Symulacja kredytu

Symulacja kredytu - zestawienie wszystkich rat i kosztów kredytu w celu weryfikacji całościowego, przybliżonego kosztu kredytu. Symulacja kredytu jest częścią pakietu informacji, który dostarczany jest kredytobiorcy przed, w trakcie lub po zawarciu umowy kredytowej .

TL;DR

Symulacja kredytu to zestawienie wszystkich rat i kosztów kredytu, które daje możliwość porównania ofert różnych banków. Dane potrzebne do sporządzenia symulacji obejmują kwotę kredytu, okres kredytowania, oprocentowanie, wartość nieruchomości i rodzaj rat. Wyniki symulacji obejmują harmonogram spłat i informacje dotyczące kosztów kredytu. Symulacja pozwala na kontrolę bieżących zobowiązań i podejmowanie decyzji dotyczących zmian w kredycie. Należy jednak pamiętać, że prognozy opierają się na aktualnych danych i nie uwzględniają potencjalnych zmian, co może wiązać się z ryzykiem dla kredytobiorcy.

Przebieg symulacji kredytu

Symulacja kredytu jest jednym z podstawowych dokumentów dostarczanych kredytobiorcy przed zawarciem umowy kredytowej, jak i w trakcie jej trwania. Symulacja, tak samo jak projekt umowy kredytowej są dokumentami dostarczanymi nieodpłatnie, na którego podstawie konsument ma możliwość porównania ofert kredytowych poszczególnych banków. Informacje, które składają się na symulację kredytu są częścią tzw. formularzu informacyjnego. W zależności od rodzaju kredytu (hipotecznego, gotówkowego lub innego) formularz może przybrać inny wygląd. Wszystkie niezbędne różnice zostały wyróżnione w Załącznikach 1 i 2 Ustawy o kredycie konsumenckim .

W celu sporządzenia symulacji kredytu wymagane jest przetworzenie określonych danych dostarczanych zarówno przez kredytobiorcę jak i kredytodawcę. Dane różnią się w zależności od instytucji, banku lub zastosowanego kalkulatora symulacji, jednak zalicza się do nich np:

• kwotę kredytu (wysokość zadłużenia),
• okres kredytowania,
• oprocentowanie (wysokość i rodzaj oprocentowania - stałe lub zmienne),
• wartość nieruchomości (w przypadku kredytu hipotecznego),
• rodzaj rat (równe lub malejące).

Dodatkowo uwzględniana jest stopa referencyjna, marża i/lub prowizja banku. Kolejnym ważnym kryterium w sporządzeniu symulacji kredytu jest indywidualna zdolność kredytowa konsumenta, oraz czynniki kształtujące ryzyko kredytowe dla kredytobiorcy. Głównymi czynnikami ryzyka są: wpływ wartości kursu waluty przy zaciągnięciu kredytu w walucie obcej, zmienny poziom oprocentowania przy wyborze zmiennej stopy oprocentowania oraz ogólna sytuacja gospodarcza, charakteryzująca się cyklami koniunkturalnymi mającymi wpływ na kształtowanie się wskaźnika WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) .

Dane wynikowe symulacji kredytu

Zgodnie z Ustawą o kredycie konsumenckim kredytodawca lub pośrednik kredytowy przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki jest zobowiązany podać konsumentowi m.in:

1. kwotę kredytu - rzeczywista kwota, która zostanie przekazana konsumentowi (bez kapitału kredytobiorcy),
2. koszt kredytu - łączny koszt kredytu, który ponoszony jest przez konsumenta zawierającego umowę kredytową,
3. sposób i harmonogram wypłaty kwot kredytu - wyróżnienie terminów, kwot i sposobu wypłaty kredytu przez kredytodawcę; wypłaty mogą być dokonywane jednorazowo lub w tzw. transzach,
4. zasady i harmonogram wpłat kwot kredytu - wyróżnienie zasad, kwot i sposobu wpłaty rat kredytu przez kredytobiorcę; kolejność i wysokość należności jest aktualizowana w ustalonych wcześniej odstępach; w przypadku różnych stóp oprocentowania i różnych sald, kolejność wpłat należności jest wyznaczana przez udzielającego kredytu,
5. informacje dotyczące stopy oprocentowania:

• podanie stopy oprocentowania i warunków związanych ze stosowaniem jej pierwotnej wartości; dane, warunki, zasady i okresy zmian mające wpływ na wysokość stopy muszą być przekazane kredytobiorcy i uwzględnione w umowie,
• podanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO), która zawiera wszystkie koszty ponoszone przez kredytobiorcę (oprocentowanie i pozostałe koszty kredytu); rzeczywista stopa oprocentowania, jako standaryzowany miernik, jest obliczany przez wszystkie banki jednakowo, co pozwala na łatwe porównanie ofert kredytowych; podanie przez kredytodawcę rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania musi być przedstawione za pomocą reprezentatywnego przykładu zawierającego wszystkie składniki preferowanego przez konsumenta kredytu.

