Automatyzacja

Automatyzacja (od gr. automatos, czyli samoczynny) - jest to proces polegający na odciążeniu bądź całkowitemu ograniczeniu ludzkiej pracy fizycznej jak również umysłowej przy użyciu maszyn i urządzeń, które wykonują powtarzające się czynności w sposób automatyczny. Jak podaje M. Pawlak proces ten jest możliwy tylko "przy zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań z szeroko pojętej dziedziny automatyki przemysłowej, która nieustannie się rozwija".

Inna definicja podaje, że automatyzacja jest procesem przemysłowym, gdzie wszelkie możliwe operacje, które są wykonywane, przekształca się z procesu ręcznego na zautomatyzowany lub zmechanizowany

TL;DR

Automatyzacja to proces odciążania ludzkiej pracy fizycznej i umysłowej przy użyciu maszyn i urządzeń. Rozwój automatyzacji przemysłowej rozpoczął się w USA po I wojnie światowej i od tego czasu stale się rozwija. Automatyzacja ma wiele zalet w procesie produkcyjnym, takich jak wzrost produktywności, redukcja kosztów produkcji i poprawa jakości produktów. Jednak wymaga ona wykwalifikowanej kadry pracowniczej i wiąże się z kosztami. Cele procesu automatyzacji to integracja procesów produkcyjnych, redukcja błędów ludzkich i zwiększenie bezpieczeństwa pracy. Przedsiębiorstwa decydują się na automatyzację ze względu na niedobór siły roboczej, wydajność pracy, konkurencyjność, bezpieczeństwo pracowników i zaspokojenie popytu na produkty.

Rozwój automatyki

"Automatyzacja przemysłu rozwinęła się na szeroką skalę w Stanach Zjednoczonych po I wojnie światowej - głównie w dziedzinach technologii chemicznej i przesyłania energii elektrycznej. W 1923 roku w USA rozpoczęła pracę pierwsza automatyczna linia produkcyjna. […] Po II wojnie światowej następuje kolejny skok w poziomie automatyzacji przemysłowej - w latach pięćdziesiątych zaczyna się wykorzystywać obrabiarki sterowane numerycznie, w latach siedemdziesiątych roboty przemysłowe i zautomatyzowane magazyny, a w latach osiemdziesiątych buduje się całkowicie zautomatyzowane linie produkcyjne. […] Współcześni automatycy nie ustają w swoich poszukiwaniach i każdego dnia zaskakują nas swoimi pomysłami. Wspierani przez naukowców z innych dziedzin: elektroników, nanoelektroników (zajmujących się inżynierią operującą w skali nanometrów - miliardowych części metra), chemików, biologów, mechaników tworzą nowe urządzenia i rozwijają nowe dziedziny naukowe: robotykę, mechatronikę, bionikę, domotykę. Przodują w tym Japończycy i Amerykanie".

Zalety automatyzacji w procesie produkcyjnym

W literaturze można wiele znaleźć na temat korzyści, jakie przynoszą działania, zmierzające do zautomatyzowania produkcji. W przedsiębiorstwach, które decydują się na takie rozwiązanie, można zaobserwować m.in.:

• wzrost produktywności i wydajności pracy
• redukcja kosztów produkcji
• polepszenie jakości produktów
• pełniejsza kontrolna nad procesem produkcyjnym

Rozwój gospodarczy z jakim mamy do czynienia w dzisiejszych czasach wywiera nacisk na przedsiębiorstwa, aby wprowadzały w swoich zastosowaniach coraz więcej nowości i innowacji, które uchodzą za czynniki rozwoju przedsiębiorstw. Wpływa to również na konkurencyjność, gdyż mamy do czynienia z coraz lepszą jakością wykonywanych produktów. Należy jednak pamiętać, że w procesie automatyzacji, prócz wielu zalet, można natrafić na pewne bariery. Zaliczyć do nich można konieczność posiadania wykwalifikowanej kadry pracowniczej, która zajmuje się projektowaniem jak i wdrażaniem nowych innowacji. Wiązać się to może z kosztami niezbędnymi do realizacji procesu automatyzacyjnego

Cele procesu automatyzacyjnego

Jak literatura podaje, proces automatyzacji, zwłaszcza w przedsiębiorstwach produkcyjnych, ma swoje uzasadnienie. Proces ten skupia się głównie na:

• integrowaniu ze sobą jak największej liczby procesów produkcyjnych, co przyczyniłoby się do poprawy jakości oraz jednorodność produktu oraz zminimalizowałoby koszty pracy,
• zredukowaniu ilości błędów pracy ludzkiej, przez wykonywanie przez maszynę jak największej liczby elementów finalnego produktu,
• podniesieniu poziom bezpieczeństwa pracy personelu przez zmniejszenie pracy manualnej stwarzającej zagrożenie dla zdrowia i życia.

Podmioty, które zajmują się produkcją coraz częściej decydują się na wprowadzenie większej automatyzacji w swoich przedsiębiorstwach za pomocą maszyn, a skłaniać ich do tego może:

• niedobór siły roboczej oraz wysokie koszty zatrudnienia,
• wyższa wydajność pracy na godzinę, która wpływa na wyższy poziom przychodów
• lepsza produktywność oraz jakość produktu co wpływa na bycie bardziej konkurencyjnym na rynku
• możliwość zapewnienia większego poziomu bezpieczeństwa pracownikom, co wpływa na ich komfort w miejscu pracy
• możliwość szybkiego wyprodukowania takiej ilości produktów, która pozwoli zaspokoić coraz większy popyt konsumentów

Przypisy

Automatyzacja — artykuły polecane

Automatyka przemysłowa — Produkcja masowa — Przemysł — Prawo podziału — Automatyka i robotyka — Podział pracy — Postęp techniczny — Przemysł 4.0 — Nowe technologie

Bibliografia

• Gupta A. K. (2007). Industrial Automation and Robotics. Laxmi Publications (P) Ltd., University Science Press
• Kaczmarczyk I. (2018), Rozwój automatyki na przestrzeni wieków, ZST, Gorlice
• Pawlak M. (2007), Automatyzacja procesów przemysłowych, Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Politechniki Wrocławskiej
• Wiśniewska S. (2015), Skuteczność niekomercyjnych instytucji otoczenia biznesu we wspieraniu innowacji marketingowych małych i średnich przedsiębiorstw Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków

Autor: Barbara Michalec