Metoda VAIC

Metoda VAIC
Polecane artykuły
Strategiczna karta wyników Ekonomiczna wartość dodana Metody analizy strategicznej Wskaźnik Altmana Efektywność w kryteriach Polskiej Nagrody Jakości Analiza zwrotu z inwestycji w kapitał ludzki Stopa zwrotu z kapitału własnego Raport Konrada Analiza Du Ponta

Metoda VAIC jest metodą współczynnika wartości dodanej. Jest to jedna z najpopularniejszych i najczęściej stosowanych metod pomiaru efektywności kapitału intelektualnego, przy jednoczesnym odniesieniu się do wartości przedsiębiorstwa. Uwzględnia powiązania pomiędzy działalnością firmy, wykorzystaniem jej zasobów i wynikiem finansowym.

Pomiar kapitału intelektualnego prowadzony jest na potrzeby kontroli zarządczej oraz dla potrzeb informacji zewnętrznej, w szczególności kierowanej do interesariuszy. Znaczenie kapitału intelektualnego jest istotne w sektorach cechujących się szybką dynamiką zmian, innowacyjnością i zmiennością środowiska zewnętrznego. Metoda ta stworzona została przez chorwackiego ekonomistę Anete Pulica w latach 90 XX wieku.

Założenia

Należy ona do grupy metod opartych na zwrocie z aktywów. Tworząc tą metodę, A. Pulic przyjął dwa główne założenia: metoda ma umożliwiać wartościowanie kapitału intelektualnego również dla spółek nienotowanych na giełdzie, ma monitorować bieżącą działalność operacyjną wykonywaną przez pracowników tak, aby móc dokonać oceny, w jakim stopniu kapitał ludzki tworzy wartość dodaną.

Metodę tą bardzo często wykorzystuje się do badań zależności pomiędzy kapitałem intelektualnym a wynikami finansowymi przedsiębiorstw. Zastosowanie metody VAICTM wymaga przeprowadzenia następującej procedury:

• 1. VA = OUT - IN

gdzie:

• VA – wartość dodana (Value Added).
• OUT – wyniki przedsiębiorstwa (przychody ze sprzedaży wszystkich wyrobów i usług przedsiębiorstwa).
• IN – nakłady przedsiębiorstwa (wszystkie wydatki z wyłączeniem tych, które dotyczą kapitału ludzkiego). Autor metody uznał, że skoro pracownicy aktywnie uczestniczą w kreowaniu wartości to wydatki ponoszone na nich nie powinny być uważane jako koszt.

• 2. VACA = VA/CA

gdzie:

• VACA – efektywność wykorzystania zaangażowania kapitału własnego w tworzeniu wartości dodanej (Value Added Capital Coefficient).
• CA – wartość kapitału własnego.
• 3. VAHU = VA/HU

gdzie:

• VAHU – efektywność wykorzystania kapitału ludzkiego w tworzeniu wartości dodanej (Human Capital Coefficient).
• HA – wartość kapitału ludzkiego (suma wszystkich wydatków poniesionych na pracowników) [wg. A. Pulica]
• 4. STVA = SC/VA

gdzie:

• SC = VA – HC
• STVA – efektywność wykorzystania kapitału strukturalnego (Structural Capital Efficiency)
• SC – kapitał strukturalny
• HC – wartość kapitału ludzkiego (zgodnie z przyjętym modelem kapitału intelektualnego wg L. Edvissona).
• 5. VAIC = VACA + VAHU + STVA

Wskaźnik VAIC jest sumą wskaźników: efektywności wykorzystania kapitału ludzkiego, efektywności wykorzystania kapitału strukturalnego i efektywności wykorzystania zaangażowania kapitału własnego w tworzeniu wartości dodanej.

Metoda VAICTM jest metodą obiektywną, ponieważ dane wykorzystywane do niezbędnych obliczeń pochodzą bezpośrednio ze sprawozdań finansowych firmy, co pozwala na porównanie przedsiębiorstw między sobą.

Bibliografia

• Jurczak J., 2008, Intellectual Capital Measurement Methods, Economics and Organization of Enterprises, nr 1, s. 44
• Kowalewska M.D., 2014, Pomiar kapitału intelektualnego metodą VAICTM na podstawie spółki akcyjnej Cyfrowy Polsat, Ekonomika i Organizacja przedsiębiorstwa, s. 69-74
• Płonka M., 2008, Kapitał intelektualny jako przesłanka konkurencyjności podmiotu na rynku, Zeszyty Naukowe Małopolskiej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, nr 1 (11), s. 58
• Sveiby K.E., 2010, Methods for Measuring Intangible Assets, www.sveiby.com, [data dostępu 19.05.2015r.].

Autor: Agnieszka Kocjan