Cherry Picking: Różnice pomiędzy wersjami
mNie podano opisu zmian |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
</ul> | </ul> | ||
}} | }} | ||
'''Cherry Picking''' to [[proces]] obierania dowodów lub danych statystycznych w taki sposób, aby przedstawione [[informacja|informacje]] zgadzały się z przekonaniami osoby dokonującej tego procesu. | '''Cherry Picking''' to [[proces]] obierania dowodów lub danych statystycznych w taki sposób, aby przedstawione [[informacja|informacje]] zgadzały się z przekonaniami osoby dokonującej tego procesu. | ||
| Linia 43: | Linia 42: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<noautolinks> | |||
* Goldacre B. (2008), ''Bad Science'', HarperCollins, Londyn | * Goldacre B. (2008), ''Bad Science'', HarperCollins, Londyn | ||
* Graham S., Marvin S (1994), '' | * Graham S., Marvin S (1994), ''CHERRY PICKING AND SOCIAL DUMPING: Utilities in the 1990s'' | ||
* Kim J.C.S. (1993), ''The art of creative critical thinking'', University Press of America, Londyn | * Kim J.C.S. (1993), ''The art of creative critical thinking'', University Press of America, Londyn | ||
* Klass G. (2014), '' | * Klass G. (2014), ''Just Plain Data Analysis: Common Statistical Fallacies in Analyses of Social Indicator Data'' | ||
* McClung Lee A., Briant Lee E. (1939), ''The Fine Art of Propaganda'', Harcourt Brace, Nowy Jork | * McClung Lee A., Briant Lee E. (1939), ''The Fine Art of Propaganda'', Harcourt Brace, Nowy Jork | ||
* Somerville R. (2012), ''[https://scienceornot.net/2012/04/03/devious-deception-in-displaying-data-cherry-picking/ Testimony before the US House of Representatives Committee on Energy and Commerce Subcommittee on Energy and Power]'', Science or not | * Somerville R. (2012), ''[https://scienceornot.net/2012/04/03/devious-deception-in-displaying-data-cherry-picking/ Testimony before the US House of Representatives Committee on Energy and Commerce Subcommittee on Energy and Power]'', Science or not | ||
* Suber P. (1998), ''[http://legacy.earlham.edu/~peters/courses/inflogic/onesided.htm The One-Sidedness Fallacy]'' | * Suber P. (1998), ''[http://legacy.earlham.edu/~peters/courses/inflogic/onesided.htm The One-Sidedness Fallacy]'' | ||
* Szambelańczyk J. (2011), '' | * Szambelańczyk J. (2011), ''Zagrożenie boomem kredytowym w obliczu przystąpienia Polski i innych nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej do strefy euro'', Bezpieczny Bank, nr 3, s.111 | ||
</noautolinks> | |||
{{a|Aleksandra Sośnicka}} | {{a|Aleksandra Sośnicka}} | ||
Wersja z 11:53, 27 paź 2023
| Cherry Picking |
|---|
| Polecane artykuły |
Cherry Picking to proces obierania dowodów lub danych statystycznych w taki sposób, aby przedstawione informacje zgadzały się z przekonaniami osoby dokonującej tego procesu.
Termin ten opiera się na zauważalnym procesie zbioru owoców, takich jak wiśnie. Zbieracz powinien wybierać tylko najzdrowsze i najładniejsze owoce. Obserwator, który widzi tylko wybrany owoc, może zatem błędnie wywnioskować, że większość lub nawet całość owoców drzewa jest w równie dobrym stanie. Może to również dawać fałszywe wrażenie jakości owoców (ponieważ jest to tylko próbka i nie jest próbką reprezentatywną). Pojęcie to jest czasami mylone ze zbieraniem tylko tych owoców, które są łatwe do zbioru, a ignorowanie innych, które znajdują się wyżej na drzewie, a tym samym są trudniejsze do dosięgnięcia.
Cherry Picking jest wskazywaniem pojedynczych przypadków lub danych, potwierdzających określoną tezę lub informację, podczas gdy ignoruje się znaczną część innych powiązanych, które mogą być sprzeczne. Jest to rodzaj selektywnej uwagi, a dokładniej efekt potwierdzenia. Cherry Picking może być popełnione umyślnie lub nieumyślnie. Ten błąd jest częstym zjawiskiem w debatach publicznych. (G.Klass 2014) Wybiera się cytaty wspierające stanowisko, ignorując te, które fałszują lub zmieniają jego kontekst. Jest to dużym problemem, ponieważ analizy nie można przeprowadzić na żywo i często jest to nieoczekiwane. Cytaty zwykle pozostają w powszechnej opinii publicznej i nawet po ich skorygowaniu prowadzą do powszechnego wprowadzenia w błąd kierowanych grup.
