Umowa realna

Umowa realna
Polecane artykuły
Umowa sprzedaży Umowa składu Deklaracja wekslowa Odstąpienie od umowy Gwarancja Umowa Czek Umowa o dzieło Faktura pro-forma

Umowa realna – jest to rodzaj umowy cywilnoprawnej której skutkiem jest wydanie rzeczy będącej przedmiotem umowy. Zanim jednak nastąpi wydanie przedmiotu należy złożyć zgodne oświadczenie woli, które winno być spisane na dwóch jednakowo brzmiących egzemplarzach (dla każdej ze stron) treści umowy, oraz poświadczenie dokumentu własnoręcznym podpisem.

TL;DR

Artykuł omawia różne rodzaje umów realnych, takie jak umowa użyczenia, umowa zastawu ręcznego, umowy przenoszące własność, umowa pożyczki, umowa składu i umowa przechowania. Opisuje zasady i elementy każdego rodzaju umowy.

Rodzaje umów realnych

Do najczęściej spotykanych umów będących rodzajem umów realnych należą:

Umowa użyczenia

Polega na bezpłatnym przekazaniu do używania przez określony w umowie czas pewnego przedmiotu.

Strony umowy – osoba która użycza pewnej rzeczy to użyczający, osoba dla której przekazywana jest dana rzecz, to biorący do używania. Osoba użyczająca może w treści umowy zaznaczyć, że użyczany przedmiot przez cały okres trwania umowy pozostaje jej własnością. Biorący na używanie odpowiada jednak za wszelkie zniszczenia, uszkodzenia oraz ewentualne zagubienie przedmiotu. Przedmiot umowy może zostać przekazany przez osobę użyczającą w konkretnym celu oraz do użytku w konkretnym miejscu, na przykład model pokazowy przekazywany do konkretnego ze sklepu. Oznacza to, że biorący na używanie może użytkować przedmiot ten tylko w miejscu uwzględnionym w umowie.

Po upłynięciu terminu określonego w umowie biorący do używania ma obowiązek zwrócić użyczającemu przedmiot umowy w stanie nie gorszym, niż w dniu zawarcia umowy i przekazania przedmiotu przez użyczającego.

Umowa zastawu ręcznego

Umowa, jaką musi zostać podpisana pomiędzy właścicielem przedmiotu (zwanym zastawcą, czyli osoba, która przekazuje przedmiot pod zastaw) oraz wierzycielem (zwanym zastawnikiem, czyli osobą, której przedmiot jest przekazywany). Zastaw jest więc przekazaniem wartościowego przedmiotu osobie prywatnej bądź instytucji. W zamian za zastawiany przedmiot otrzymujemy ustaloną wartość pieniężną.

W dokumencie umowy zastawu istotna jest data i miejsce zawarcia tejże umowy. Należy na niej również umieścić dane stron takie jak: imię, nazwisko, miejsce i adres zamieszkania, seria i numer dowodu osobistego. W treści umowy zastawu określamy również wartość przedmiotu zastawianego, oraz termin obowiązywania umowy. W przypadku nie dotrzymania terminu zwrotu ustalonej w umowie wartości przedmiot przechodzi na własność wierzyciela. Po spłaceniu kwoty zastawu wierzyciel ma obowiązek niezwłocznie zwrócić zastawcy przedmiot umowy.

Umowy przenoszące własność

Do umów przenoszących własność możemy zaliczyć: umowę sprzedaży, umowę zamiany, umowę darowizny, umowę przekazania nieruchomości. Istotą tych umów jest przeniesienie własności z osoby sprzedającej na nabywcę. Umowa przenosząca własność z reguły powinna mieć formę aktu notarialnego.

Akt notarialny powinien zawierać:

• Dokładną datę i miejsce sporządzenia aktu,
• Dokładne dane notariusza oraz siedzibę jego kancelarii,
• Dane osobowe (imię, nazwisko, imiona rodziców) oraz miejsce zamieszkania osób będących stronami w akcie,
• Oświadczenia stron,
• Potwierdzenie odczytania i przyjęcia do wiadomości aktu,
• Odręczne podpisy stron,
• Podpis notariusza.

