Rachunek oszczędnościowy

Rachunek oszczędnościowy to "rachunek prowadzony w banku lub towarzystwie budowlanym. przeznaczony na inwestycje lub prywatne oszczędności" (Słownik finansów i bankowości, PWN, 2008, s. 335).

Rachunek oszczędnościowy wchodzi w skład rachunków klientów w bankach, do których zaliczamy także:

• rachunki podstawowe
• rachunki pomocnicze
• lokaty terminowe (Z.Miętki 2008, s. 167)

Rachunki oszczędnościowe są znane także pod nazwą wkłady oszczędnościowe, które przeznaczone są dla osób fizycznych. Odpowiednie są także dla "szkolnych kas oszczędnościowych i pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych" (Z.Miętki 2008, s. 180). Wkłady oszczędnościowe nie mogą być używane w celu prowadzenia wszelkich rozliczeń dotyczących działalności gospodarczej.Potwierdzeniem uzgodnienia umowy rachunku oszczędnościowego jest najczęściej książeczka oszczędnościowa albo inne zaświadczenie, które traktowane jest jako dokument imienny (Z.Krzyżkiewicz 2002, s. 168)

Rachunki oszczędnościowe posiadają następujące cechy:

• dostępność funduszy zbliżona do rachunku bieżącego
• oprocentowanie porównywalne do lokat terminowych

Przelewy realizowane za pomocą rachunku oszczędnościowego mają stosunkowo wysoki koszt w porównaniu do tzw. ROR. Posiadacz rachunku ma możliwość korzystania z karty płatniczej jednakże wypłacenie pieniędzy za pomocą karty więcej niż jeden raz w miesiącu wiąże się z dodatkowymi kosztami. Nie dochodzi jednak do takich sytuacji w przypadku, gdy środki lokowane są na lokacie terminowej w banku, w którym rachunek został założony (R.Płókarz 2017, s. 78)

Na świecie za zaoszczędzone pieniądze uważa się wkłady o terminie nie krótszym niż 3 miesiące lub 6 miesięcy. Wynika z tego, iż rachunki powinny być zakładane na wyraźnie określony czas, nie powinny być to wkłady na żądanie. Jednakże, w Polsce wkłady oszczędnościowe mogą przybierać postać zarówno wkładów a vista jak i terminowych (P. Niczyporuk, A. Talecka 2011, s. 233, 234)

TL;DR

Rachunek oszczędnościowy to rachunek w banku lub towarzystwie budowlanym, który służy do inwestycji lub oszczędzania. Może być używany przez osoby fizyczne, szkolne kasy oszczędnościowe i pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe. Przelewy z rachunku oszczędnościowego są droższe niż z rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego (ROR). W Polsce można założyć rachunki oszczędnościowe na określony czas lub na żądanie. Istnieją trzy rodzaje rachunków oszczędnościowych: na żądanie, oszczędnościowo-rozliczeniowe (ROR) i terminowe lokaty oszczędnościowe. Rachunki oszczędnościowe w Polsce cieszyły się popularnością, ale zanikła możliwość omijania podatku Belki. Banki wprowadziły rachunki automatycznego oszczędzania, które umożliwiają automatyczne gromadzenie niewielkich oszczędności. Otwarcie rachunku wymaga podpisania umowy z bankiem, która określa warunki korzystania z rachunku.

Rodzaje rachunków oszczędnościowych

Istnieją 3 rodzaje rachunków oszczędnościowych z przeznaczeniem dla osób fizycznych:

• rachunki oszczędnościowe mające kumulować zaoszczędzone pieniądze w postaci wkładów na żądanie
• rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe tzw. ROR
• "rachunki terminowych lokat oszczędnościowych, w ramach których banki oferują różnorodne lokaty oszczędnościowe na określone terminy najczęściej z możliwością ich wydłużenia" (P. Niczyporuk, A. Talecka 2011, s. 234)

