Zmiany klimatu: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
(LinkTitles.) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Zmiany klimatu''' - to ogół zmian obejmujących zasięgiem atmosferę, hydrosferę oraz litosferę planety. Zmiany klimatu nie są nowym zjawiskiem i od lat traktowane były jako procesy w zupełności naturalne. Jednak powody zmian są obecnie w dużej mierze spowodowane działalnością człowieka przejawiającą się m.in. poprzez wzrost stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze. Zmiany klimatyczne często w swym znaczeniu błędnie są postrzegane jako [[globalne ocieplenie]]. W rzeczywistości pojęcie globalnego ocieplenia oznacza [[proces]] szybkiego podwyższania się średniej temperatury na Ziemi, co znacząco przyczynia się do zmian klimatycznych, jednak nie powinno być z nimi w zupełności utożsamiane (Z. W. Kundzewicz, 2011, s. 39) | |||
==TL;DR== | |||
Artykuł omawia zmiany klimatu i ich przyczyny, w tym naturalne i spowodowane działalnością człowieka. Zmiany klimatyczne mają duże znaczenie dla rolnictwa, mogąc zarówno przynieść negatywne skutki, jak i pozytywne. UE aktywnie podejmuje działania w zakresie zmian klimatycznych i czystej energii, mając na celu zapewnienie bezpieczeństwa dostaw, efektywność energetyczną i rozwój odnawialnych źródeł energii. UE dąży do ograniczenia ocieplenia do 2°C i obniżenia emisji szkodliwych substancji. | |||
==Przyczyny zmian klimatu== | ==Przyczyny zmian klimatu== | ||
Wykrycie nieprawidłowości klimatycznych powoduje konieczność poszukiwania mechanizmów sterujących tymi procesami. Można je podzielić na dwie grupy: te, które przebiegają w sposób naturalny oraz te, na które mają wpływ czynniki naturalne oraz działalność ludzi. | Wykrycie nieprawidłowości klimatycznych powoduje konieczność poszukiwania mechanizmów sterujących tymi procesami. Można je podzielić na dwie grupy: te, które przebiegają w sposób naturalny oraz te, na które mają wpływ czynniki naturalne oraz działalność ludzi. | ||
=====Czynniki Naturalne===== | =====Czynniki Naturalne===== | ||
* wahania promieniowania słonecznego (zmiany zachodzące w atmosferze Słońca, których wyznacznikiem są np. plamy słoneczne) | * wahania promieniowania słonecznego (zmiany zachodzące w atmosferze Słońca, których wyznacznikiem są np. plamy słoneczne) | ||
* proces wahań wymiany ciepła między hydrosferą a atmosferą (np. ENSO | * proces wahań wymiany ciepła między hydrosferą a atmosferą (np. ENSO - El Niño Southern Oscillation) | ||
* zmiany parametrów orbity ruchu Ziemi wokół Słońca | * zmiany parametrów orbity ruchu Ziemi wokół Słońca | ||
=====Czynniki naturalne i działalność człowieka===== | =====Czynniki naturalne i działalność człowieka===== | ||
* zmiany w składzie ziemskiej atmosfery (gazy | * zmiany w składzie ziemskiej atmosfery (gazy cieplarniane - para wodna, dwutlenek węgla, metan, aerozole, metan, pyły) | ||
* zmiany we właściwościach powierzchni Ziemi (np.: współczynnik odbicia, naturalne zjawisko magazynowania wody, przepuszczalność powierzchni, roślinność) (Z. W. Kundzewicz i in., 2010, s. 69) | * zmiany we właściwościach powierzchni Ziemi (np.: współczynnik odbicia, naturalne zjawisko magazynowania wody, przepuszczalność powierzchni, roślinność) (Z. W. Kundzewicz i in., 2010, s. 69) | ||
<google>n</google> | |||
==Zmiany klimatyczne w rolnictwie== | ==Zmiany klimatyczne w rolnictwie== | ||