Cherry Picking można znaleźć w wielu logicznych błędach. Na przykład "selektywne wykorzystanie dowodów" odrzuca materiał niekorzystny dla argumentu, podczas gdy jest więcej dostępnych. Cherry Picking może odnosić się do zbiorów danych, więc przeprowadzane badanie lub ankieta dadzą pożądane, przewidywalne wyniki, które mogą wprowadzać w błąd lub nawet całkowicie przeczyć rzeczywistości. (B. Goldacre 2008)
TL;DR
Cherry Picking to proces wybierania tylko tych informacji, które potwierdzają nasze przekonania, ignorując resztę. Jest to powszechny błąd logiczny i często stosowany w debatach publicznych, nauce, medycynie i propagandzie. Cherry Picking prowadzi do wprowadzania w błąd i jednostronności argumentów.
W nauce
Dokonywanie wybiórczych danych wśród konkurencyjnych dowodów, w celu podkreślenia tych wyników, które potwierdzają daną pozycję, podczas ignorowania lub odrzucania jakichkolwiek wyników, które są z nią sprzeczne, jest praktyką znaną jako "cherry picking" i jest cechą charakterystyczną nauki "ubogiej" lub "pseudonauki". (R.Somerville Testimony before the US House...)
W medycynie
W badaniu z 2002 r. przegląd wcześniejszych danych medycznych wykazał Cherry Picking w testach leków antydepresyjnych.
Jednostronność argumentów
Jednostronność argumentów (rozstawianie kart) jest nieformalnym błędem, który pojawia się, gdy podawane ą tylko informacje uzasadniające dane stanowisko, a wszystko sprzeciwiające się temu, jest pomijane.
Profesor filozofii Peter Suber napisał, że błąd jednostronności nie czyni argumentu nieważnym. Polega on na przekonaniu odbiorców, a być może i samych siebie, że powiedzieliśmy wystarczająco dużo. Jeżeli jednak byliśmy jednostronni, to nie powiedzieliśmy wszystkiego, aby uzasadnić stanowisko. Argumenty drugiej strony mogą być silniejsze niż nasze własne. Dopóki ich nie zbadamy, nie oznacza to, że argumenty są fałszywe lub nieistotne, tylko niepełne. (P.Suber 1998)
Rozstawianie kart jest techniką propagandową, która ma na celu manipulowanie postrzeganiem problemu przez odbiorców, poprzez podkreślanie jednej strony i represjonowanie innej. (J.C.S.Kim 1993) Można to osiągnąć poprzez uprzedzenia medialne, wykorzystanie jednostronnych świadectw lub po prostu cenzurowanie głosów krytyków. Technika ta jest powszechnie stosowana w przemówieniach kandydatów politycznych, aby sprawić, że staną się bardziej wiarygodni. (A.McClung Lee, E.Briant Lee 1939) Termin ten pochodzi od sztuczki "układania talii", która polega na przedstawieniu talii kart, która wydaje się być losowo przetasowana, ale która jest w rzeczywistości "ułożona" w określonej kolejności. Magik zna kolejność i jest w stanie kontrolować wynik. Zjawisko to można odnieść do dowolnego tematu i ma szerokie zastosowanie. Istnieje szeroki wachlarz możliwości wykorzystania informacji, mogą być fałszowane przez podkreślanie pewnych faktów i ignorowanie innych.
Bibliografia
- Goldacre B. (2008), Bad Science, HarperCollins, Londyn
- Graham S., Marvin S (1994), CHERRY PICKING AND SOCIAL DUMPING: Utilities in the 1990s
- Kim J.C.S. (1993), The art of creative critical thinking, University Press of America, Londyn
- Klass G. (2014), Just Plain Data Analysis: Common Statistical Fallacies in Analyses of Social Indicator Data
- McClung Lee A., Briant Lee E. (1939), The Fine Art of Propaganda, Harcourt Brace, Nowy Jork
- Somerville R. (2012), Testimony before the US House of Representatives Committee on Energy and Commerce Subcommittee on Energy and Power, Science or not
- Suber P. (1998), The One-Sidedness Fallacy
- Szambelańczyk J. (2011), Zagrożenie boomem kredytowym w obliczu przystąpienia Polski i innych nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej do strefy euro, Bezpieczny Bank, nr 3, s.111
Autor: Aleksandra Sośnicka