Rachunki oszczędnościowe w Polsce

od 2004 r. ING Bank Śląski rozpowszechnił konta oszczędnościowe. W latach 2010-2012 było ich aż 8 mln a skumulowane na nich środki wynosiły około 100 mld zł, co tworzyło 25% bankowych oszczędności zgromadzonych przez osoby prywatne. Konta oszczędnościowe w tamtym okresie cieszyły się popularnością, ponieważ istniała możliwość obejścia podatku Belki (19%) w przypadku gdy odsetki trafiające każdego dnia na rachunek oszczędnościowy były mniejsze niż 49 groszy. Jednakże z powodu wprowadzenia zmian w systemie podatkowym, w kwietniu 2012 roku, taka możliwość już nie istnieje. Pomimo zaniku możliwości ominięcia podatku Belki, rachunki oszczędnościowe w dalszym ciągu przykuwają uwagę osób, które posiadają nadwyżkę finansową, biorąc pod uwagę zasięg krótkookresowy lub kilkumiesięczny (R.Płókarz 2017, s. 78, 79)

Unowocześnienie rachunków oszczędnościowych

Udoskonaleniem rachunków na które zdecydowały się wybrane banki są rachunki automatycznego oszczędzania(rodzaj Saver). Od maja 2012 r. pionierem oferującym ten typ rachunku był mBank. Założeniem tego rachunku jest gromadzenie niewielkich oszczędności zgromadzonych w wyniku zrealizowania operacji pieniężnych lub bezgotówkowych za pomocą karty płatniczej bądź przelewu zewnętrznego. Owe drobne kwoty transferowane są samoczynnie z ROR na rachunek automatycznego oszczędzania, który do określonego limitu zapewnia zachęcające oprocentowanie. W konsekwencji umożliwia to zgromadzenie znacznej kwoty (R.Płókarz 2017, s. 79)

Otwieranie i zarządzanie rachunkiem

Utworzenie rachunku odbywa się poprzez podpisanie umowy z bankiem, która powinna zawierać:

• podmioty pomiędzy którymi umowa jest zawierana
• typ powstającego rachunku
• rodzaj jednostki monetarnej
• czas ważności rachunku
• poziom oprocentowania wraz z zastrzeżeniem jego ewentualnych zmian
• możliwości rozporządzania nagromadzonymi środkami
• okres wypłaty lub powiększenia kapitału o odsetki
• okres wykonania zleceń właściciela rachunku
• rozpiętość odpowiedzialności banku w odniesieniu do terminowych i odpowiednio zrealizowanych rozliczeń i wielkość rekompensat za niedotrzymanie warunków umowy przez właściciela rachunku
• procedurę i wytyczne dotyczące wprowadzania zmian w umowie
• metodę i okres rezygnacji z umowy
• warunki rozwiązania umowy w przypadku braku aktywności na rachunku (Z. Miętki 2008, s. 180, 181)

Rachunek oszczędnościowy — artykuły polecane

Linia kredytowa — Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy — Kredyt konsorcjalny — Instrumenty rynku pieniężnego — Depozyt bankowy — Debet — Rachunek bieżący — Faktoring odwrotny — Kredyt konsumpcyjny

Bibliografia

• Koźliński T. (2009), Porównanie wyników badań ubankowienia Polaków przeprowadzonych przez NBP w 2006 i 2009 r., Narodowy Bank Polski, Departament Systemu Płatniczego
• Koźliński T. (2013), Zwyczaje płatnicze Polaków, Narodowy Bank Polski, Departament Systemu Płatniczego
• Krzyżkiewicz Z. (2002), Podręcznik do nauki bankowości, Biblioteka Menedżera i Bankowca, Warszawa
• Malczewski R. (2009), Słownik finansów i bankowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Miętki Z. (2008), Rachunkowość bankowa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań
• Niczyporuk P., Talecka A. (2011), Bankowość. Podstawowe zagadnienia, Temida2, Białystok
• Płókarz R. (2017), Bankowość osobista. Personal Banking, Premium Banking, CeDeWu, Warszawa

Autor: Katarzyna Krzyk, Adrianna Kuzak, Julia Kotlarz