Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy jest jednym z wielu zasiłków. Przysługuje on osobie ubezpieczonej, która jest niezdolna do pracy z powodu choroby. Zasiłek ten przysługuje niezależnie od długości trwania niezdolności, jednak niezdolność ta powstała w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Powstanie takiej niezdolności wiąże się z zaprzestaniem otrzymywania wynagrodzenia. Rolą zasiłku chorobowego jest zastąpienie tych nieosiągalnych z powodu choroby zarobków.

Zasiłek chorobowy jest przyznawany osobom, które posiadają:

• obowiązkowe ubezpieczenie chorobowe - są to pracownicy, osoby odbywające służbę zastępczą, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych
• dobrowolne ubezpieczenie chorobowe - są to osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, osoby wykonujące pracę nakładczą, duchowni, osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące, które wykonują odpłatnie pracę, w oparciu o skierowania do pracy, podczas odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania (strona ZUS - zasiłek chorobowy)

TL;DR

Zasiłek chorobowy przysługuje osobom niezdolnym do pracy z powodu choroby. Może być przyznany osobom posiadającym obowiązkowe lub dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Prawo do zasiłku zależy od okresu ubezpieczenia. Wysokość zasiłku zależy od podstawy wymiaru, a ubieganie się o zasiłek wymaga dostarczenia odpowiednich dokumentów. Osoby pracujące za granicą mogą otrzymywać zasiłek zgodnie z przepisami polskimi.

Prawo do zasiłku

Ubezpieczony zyskuje prawo do otrzymania zasiłku chorobowego po upływie:

• 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - w przypadku ubezpieczenia obowiązkowego
• 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - w przypadku ubezpieczenia dobrowolnego

"Od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku przysługuje:

• absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych, w przypadku kierunków lekarskich, lekarsko-dentystycznych i weterynarii - od daty złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu, a kierunku farmacji - od daty zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki,
• ubezpieczonym, których niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
• ubezpieczonym obowiązkowo, którzy legitymują się co najmniej 10-letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,
• posłom i senatorom, którzy przystąpią do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji" (Dz. U. z 1999 r. nr 60 poz. 636, art. 4 ust.3)

Zasiłek chorobowy mogą również uzyskać osoby, które straciły ubezpieczenie chorobowe a stały się niezdolne do pracy i trwało to minimum 30 dni bez przerwy oraz stało się to:

• do 14 dni od wygaśnięcia tytułu ubezpieczenia chorobowego
• do 3 miesięcy od wygaśnięcia tytułu ubezpieczenia chorobowego - w przypadku choroby zakaźnej, w której czas wylęgania przekracza 14 dni, lub innej choroby, której objawy ukazują się po minimum 14 dniach (Dz. U. z 1999 r. nr 60 poz. 636, art. 7)

Okres zasiłku chorobowego

Zasiłek chorobowy należy się ubezpieczonemu za każdy dzień orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Czas ten nie może jednak przekroczyć 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub powstała w trakcie ciąży - 270 dni (Dz. U. z 1999 r. nr 60 poz. 636, art. 8)

Wysokość zasiłku chorobowego

Podstawę wymiaru stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy (odpowiednio kalendarzowe miesiące zatrudnienia) poprzedzających miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku. "Miesięczny zasiłek chorobowy wynosi:

• 80% podstawy wymiaru zasiłku,
• 70% podstawy wymiaru - za okres pobytu w szpitalu,
• 100% podstawy wymiaru, także za okres pobytu w szpitalu, jeżeli niezdolność do pracy:
  • przypada na okres ciąży
  • powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy
  • powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów (także za okres pobytu w szpitalu)". (strona ZUS - zasiłek chorobowy)

Ubieganie się o zasiłek chorobowy

Aby otrzymać zasiłek chorobowy należy dostarczyć płatnikowi zasiłku:

• "kopię zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy wystawionego nam przez lekarza na druku ZUS ZLA, który jest podstawą wypłaty świadczenia,
• zaświadczenie płatnika składek, czyli druk ZUS Z-3 - w przypadku pracowników oraz ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych, jeżeli zasiłek ma być wypłacany przez ZUS,
• oświadczenie o zaprzestaniu i niepodjęciu działalności zarobkowej, o nieustaleniu prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, o niepodleganiu obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników - przy ubieganiu się o wypłatę przez ZUS zasiłku za okres po ustaniu ubezpieczenia". (strona ZUS - zasiłek chorobowy)

Prawo do zasiłków jest ustalane oraz wypłacane przez:

• płatników składek na ubezpieczenie chorobowe (zgłaszających powyżej 20 ubezpieczonych)
• oddziały ZUS

Zasiłek chorobowy a osoby pracujące za granicą

Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej, dokonano także istotnych zmian odnośnie osób, którym świadczenia z ubezpieczenia chorobowego wypłaca ZUS. Dotyczy to ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego, a w szczególności osób, które są równocześnie zatrudnione w Polsce i innym kraju Unii Europejskiej, a mieszkają w Polsce. Wówczas stosuje się do nich ustawodawstwo polskie. Oznacza to, że świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby przysługują im zgodnie z przepisami polskimi z obu tytułów - zatrudnienia u pracodawcy polskiego, jak i zagranicznego. Składki z obu tytułów będą płacone w Polsce.

Zasiłek chorobowy — artykuły polecane

Ubezpieczenie rentowe — Zasiłek macierzyński — Zasiłek — Świadczenie rehabilitacyjne — Ubezpieczenie chorobowe — Ubezpieczenie emerytalne — Wcześniejsza emerytura — Świadczenie rodzicielskie — Zasiłek wychowawczy

Bibliografia

• Chylak K. (2014), Systemy organizacji i finansowania ubezpieczeń społecznych na ziemiach polskich przed powstaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Przedsiębiorczość i zarządzanie, TOM XV, Zeszyt 9 cz.2
• Jędrasik-Jankowska I. (2002), Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, Lexis Nexis, Warszawa
• Kosacka-Łędzewicz D., Olszewski B., Szóstko E. (2006), Leksykon świadczeń ZUS, Wydawnictwo Unimex, Wrocław
• Mitek A. (2016), Publiczne finansowanie świadczeń zdrowotnych a wpływ procesu starzenia się społeczeństwa polskiego, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, Nr 4 (82)
• Nałęcz M. (2014), Przepisy i zestawienia kadrowe 2014. 3 wydanie, C.H.Beck, Warszawa
• Napiórkowska A. (2016), Warunki nabycia przez pracownika prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego, Rozprawy Ubezpieczeniowe. Konsument na rynku usług finansowych, Nr 22
• Strona internetowa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ZUS
• Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636

Autor: Piotr Ganicz, Paulina Porębska

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.