Bardzo duże znaczenie zmiany odegrają w sektorze rolniczym, gdzie mogą stanowić zarówno pozytywny jak i negatywny skutek: | Bardzo duże znaczenie zmiany odegrają w sektorze rolniczym, gdzie mogą stanowić zarówno pozytywny jak i negatywny skutek: | ||
* '''Negatywny'''- Rolnictwo podlega ryzyku zwiększonego występowania niekorzystnych warunków klimatycznych, a w związku z tym | * '''Negatywny''' - Rolnictwo podlega ryzyku zwiększonego występowania niekorzystnych warunków klimatycznych, a w związku z tym - silnej zmianie wielkości plonów z każdym kolejnym rokiem. Niedobory wody w sezonie wegetacyjnym stają się coraz bardziej powszechne i dotkliwe, a susze będą występować częściej. Oprócz tego, istnieje sporo innego rodzaju zagrożeń takich jak: fale upałów, intensywne opady, powodzie i osuwiska, silne wiatry. [[Zakres]] pracy agroklimatologów będzie miał nowy wymiar: poszerzony zostanie o opracowanie podstaw do adaptacji w nowych warunkach. Celem tego działania będzie utrzymanie wielkości plonów na tym samym bądź większym poziomie i zapobieganie [[Strata| stratom]]. (Z. W. Kundzewicz i in., 2011, s. 68, 69) | ||
* '''Pozytywny'''- Niektórzy badacze jednak twierdzą, że spodziewane skutki zmian klimatycznych będą miały pozytywne efekty w rolnictwie. Konsekwencją wzrostu temperatury będą sezonowe zmiany ilościowe opadów atmosferycznych. Będzie się to wiązało z rozwojem systemu nawadniającego w celu wspomagania odpowiedniej gospodarki rolnej, a jednocześnie ze wzrostem możliwości produkcyjnych. [[Zmiana]] klimatu może sprzyjać wprowadzaniu nowych gatunków upraw i poszerzania zakresu działalności, co przełoży się na ewentualne [[Zysk| zyski]]. (L. Łabędzki, 2009, s. 8, 9) | * '''Pozytywny''' - Niektórzy badacze jednak twierdzą, że spodziewane skutki zmian klimatycznych będą miały pozytywne efekty w rolnictwie. Konsekwencją wzrostu temperatury będą sezonowe zmiany ilościowe opadów atmosferycznych. Będzie się to wiązało z rozwojem systemu nawadniającego w celu wspomagania odpowiedniej gospodarki rolnej, a jednocześnie ze wzrostem możliwości produkcyjnych. [[Zmiana]] klimatu może sprzyjać wprowadzaniu nowych gatunków upraw i poszerzania zakresu działalności, co przełoży się na ewentualne [[Zysk| zyski]]. (L. Łabędzki, 2009, s. 8, 9) | ||
==Polityka klimatyczno- energetyczna UE== | ==Polityka klimatyczno - energetyczna UE== | ||
[[Unia Europejska]] aktywnie podejmuje działania w kwestii zmian klimatycznych i czystej energii zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju zapisaną w Traktacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Państwa Unii należą do grupy o wzrostowej tendencji zapotrzebowania na energię, w związku z tym decyzje i prowadzona [[polityka]] UE należy do bardzo istotnych. Zgodnie z zapisami tego traktatu, działania UE solidarnie z państwami członkowskimi mają na celu: | [[Unia Europejska]] aktywnie podejmuje działania w kwestii zmian klimatycznych i czystej energii zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju zapisaną w Traktacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Państwa Unii należą do grupy o wzrostowej tendencji zapotrzebowania na energię, w związku z tym decyzje i prowadzona [[polityka]] UE należy do bardzo istotnych. Zgodnie z zapisami tego traktatu, działania UE solidarnie z państwami członkowskimi mają na celu: | ||
* zapewnienie bezpieczeństwa dostaw na terenie Unii | * zapewnienie bezpieczeństwa dostaw na terenie Unii | ||
| Linia 43: | Linia 32: | ||