Umowa pożyczki

Pożyczka jest przekazaniem środków pieniężnych do dyspozycji pożyczkobiorcy przez osobę prawną lub fizyczną na określony czas. Pożyczkobiorca zobowiązany jest zwrócić całość pożyczonych środków wraz z nałożonymi odsetkami przed upływem czasu określonego w umowie. W przeciwnym wypadku mogą zostać na niego nałożone dodatkowe odsetki. Umowa pożyczki jest więc potwierdzeniem faktu pobrania środków pieniężnych.

W umowie pożyczki powinny być zawarte następujące informacje:

• Data i miejsce zawarcia umowy,
• Dane pożyczkodawcy (a w przypadku instytucji również osoby reprezentującej),
• Dane pożyczkobiorcy,
• Przedmiot umowy, czyli w wypadku pożyczki przekazywana kwota,
• Czas trwania umowy.

Umowa składu

Stronami występującymi w tej umowie jest osoba składająca oraz osoba składowa. Osoba (lub przedsiębiorstwo) składająca to strona, która przekazuje ruchomość do składowania, natomiast osoba (lub instytucja) składowa, będąca przedstawicielem miejsca, w którym ruchomość będzie składowana. Przedmiotem umowy składu jest zatem usługa przechowania ruchomości zawartych w umowie za ustalonym w niej wynagrodzeniem.

Istotnymi elementami tej umowy są:

• Data i miejsce zawarcia umowy,
• Dane przedsiębiorstwa składowego wraz z danymi osoby uprawnionej do reprezentowania,
• Dane instytucji składającej oraz dane jej przedstawiciela,
• Przedmiot umowy – należy dokładnie określić ilości przekazywanych do składowania towarów,
• Określenie dokładnego miejsca składowania,
• Dokładne określenie warunków składowania, sposób zabezpieczenia składowanych towarów,
• Informacja o konieczności wydania pokwitowania zwracanych towarów,
• Pouczenie o konieczności ubezpieczenia przedmiotów,
• Informacja o czasie trwania zawartej umowy,
• Wysokość wynagrodzenia za składowanie oraz sposób rozliczenia wynagrodzenia,
• Informacje o sposobie wypowiedzenia umowy.

Umowę tę należy poświadczyć odręcznymi podpisami z każdej ze stron.

Umowa przechowania

Na mocy tej umowy przechowujący obliguje się przechowywać przekazane mu przedmioty w formie nienaruszonej w porównaniu do dnia rozpoczęcia umowy. Może ona obowiązywać odpłatnie, bądź nieodpłatnie.

Wyróżniamy następujące elementy umowy przechowania

• Data i miejsce zawarcia umowy,
• Dane strony składającej,
• Dane strony przechowującej,
• Przedmiot umowy – należy dokładnie określić ilości przekazywanych do składowania towarów (istotne jest umieszczenie informacji o przechowaniu w formie niepogorszonej i w odpowiednich warunkach),
• Informacja o dokładnym terminie i miejscu wydania przechowywanych przedmiotów,
• Wysokość wynagrodzenia za składowanie oraz sposób rozliczenia wynagrodzenia.

Umowa przechowania winna być podpisana na każdym z egzemplarzy przez każdą ze stron.

Bibliografia

• Kaźmierczyk A. (2014). Podmioty odpowiedzialne za ponoszenie wydatków i ciężarów na nieruchomość wspólną we wspólnotach mieszkaniowych i spółdzielniach mieszkaniowych Zeszyty Naukowe Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Zesz. Nauk. UEK, 2014; 2(926): 89–103
• Lewandowski R. Wołowski P. (2014). Prawo upadłościowe i naprawcze, Wyd. C.H. Beck, Warszawa
• Mastalski R. Fojcik - Mastalska E. (2013) Prawo Finansow Wyd. Lex, Warszawa
• Piechota A. Marczewska D. (2017). Świadomość ubezpieczeniowa studentów w zakresie ubezpieczenia kredytu Finanse i Prawo Finansowe Grudzień 2017 vol.4(16):23-35
• Rydlichowska D. (2016). Przejawy actio In rem w polskim prawie cywilnym Studia Iuridica Lublinensia vol XXV, 4, 2016
• Kodeks Cywilny, ustawy z dnia 23 kwietnia 1964

Autor: Klaudia Kaczmarczyk

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.