Kredytobiorca musi zostać poinformowany również o dodatkowych kosztach związanych z zawarciem umowy (np. marżach, prowizjach) oraz dodatkowych umowach (np. ubezpieczenia), które mogą być niedołącznym wymogiem kredytodawcy. Wszystkie wyżej wymienione dane składają się na symulację kredytu.

Skutki i interpretacja symulacji kredytu

W wyniku symulacji kredytu, kredytobiorca otrzymuje harmonogram spłat na cały okres kredytowania. Przykłady harmonogramów spłat dostępne są na stronach internetowych banków udzielających kredytów. Mimo różnicy wyglądu w harmonogramach, każdy z nich powinien zawierać informację o ilości wszystkich zaplanowanych rat, jej wielkość oraz wyszczególnienie części kapitałowej i odsetkowej . Wielkość zobowiązań, która prognozowana jest przez kredytodawcę, nie jest stała. Wysokość rat ulega zmianom wynikających z aktualizacji i zmian różnych czynników. Zobowiązania miesięczne mogą się odpowiednio zwiększać lub zmniejszać. Wpływ na zmianę może mieć aktualizacja stawki WIBOR, zmiana oprocentowania (jeśli kredytobiorca wybrał oprocentowanie zmienne), oraz zależne od kredytobiorcy działania: nadpłaty kredytu lub opóźnienia w płatnościach. Za każdym razem, kiedy dochodzi do zmian w wysokości spłat, kredytobiorca otrzymuje nowy harmonogram.

Skutkiem wykonywania symulacji kredytu i dostarczania aktualnych harmonogramów spłat jest możliwość odpowiedniego zaplanowania wydatków przez kredytobiorcę w związku w posiadaną wiedzą na temat wysokości miesięcznych rat. Interpretacja danych z planu spłat pozwala na kontrolę bieżących zobowiązań. Kredytobiorca może ubiegać się o zmianę wysokości rat, skracać/wydłużać czas kredytowania, przenieść kredyt do innego banku, zmienić rodzaj oprocentowania oraz podejmować szereg innych decyzji . Niestety wszystkie prognozy bazują jedynie na aktualnych danych i planują wysokość kolejnych rat, nie uwzględniając potencjalnych zmian. Może wiązać się to z dużym ryzykiem dla kredytobiorcy, który w wyniku dynamicznej sytuacji gospodarczej doświadczyć może nagłego skoku wielkości raty. Z tego powodu istotna jest świadomość konsumenta o roli jego zabezpieczenia i przygotowanie kredytobiorcy na ewentualne zmiany w harmonogramie.

Przypisy

Symulacja kredytu — artykuły polecane

Limit kredytowy — Ubezpieczenie pomostowe — Linia kredytowa — Kredyt hipoteczny — Wkłady terminowe — KYC — Promesa kredytowa — Kredyt konsorcjalny — Proces zarządzania płynnością

Bibliografia

• Granosik, B., Kaszubska, A. (2018), Analiza ofert bankowych w zakresie kredytowania inwestycji mieszkaniowych osób fizycznych w Koszalinie, Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych, nr 21, s. 76
• Małecki W., Barczyk R., Lubiński M. (2014), Banki a cykle koniunkturalne, SGH, s. 108
• Panfil M. (2008), Finansowanie rozwoju przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 13, s. 224
• Twardochleb M. (2015), Komputerowa symulacja zmienności rat długoterminowych kredytów w PLN i CHF zaciągniętych w latach 2004-2008, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 36, s. 53
• Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim Dz.U. 2011 Nr 126 poz. 715
• Wszelaki A. (2013), Zarządzanie ryzykiem kredytowym banku poprzez realizację polityki kredytowej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 761, s. 590

Autor: Mariola Karasińska