* [[rozwój]] nowych i odnawialnych źródeł energii | * [[rozwój]] nowych i odnawialnych źródeł energii | ||
Duży [[udział]] w branży energetycznej ma [[emisja]] gazów cieplarnianych- główna przyczyna zmian klimatycznych. Na wniosek UE został podjęty szereg działań prawnych i organizacyjnych, mających na celu zminimalizowanie szkodliwych skutków tego zjawiska. W myśl porozumienia klimatycznego, UE chce zwrócić uwagę na kwestie takie jak: | Duży [[udział]] w branży energetycznej ma [[emisja]] gazów cieplarnianych - główna przyczyna zmian klimatycznych. Na wniosek UE został podjęty szereg działań prawnych i organizacyjnych, mających na celu zminimalizowanie szkodliwych skutków tego zjawiska. W myśl porozumienia klimatycznego, UE chce zwrócić uwagę na kwestie takie jak: | ||
* ograniczenie średniej temperatury ocieplania do 2°C powyżej poziomu przed okresem uprzemysłowienia | * ograniczenie średniej temperatury ocieplania do 2°C powyżej poziomu przed okresem uprzemysłowienia | ||
* obniżanie emisji szkodliwych substancji w krajach rozwiniętych i szybko rozwijających się | * obniżanie emisji szkodliwych substancji w krajach rozwiniętych i szybko rozwijających się | ||
* zwiększone zaangażowanie w dziedzinę badań i rozwoju czystych technologii | * zwiększone zaangażowanie w dziedzinę badań i rozwoju czystych technologii | ||
* ograniczenie szkodliwych emisji gazów i pyłów będących skutkiem deforestacji (wylesiania) | * ograniczenie szkodliwych emisji gazów i pyłów będących skutkiem deforestacji (wylesiania) | ||
W myśl powyższych założeń, [[Komisja Europejska]] przyjęła zintegrowany [[pakiet]] działań z zakresu energii oraz zmian klimatu na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa, zwany pakietem klimatyczno- energetycznym | W myśl powyższych założeń, [[Komisja Europejska]] przyjęła zintegrowany [[pakiet]] działań z zakresu energii oraz zmian klimatu na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa, zwany pakietem klimatyczno - energetycznym (G. Wojtkowska- Łodej, 2014, s. 44, 45) | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Bioróżnorodność]]}} — {{i5link|a=[[Różnorodność biologiczna]]}} — {{i5link|a=[[Protokół z Kioto]]}} — {{i5link|a=[[Degradacja biosfery]]}} — {{i5link|a=[[Środowisko przyrodnicze]]}} — {{i5link|a=[[Zielona rewolucja]]}} — {{i5link|a=[[Efekt cieplarniany]]}} — {{i5link|a=[[Globalne ocieplenie]]}} — {{i5link|a=[[Główne problemy ekologiczne]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Kundzewicz Z | <noautolinks> | ||
* Kundzewicz Z. | * Kundzewicz Z. (2011), ''[https://www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.baztech-article-BUJ5-0052-0052# Zmiany klimatu, ich przyczyny i skutki: obserwacje i projekcje]'', Landform Analysis, nr 15 | ||
* Kundzewicz Z., Kozyra J. (2011), ''[https://www.iung.pulawy.pl/PJA/wydane/7/PJA7_7.pdf Ograniczanie wpływu zagrożeń klimatycznych w odniesieniu do rolnictwa i obszarów wiejskich]'', Polish Journal of Agronomy, nr.7 | |||
* Łabędzki L. (2009) | * Kundzewicz Z. (red.) (2010), ''Zagrożenia związane ze zmianami klimatu'', Nauka, nr 4 | ||
* Wojtkowska- Łodej G. (2014) | * Łabędzki L. (2009), ''[https://agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.dl-catalog-1d968951-d4a9-4017-86d0-982e5397ae46/c/przewidywane.pdf Przewidywane zmiany klimatyczne a rozwój nawodnień w Polsce]'', Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, nr 3 | ||
