Żywność ekologiczna

Żywność ekologiczna (eko, bio) są to produkty spożywcze uprawiane bez użycia pestycydów oraz nawozów sztucznych na żyznej glebie oraz warunkach sprzyjających środowisku. Zgodnie z zasadami narzuconymi przez Unię Europejską żywnością bio nazywamy produkty wyprodukowany w minimum 95% w sposób ekologiczny.

Zywnośc eko musi posiadać następująe cechy:

• Zwierzęta muszą być karmione produktami ekologicznymi, bądź z dopuszczalną domieszką pasz konwencjonalnych
• żywność ta nie może być zmodyfikowana genetycznie (bez GMO) oraz posiadać sztucznych konserwantów, barwników, polepszaczy smaku czy aromatów
• w celu polepszenia żyzności gleby stosuje się płodozmian
• przy produkcji nie używa się nawozów sztucznych oraz sztucznych środków ochrony roślin .

TL;DR

Żywność ekologiczna to produkty spożywcze uprawiane bez użycia pestycydów i nawozów sztucznych. W Polsce rolnictwo ekologiczne rozwija się powoli, w porównaniu do innych krajów UE. Produkty ekologiczne są droższe, co wpływa na ich niską popularność. Jednak zainteresowanie nimi rośnie, szczególnie wśród osób dbających o zdrowie i środowisko. Kobiety, młodzi ludzie, mieszkańcy większych miast i osoby z wyższymi zarobkami częściej sięgają po produkty bio.

Rozwój rolnictwa ekologicznego

Początek rozwoju rolnictwa ekologicznego miały miejsce w latach dwudziestych XX wieku. Pierwsze gospodarstwo ekologiczne w Polsce powstało w 1930 roku, niestety podczas II wojny światowej spadło zainteresowanie tym systemem m.in. w wyniku zaistniałych zmian ustrojowych. Ponowne zainteresowanie nowoczesnym rolnictwem miało miejsce w latach siedemdziesiątych XX wieku, kiedy podkreślano wypływ używania nawozów sztucznych oraz środków chemicznych na zanieczyszczenie żywności.

Od 1993 r. zaobserwowano zwiększenie powierzchni gruntów rolnych pod uprawę ekologiczną, wynosiła ona wówczas 0.7 mln ha. W roku 2011 wzrosła ona do 9.6 mln ha, a w roku 2012 wynosiła 8.7 mln ha. W 2012 roku największe powierzchnie ekologiczne oraz najwięcej gospodarstw ekologicznych znajdowało się w Hiszpanii (1 593 197 ha oraz 30 462 gospodarstwa) oraz we Włoszech (1 167 362 ha oraz 43 852 gospodarstwa).

W Polsce wzrost zainteresowania uprawą ekologiczną zaobserwowano dopiero po dołączeniu do Unii Europejskiej. W 2006 roku liczba gospodarstw ekologicznych wzrosła z 3760 kontrolowanych gospodarstw do 9194. Natomiast w roku 2010 wynosiła ona 20956 oraz 23449 w 2012 roku .

Zasady znakowania produktów ekologicznych

Zasady znakowania produktów ekologicznych zostały przedstawione w Rozporządzeniu Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 oraz w Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli.

Jeżeli na etykiecie znajduje się termin bio, eko, ekologiczny etc., producent ma obowiązek umieścić na opakowaniu następujące informacje:

• Oznaczenie miejsca, w którym wyprodukowano nieprzetworzone produkty rolnicze, z których wytworzono końcowy produkt
• Wspólnotowe logo produkcji ekologicznej (liść stworzony z gwiazdek na zielonym tle tzw. "Europejski liść")
• Numer identyfikacyjny jednostki certyfikującej .

Żywność ekologiczna w Polsce

Rynek żywności eko w Polsce jest nadal daleko od norm europejskich. W Polsce to zaledwie 0.5% polskiego rynku spożywczego, natomiast e europie zachodniej stanowi on 2-8% rynku spożywczego. Przyczyną takiej rozbieżności mogą być ceny produktów bio. Portal www.frisco.pl w 2017 roku porównał ceny wybranych produktów ekologicznych. Dla przykładu: jogurt bio kosztuje 2,49 zł a produkt konwencjonalny 1,29 zł, marchewka bio 7,50 zł/kg a zwykła marchewka 1,20 zł/kg. Produkty ekologiczne są droższe czasem o 20% a czasem nawet o 80%. Świadomość polaków wzrasta co wiąże się ze zdrowym trybem życie oraz częściej decydują się na produkty wyższej jakości często ekologiczne .

W 2009 Akademia ekonomiczna we Wrocławiu przeprowadziła badanie co sprzyja zakupowi żywności ekologicznej a są to:

• moda, trend wykreowany przez osoby znane
• zmiana stylu życia, odmienny styl życia tj. weganizm, ochrona środowiska
• wpieranie polskich rolników oraz produktów lokalnych
• dbanie o zdrowie własne oraz osób bliskich.

Z badań przeprowadzonych w 2011 przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego wyniki, że po produkty bio sięgają chętniej kobiety, osoby w młodym wieku, zamieszkałe w większych miastach, posiadające dzieci, o średnich albo wysokich zarobkach oraz osoby zainteresowane gotowaniem, otwarte na nowości czy ceniące droższe produkty "z wyższej półki" .

Żywność ekologiczna — artykuły polecane

Produkt ekologiczny — Pobyt czasowy — Produkt regionalny — Rezerwat przyrody — Świadectwo energetyczne — Spis powszechny — Selektywna zbiórka odpadów — Bezpieczeństwo żywności — Gospodarstwo agroturystyczne

Bibliografia

• Kazimierczak-Piwko L. (2017), Ekologiczny produkt jako ważny element jego jakości, Zeszyt Naukowy Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji vol 6, issue 1
• Kosson R. (2010), Żywność ekologiczna według kodeksu, Instytut Warzywnictwa im. Emila Chroboczka w Skierniewicach
• Łozińska-Wróbel K. (2017), Żywność ekologiczna w Polsce, Instytut Badania Rynku i Opinii Społecznej IMAS International, Warszawa
• Maruszewska N. (2016), Znakowanie produktów ekologicznych, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 461
• Staniak S. (2014), Charakterystyka żywności produkowanej w warunkach rolnictwa ekologicznego, Polish Journal of Agronomy, No. 19
• Żakowska-Biemans S. (2011), Bariery zakupu żywności ekologicznej w kontekście rozwoju rynku żywności ekologicznej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Autor: Anna Górska