W większości młodych firm, które nie mają jeszcze doświadczenia w kierowaniu, menadżerowie wybierają autorytarny styl kierowania, który z czasem powoli zamienia się w styl demokratyczny. Jest to związane z kształtowaniem się struktury firmy oraz powiększaniem kompetencji wśród pracowników i kierownictwa. Styl demokratyczny sprawdza się w przedsiębiorstwach, w których nie ma potrzeby posiadania wybitnego kierownika. Zamiast tego potrzebny jest dobry moderator – kierownik. Po pewnym czasie, kiedy pracownicy staną się bardzo samodzielni i zdobędą wyższe kompetencje, kierownik demokrata może skupić się na doradztwie i coachingu, zamiast poświęcać czas na kierowanie.
Do elementów stylu kierowania należą m.in.: udział w procesie podejmowania decyzji, bezpośredni kontakt przełożonego z podwładnym, stopień koncentracji kierownika na osiąganie celów.
J.A.C. Brown jako pierwszy wyróżnił style: autokratyczny, demokratyczny i uchylający się od ingerencji. Jego zdaniem kierowników dzielimy na: autokratów, demokratów i nieingerujących.
Założenia
Kierownik (lider/menadżer) określa cele działania dla swoich podopiecznych i pełni funkcję doradczą. Pracownicy są kreatywni, samodzielni i twórczy w wykonywaniu zadań. Biorą czynny udział w podejmowaniu decyzji. Ten styl jest odpowiedni dla pracowników, którzy są wysoko wykwalifikowani, potrzebują niezależności w pracy i mogą pozwolić sobie na swobodne wyrażanie opinii.
Zadania kierownika demokraty
- Rolą kierownika - demokraty jest:
- czynny udział w pracach zespołu (grupy)
- delegowanie swoich uprawnień podwładnym
- przedstawienie celów jakie grupa ma osiągnąć oraz zapoznanie zespołu z możliwymi środkami do realizacji zadania
- proponowanie własnych przemyśleń, przy czym ostatecznie liczy się wybór całej grupy
- pozostawianie podziału pracy pracownikom
- wprowadzenie zasady: każdy ma prawo do wyrażania swojej opinii
- zachęcanie do samodzielności
- zapewnienie dwukierunkowej komunikacji (kierownik – podwładny)
- zachęcanie do częstych merytorycznych dyskusji
- częstsze nagradzanie, niż karanie członków zespołu
- prowadzenie systemu motywacyjnego dla członków zespołu
- utrzymywanie pozytywnej atmosfery
- dążenie do efektywnego wykonania zadań
Zalety i wady
Demokratyczny styl kierowania sprzyja wysokiej jakości pracy. Pracownicy są zmotywowani do pracy. Relacje pracowników z przełożonym są bardzo życzliwe. Zadowolenie pracowników jest dużo wyższe niż w stylu autokratycznym. Wadą w tym stylu kierowania jest przedłużający się czas na podejmowanie decyzji, ponadto istnieje możliwość powstania chaosu, przy odmiennych zdaniach członków zespołu.
Styl demokratyczny, a charakter kierownika
Sposób kierowania jest ściśle powiązany z cechami menedżera: cechy osobowości (m.in. ambicja, inicjatywa, wiarygodność, pewność siebie, oryginalność), wykształcenie, umiejętności organizacyjne, cechy kierownicze (m.in. myślenie strategiczne, asertywność, rzetelność) Style kierowania powinny być dobierane zarówno do: zespołu, kierownika, jak i do rodzaju wykonywanej pracy. Demokrata poza tym, że powinien darzyć zaufaniem członków swojego zespołu powinien mieć również nawyk (przyzwyczajenie) do informowania całego zespołu o zachodzących zmianach.
Na różnych szczeblach odpowiedzialności umiejętności kierownicze różnią się od siebie. Wyróżniamy następujące rodzaje umiejętności: umiejętności techniczne, umiejętności społeczne, umiejętności koncepcyjne.
Funkcje menadżera, a style kierowania
Niezależnie od przyjętego stylu kierowania, menadżerowie powinni ustalać priorytety i główne cele dla firmy, realizować wizję, zarządzać zasobami w konkretnie określonych działaniach, motywować pracowników, monitorować i kontrolować działania oraz postępy w realizowanych zadaniach.
Bibliografia
- Delakowicz - Galowy I. (2015) Tradycja i innowacja w zarządzaniu przedsiębiorstwem "Przegląd Nauk Stosowanych" Nr 7, s. 39
- Mieszajkina E.(2016) Ocena stylów kierowania w małych firmach Lubelszczyzny "Organizacja i Zarządzania" nr 4 (36) s. 37
- Mikuła B. (2015) "Współczesne tendencje w zachowaniach organizacyjnych" Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2015 s. 57
- Mintzberg H. (2012) "Zarządzanie" Wolters Kluwer 2012, Warszawa 2012 s. 153
- Rozkwitalska M. (2013) "Przewodnik praktycznego zarządzania" Difin, Warszawa 2013, s. 9-15
- Rybowska A. (2016) Współczesny menedżer w opinii pracowników organizacji "Marketing i Zarządzanie" nr 3 (44) 2016, s. 3-9
Autor: Mateusz Król