* Wojtkowska-Łodej G. (2014), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-40b239c6-e415-44e1-9b91-53f218965685/c/wojtkowska-lodej_wyzwania_17_2.pdf.pdf Wyzwania klimatyczne i energetyczne a polityka Unii Europejskiej]'', Polityka Energetyczna - Energy Policy Journal, vol. 17, nr.2 | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Izabela Stypuła}} | {{a|Izabela Stypuła}} | ||
[[Kategoria:Zmiany klimatu]] | |||
{{#metamaster:description|Zmiany klimatu - przegląd zmian obejmujących atmosferę, hydrosferę i litosferę. Powodowane przez człowieka wzrostem gazów cieplarnianych. Nie utożsamiać z globalnym ociepleniem.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 16:52, 22 gru 2023
Zmiany klimatu - to ogół zmian obejmujących zasięgiem atmosferę, hydrosferę oraz litosferę planety. Zmiany klimatu nie są nowym zjawiskiem i od lat traktowane były jako procesy w zupełności naturalne. Jednak powody zmian są obecnie w dużej mierze spowodowane działalnością człowieka przejawiającą się m.in. poprzez wzrost stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze. Zmiany klimatyczne często w swym znaczeniu błędnie są postrzegane jako globalne ocieplenie. W rzeczywistości pojęcie globalnego ocieplenia oznacza proces szybkiego podwyższania się średniej temperatury na Ziemi, co znacząco przyczynia się do zmian klimatycznych, jednak nie powinno być z nimi w zupełności utożsamiane (Z. W. Kundzewicz, 2011, s. 39)
TL;DR
Artykuł omawia zmiany klimatu i ich przyczyny, w tym naturalne i spowodowane działalnością człowieka. Zmiany klimatyczne mają duże znaczenie dla rolnictwa, mogąc zarówno przynieść negatywne skutki, jak i pozytywne. UE aktywnie podejmuje działania w zakresie zmian klimatycznych i czystej energii, mając na celu zapewnienie bezpieczeństwa dostaw, efektywność energetyczną i rozwój odnawialnych źródeł energii. UE dąży do ograniczenia ocieplenia do 2°C i obniżenia emisji szkodliwych substancji.
Przyczyny zmian klimatu
Wykrycie nieprawidłowości klimatycznych powoduje konieczność poszukiwania mechanizmów sterujących tymi procesami. Można je podzielić na dwie grupy: te, które przebiegają w sposób naturalny oraz te, na które mają wpływ czynniki naturalne oraz działalność ludzi.
Czynniki Naturalne
- wahania promieniowania słonecznego (zmiany zachodzące w atmosferze Słońca, których wyznacznikiem są np. plamy słoneczne)
- proces wahań wymiany ciepła między hydrosferą a atmosferą (np. ENSO - El Niño Southern Oscillation)
- zmiany parametrów orbity ruchu Ziemi wokół Słońca
Czynniki naturalne i działalność człowieka
- zmiany w składzie ziemskiej atmosfery (gazy cieplarniane - para wodna, dwutlenek węgla, metan, aerozole, metan, pyły)
- zmiany we właściwościach powierzchni Ziemi (np.: współczynnik odbicia, naturalne zjawisko magazynowania wody, przepuszczalność powierzchni, roślinność) (Z. W. Kundzewicz i in., 2010, s. 69)
Zmiany klimatyczne w rolnictwie
Bardzo duże znaczenie zmiany odegrają w sektorze rolniczym, gdzie mogą stanowić zarówno pozytywny jak i negatywny skutek:
- Negatywny - Rolnictwo podlega ryzyku zwiększonego występowania niekorzystnych warunków klimatycznych, a w związku z tym - silnej zmianie wielkości plonów z każdym kolejnym rokiem. Niedobory wody w sezonie wegetacyjnym stają się coraz bardziej powszechne i dotkliwe, a susze będą występować częściej. Oprócz tego, istnieje sporo innego rodzaju zagrożeń takich jak: fale upałów, intensywne opady, powodzie i osuwiska, silne wiatry. Zakres pracy agroklimatologów będzie miał nowy wymiar: poszerzony zostanie o opracowanie podstaw do adaptacji w nowych warunkach. Celem tego działania będzie utrzymanie wielkości plonów na tym samym bądź większym poziomie i zapobieganie stratom. (Z. W. Kundzewicz i in., 2011, s. 68, 69)
