Cykl Deminga

Cykl Deminga to koncepcja z zakresu zarządzania jakością, zwana także Kołem Deminga, cyklem poprawy lub cyklem PDCA. PDCA jest skrótem pochodzącym od pierwszych liter angielskich słów: Plan, Do, Check, Action, które oznaczają kolejno: planowanie, wykonanie, sprawdzenie (kontrolę) i działanie. Pętla Deminga zakłada cykliczną realizację wyżej wymienionych etapów. Rozwinięciem cyklu Deminga jest model ciągłego doskonalenia, określony akronimem "DMAICS", pochodzącym od słów: Define, Measure, Analyze, Improve, Control, Standardize. W tłumaczeniu na j. polski znaczy to: definiowanie, pomiar, analiza, doskonalenie, nadzór oraz standaryzacja z utrzymywaniem zmian.

TL;DR

Cykl Deminga, znany również jako Koło Deminga lub cykl PDCA, jest koncepcją zarządzania jakością, która składa się z etapów planowania, wykonania, sprawdzania i działania. Jest wykorzystywany do systematycznej poprawy procesów i motywowania pracowników do działań ulepszających. Cykl Deminga jest powszechnie stosowany w koncepcji Kaizen i Total Quality Management. W każdym z etapów cyklu PDCA należy wykonać określone czynności, takie jak definiowanie procesu, przeprowadzanie eksperymentów i monitorowanie realizacji. Cykl Deminga jest podstawową metodą doskonalenia jakości i jest stosowany w ramach danej struktury kulturowej.

Powstanie diagramu Deminga

Stworzenie cyklu PDCA przypisuje się W. Shewhartowi, który w 1950 r. opracował algorytm działań korygujących przebieg rozregulowanych procesów. W latach późniejszych, uczeń i współpracownik Shewharta - W.E. Deming rozwinął, a następnie rozpropagował ten cykl.

Zastosowanie cyklu PDCA i jego funkcje

Wykorzystanie PDCA powoduje powstawanie lub uświadamianie sobie przez pracowników kolejnych problemów. Te też są rozwiązywane w oparciu o PDCA i dzięki temu organizacja podlega procesowi ciągłej, systematycznej poprawy. Motywuje on także pracowników do działań ulepszających różne procesy. Pętla Deminga wykorzystywana jest zarówno w koncepcji Kaizen, jak i w Total Quality Management.

Etapy postępowania w PDCA

Cykl Deminga zawiera chronologicznie uporządkowane działania, które są typowe dla układu sterowania ze sprzężeniem zwrotnym. Działania te dotyczą jakości procesów technologicznych oraz produktów i przebiegają w następującej kolejności:

PLANOWANIE - > WYKONANIE - > SPRAWDZANIE - > DZIAŁANIE (POPRAWIANIE)

Cykl Deminga składa się z czterech etapów:

• Planowanie, czyli dokładna analiza obecnej sytuacji i określenie czynności, które są niezbędne do otrzymania efektu najwyższej jakości
• Wykonanie zgodnie ze wszystkimi punktami zamierzonego planu. Przetestowanie wybranych rozwiązań, które może m.in. obejmować przeszkolenie pracowników w zakresie wprowadzanych ulepszeń.
• Badanie wyników, a więc sprawdzanie, jak wybrane i podjęte działania pozwoliły osiągnąć cel i co można zrobić, by ulepszyć dany proces. W tym momencie zostaje podjęta decyzja o tym czy plan działa. Często dane rozwiązanie musi zostać zmodyfikowane lub odrzucone.
• Działanie, które polega na udoskonalaniu procesu i włączeniu pomysłów do kolejnego planu. Wprowadza się także obecny plan, jako najlepsze na ten moment rozwiązanie, z równoczesnym poinformowaniem o tym reszty organizacji.

Aby cykl PDCA był skuteczny, w każdym z etapów należy wykonać określone czynności. Należą do nich przykładowo:

• PLANOWANIE:

1. Zdefiniowanie procesu, który zamierza się usprawnić wskazując jego: istotę, początek, koniec
2. Opisanie usprawnianego procesu, tworząc listę kluczowych zadań i ustalając sekwencję ich występowania
3. Zdefiniowanie wewnętrznych i zewnętrznych uczestników
4. Zdefiniowanie najważniejszych przyczyn występowania problemów
5. Określenie potencjalnych zmian i rozwiązań oraz oszacowanie, w jaki sposób wpłyną one na przyczyny problemów
6. Wybranie najbardziej obiecującego rozwiązania.

• WYKONANIE:

1. Przeprowadzanie eksperymentów, aby przetestować działanie potencjalnych rozwiązań.
2. Zidentyfikowanie miar, które pomogą zrozumieć, w jaki sposób nowe rozwiązania skutecznie rozwiązują napotkane problemy

• SPRAWDZENIE:

1. Przebadanie rezultatów i wyciąganie wniosków z przeprowadzonego eksperymentu
2. Zdecydowanie czy proces został ulepszony
3. Określenie czy w przyszłości będą konieczne dalsze badania nad procesem

• DZIAŁANIE:

1. Wybranie najlepszego rozwiązania
2. Wprowadzenie planu w życie
3. Monitorowanie i kontrolowanie realizacji procesu

Cykl Deminga w doskonaleniu jakości

Koło Deminga jest wspólnym algorytmem pracy nad doskonaleniem jakości. Ma on wiele postaci, zależnie od celu planowanych usprawnień oraz uczestników procesu poprawy. Cykl Deminga stał się podstawową metodą pracy nad doskonaleniem jakości. Ten model jest typowym modelem systemowym, który działa bardzo dobrze w ramach danej struktury kulturowej. W cyklu Deminga plan definiuje proces uczenia się, zapewnia dokumentację i zestaw mierzalnych celów. Wykonanie oznacza przeprowadzenie procesu oraz zgromadzenie wymaganych informacji i wiedzy. Sprawdzenie oznacza analizę informacji według stosowanego schematu. Działanie jest akcją korygującą, posługującą się technikami uczenia się jakości, a także oszacowuje przyszłe plany. Na zakończenie każdego cyklu albo proces ulega standaryzacji albo koryguje się celem uczenia i cykl trwa nadal.

Cykl Deminga — artykuły polecane

Modelowanie procesów — DMAIC — Badanie pracy biurowej — Metodyka SCRUM — Six sigma — Wdrażanie systemu zarządzania projektami — Analiza procesów — Konceptualizacja — Mapowanie strumienia wartości

Bibliografia

• Dahlgaard J., Kristesen K., Kanji G. (2001), Podstawy zarządzania jakością, PWN, Warszawa
• Gołaś H., Mazur A. (2010), Zasady, metody i techniki wykorzystywane w zarządzaniu jakością, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań
• Hamrol A., Mantura W. (2002), Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Obora H (2010), Podejście PDCA Problem Solving w rozwiązywaniu problemów organizacji, Folia Oeconomica, nr 234

Autor: Paulina Kustroń, Tomasz Pająk