Prawo budowlane

Prawo budowlane - jest to dział prawa administracyjnego, zadaniem jego jest porządkowanie wszelakich zagadnień mających związek z tworzeniem budowli. Prawo budowlane reguluje wszystkie etapy budowy czyli działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych. Przed rozpoczęciem budowy jakiegoś obiektu należy uzyskać pozwolenie na budowę, którego udzielane jest przez władze samorządowe. Jednakże aby uzyskać pozwolenie należy spełnić określone w ustawie warunki. Kardynalnym celem tych przepisów jest ochrona zdrowia publicznego, bezpieczeństwa i ogólnego dobrostanu (Ustawa z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo Budowlane s.1,2)

TL;DR

Prawo budowlane reguluje proces budowy obiektów budowlanych i wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Zasada wolności budowlanej jest istotna, ale może być ograniczana w celu ochrony interesu publicznego i osób trzecich. Proces budowlany obejmuje inwestora, inspektora nadzoru, projektanta i kierownika budowy. Ustawa Prawo Budowlane określa formalności związane z uzyskaniem pozwolenia na budowę, ale niektóre obiekty nie wymagają tego pozwolenia.

Zasada wolności budowlanej

Wolność budowlana jest niezwykle istotna dla całości prawa budowlanego. Zasada wolności budowlanej jest kardynalną zasadą prawa budowlanego zawartą w najbardziej istotnym akcie prawnym regulującym proces budowlany. Prawo własności stanowi źródło owej zasady. Organy administracji publicznej stosujące przepisy prawa budowlanego są zobowiązane zatem uwzględniać tę zasadę. Można w sposób nieskrępowany dysponować rzeczą, której się jest właścicielem. Jednakże swoboda z rozporządzania własnościową rzeczą może być ograniczona odrębnymi ustawami. Ograniczenie wolności budowlanej powinno być wykorzystanie w przypadku ochrony interesu publicznego oraz interesu prawnego osób trzecich. Ograniczenie powinno być proporcjonalne do obligatoryjnej ochrony tych interesów.

W zgodzie z zasadą wolności budowlanej każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, pod warunkiem iż:

• udowodni prawo do dysponowania nieruchomością. Trzeba podkreślić, że nie należy utożsamiać tego warunku jedynie z prawem własności, a rozumieć je szerzej,
• jest w stanie udowodnić zgodność zamierzenia budowlanego z przepisami. Nie tylko rzecz idzie o przepisy ustawy Prawo budowlane, ale także o inne przepisy szczególne, jak np. ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym czy ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (M.Błażewski 2016, str, 22-24)

Proces budowlany

Uczestnikami procesu budowlanego, są:

• inwestor;
• inspektor nadzoru inwestorskiego;
• projektant;
• kierownik budowy lub kierownik robót.

Ogromne znaczenie dla inwestora ma określenie czy dana czynność lub działanie należy do procesu budowlanego, gdyż on ma obowiązek organizowania tego procesu. Pojęcie procesu budowlanego nie doczekało się definicji ustawowej (K. Małysa-Sulińska 2012, s.23) Proces budowlany w węższym znaczeniu oznacza jedynie czynności związane z projektowaniem, budową, utrzymaniem oraz rozbiórką obiektów budowlanych. Szersze znaczenie pojęcia procesu budowlanego obejmuje także uzyskanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu. Zakres pojęcia procesu budowanego ulegał modyfikacjom wraz z kolejnymi ustawami Prawa budowlanego. Nie można rozumieć jako proces budowlany zespołu czynności określanych jako samowola budowlana (O.Kapliński, A.Dziadosz, J.Zioberski 2011, s. 5)

Pozwolenie Budowlane

Ustawa Prawo Budowlane określa formalności, które należy wykonać przed rozpoczęciem budowy. Jedną z kluczowych kwestii jest uzyskanie pozwolenia lub zezwolenia na budowę. Decyzję o wydaniu pozwolenia na budowę wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej, tj, starostwo powiatowe. Stronami w postępowaniu dotyczącym pozwolenia na budowę są inwestor oraz właściciele. Jednakże najnowsze zmiany w prawie budowlanym poszerzają katalog obiektów, których realizacja nie wymaga uzyskiwania pozwolenia budowlanego. Pełną listę obiektów wyszczególniono w artykule 29 ust.1. Ustawa Prawo Budowlane tekst jednolity traktuje, iż pozwolenia na budowę nie wymaga między innymi:

• Budowa obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej.
• Budowa wolnostojących budynków mieszkalnych, których obszar oddziaływania mieści się na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.
• Budowa miejsc parkingowych dla samochodów osobowych, przy czym liczba stanowisk nie może przekraczać 10.
• Budowa przydomowych basenów i oczek wodnych. Przy czym ich powierzchnia nie może przekraczać 50 m2.
• Budowa obiektów małej architektury oraz ogrodzeń.

Wyszczególnione powyżej obiekty zostały podane przykładowo. Istotnym jest iż budynki niewyszczególnione w owym artykule wymagają pozwolenia budowlanego (Ustawa z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo Budowlane s.23,24)

Prawo budowlane — artykuły polecane

Europejska Karta Samorządu Terytorialnego — Administrator danych osobowych — Prawo administracyjne — Prawo — Zasada prawdy obiektywnej — Interes prawny — Kodeks cywilny — Inwestycje celu publicznego — Własność intelektualna

Bibliografia

• Błażewski M. (2016), Zasada wolności budowlanej w procesie budowlanym, Prace naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, nr 90
• Kapliński O., Dziadosz A., Zioberski J. (2011), Próba standaryzacji procesu zarządzania na etapie planowania i realizacji przedsięwzięć budowlanych, Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska nr 3
• Małysa-Sulińska K. (2012), Administracyjnoprawne aspekty inwestycji budowlanych, LEX, Warszawa
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane. Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414

Autor: Izabela Lach

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.