- Pozytywny - Niektórzy badacze jednak twierdzą, że spodziewane skutki zmian klimatycznych będą miały pozytywne efekty w rolnictwie. Konsekwencją wzrostu temperatury będą sezonowe zmiany ilościowe opadów atmosferycznych. Będzie się to wiązało z rozwojem systemu nawadniającego w celu wspomagania odpowiedniej gospodarki rolnej, a jednocześnie ze wzrostem możliwości produkcyjnych. Zmiana klimatu może sprzyjać wprowadzaniu nowych gatunków upraw i poszerzania zakresu działalności, co przełoży się na ewentualne zyski. (L. Łabędzki, 2009, s. 8, 9)
Polityka klimatyczno - energetyczna UE
Unia Europejska aktywnie podejmuje działania w kwestii zmian klimatycznych i czystej energii zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju zapisaną w Traktacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Państwa Unii należą do grupy o wzrostowej tendencji zapotrzebowania na energię, w związku z tym decyzje i prowadzona polityka UE należy do bardzo istotnych. Zgodnie z zapisami tego traktatu, działania UE solidarnie z państwami członkowskimi mają na celu:
- zapewnienie bezpieczeństwa dostaw na terenie Unii
- wspieranie efektywności energetycznej
- pomoc przy funkcjonowaniu rynku energii
- wspieranie wzajemnych połączeń między sieciami energii
- wspomaganie oszczędności energii
- rozwój nowych i odnawialnych źródeł energii
Duży udział w branży energetycznej ma emisja gazów cieplarnianych - główna przyczyna zmian klimatycznych. Na wniosek UE został podjęty szereg działań prawnych i organizacyjnych, mających na celu zminimalizowanie szkodliwych skutków tego zjawiska. W myśl porozumienia klimatycznego, UE chce zwrócić uwagę na kwestie takie jak:
- ograniczenie średniej temperatury ocieplania do 2°C powyżej poziomu przed okresem uprzemysłowienia
- obniżanie emisji szkodliwych substancji w krajach rozwiniętych i szybko rozwijających się
- zwiększone zaangażowanie w dziedzinę badań i rozwoju czystych technologii
- ograniczenie szkodliwych emisji gazów i pyłów będących skutkiem deforestacji (wylesiania)
W myśl powyższych założeń, Komisja Europejska przyjęła zintegrowany pakiet działań z zakresu energii oraz zmian klimatu na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa, zwany pakietem klimatyczno - energetycznym (G. Wojtkowska- Łodej, 2014, s. 44, 45)
| Zmiany klimatu — artykuły polecane |
| Bioróżnorodność — Różnorodność biologiczna — Protokół z Kioto — Degradacja biosfery — Środowisko przyrodnicze — Zielona rewolucja — Efekt cieplarniany — Globalne ocieplenie — Główne problemy ekologiczne |
Bibliografia
- Kundzewicz Z. (2011), Zmiany klimatu, ich przyczyny i skutki: obserwacje i projekcje, Landform Analysis, nr 15
- Kundzewicz Z., Kozyra J. (2011), Ograniczanie wpływu zagrożeń klimatycznych w odniesieniu do rolnictwa i obszarów wiejskich, Polish Journal of Agronomy, nr.7
- Kundzewicz Z. (red.) (2010), Zagrożenia związane ze zmianami klimatu, Nauka, nr 4
- Łabędzki L. (2009), Przewidywane zmiany klimatyczne a rozwój nawodnień w Polsce, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, nr 3
- Wojtkowska-Łodej G. (2014), Wyzwania klimatyczne i energetyczne a polityka Unii Europejskiej, Polityka Energetyczna - Energy Policy Journal, vol. 17, nr.2
Autor: Izabela Stypuła
