Operacja gospodarcza: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie TL;DR)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
'''Operacja gospodarcza''' to każde, udokumentowane [[zdarzenie]] gospodarcze, które wywołuje zmiany stanu składników aktywów i pasywów oraz wpływa na [[wynik]] finansowy działalności jednostki. Każda operacja gospodarcza podlega ewidencji księgowej, gdyż wpływa na [[majątek]], źródła finansowania firmy i wynik finansowy.
|list1=
<ul>
<li>[[Klasyfikacja operacji gospodarczych]]</li>
<li>[[Zdarzenie gospodarcze]]</li>
<li>[[Przychody finansowe]]</li>
<li>[[Konto księgowe]]</li>
<li>[[Rachunek zysków i strat]]</li>
<li>[[Konto wynikowe]]</li>
<li>[[Rozliczenia międzyokresowe kosztów]]</li>
<li>[[Wynik finansowy]]</li>
<li>[[Sprawozdanie finansowe - informacja dodatkowa]]</li>
</ul>
}}


 
Wszelkie operacje gospodarcze muszą być udokumentowane. W szczególności są dokumentowane dowodem źródłowym mający postać "np. faktur, listy płac, asygnaty kasowej, dowodu magazynowego". Poszczególne operacje można potwierdzić za pomocą polecenia księgowego (PK), w sytuacji gdy nie ma innej możliwości udokumentowanie operacji "np. otwarcie lub zamknięcie kont, rozliczenie kosztów, korygowanie błędów w księgowaniu" (K. Winiarska 2012, s.27).
 
 
'''Operacja gospodarcza''' to każde, udokumentowane [[zdarzenie]] gospodarcze, które wywołuje zmiany stanu składników aktywów i pasywów oraz wpływa na [[wynik]] finansowy działalności jednostki. Każda operacja gospodarcza podlega ewidencji księgowej, gdyż wpływa na [[majątek]], źródła finansowania firmy i wynik finansowy.
 
Wszelkie operacje gospodarcze muszą być udokumentowane. W szczególności są dokumentowane dowodem źródłowym mający postać „np. faktur, listy płac, asygnaty kasowej, dowodu magazynowego”. Poszczególne operacje można potwierdzić za pomocą polecenia księgowego (PK), w sytuacji gdy nie ma innej możliwości udokumentowanie operacji „np. otwarcie lub zamknięcie kont, rozliczenie kosztów, korygowanie błędów w księgowaniu” (K. Winiarska 2012, s.27).


==TL;DR==
==TL;DR==
Linia 28: Linia 10:
* wyrażona jest w jednostkach pieniężnych,
* wyrażona jest w jednostkach pieniężnych,
* zmiany mają określone wartości,
* zmiany mają określone wartości,
 
* dualny charakter - wywołuje zmiany w dwóch składnikach bilansu, wobec czego powinny być zapisywane dwukrotnie w tej samej kwocie,
<google>text</google>
 
* dualny charakter wywołuje zmiany w dwóch składnikach bilansu, wobec czego powinny być zapisywane dwukrotnie w tej samej kwocie,
* występuje w jednoznacznie określonym terminie (dzień, miesiąc, rok),
* występuje w jednoznacznie określonym terminie (dzień, miesiąc, rok),
* stanowią obserwację zmian zwiększających bądź zmniejszających w aktywach, czy też pasywach jednostki gospodarczej,
* stanowią obserwację zmian zwiększających bądź zmniejszających w aktywach, czy też pasywach jednostki gospodarczej,
Linia 37: Linia 16:


==Klasyfikacja operacji gospodarczych==
==Klasyfikacja operacji gospodarczych==
Operacje gospodarcze można sklasyfikować według różnych kryteriów. Odpowiednia [[klasyfikacja]] pozwala na właściwe porządkowanie i grupowanie operacji oraz sprawne zapisywanie wywołanych skutków w ewidencji księgowej. Właściwe wykorzystanie wiedzy w zakresie klasyfikacji różnych operacji gospodarczych usprawnia procesy zachodzące w jednostce gospodarczej. Pomaga usprawnić [[proces]] obiegu dokumentów oraz [[system]] ich wystawiania, monitowania i archiwizowania.


 
<google>n</google>
Operacje gospodarcze można sklasyfikować według różnych kryteriów. Odpowiednia [[klasyfikacja]] pozwala na właściwe porządkowanie i grupowanie operacji oraz sprawne zapisywanie wywołanych skutków w ewidencji księgowej. Właściwe wykorzystanie wiedzy w zakresie  klasyfikacji różnych operacji gospodarczych usprawnia procesy zachodzące w jednostce gospodarczej. Pomaga usprawnić [[proces]] obiegu dokumentów oraz [[system]] ich wystawiania, monitowania i archiwizowania.


===Klasyfikacja operacji gospodarczych według sposobu powstania, zasięgu, fazy procesu gospodarczego i stopnia złożoności===
===Klasyfikacja operacji gospodarczych według sposobu powstania, zasięgu, fazy procesu gospodarczego i stopnia złożoności===
'''według sposobu powstania'''
'''według sposobu powstania'''
*jednorazowe (występujące rzadko lub losowo, charakteryzuje zdarzenia, posiadające jednolitą strukturę)
* jednorazowe (występujące rzadko lub losowo, charakteryzuje zdarzenia, posiadające jednolitą strukturę)
*wielokrotne (występujące permanentnie, powtarzalnie, jest skutkiem połączenia ze sobą podobnych zdarzeń)
* wielokrotne (występujące permanentnie, powtarzalnie, jest skutkiem połączenia ze sobą podobnych zdarzeń)


'''według zasięgu operacji'''
'''według zasięgu operacji'''
*zewnętrzne (dotyczące co najmniej dwóch podmiotów gospodarczych wywołujące zmiany w stanie ich majątku i kapitałów),
* zewnętrzne (dotyczące co najmniej dwóch podmiotów gospodarczych wywołujące zmiany w stanie ich majątku i kapitałów),
*wewnętrzne (dotyczące tylko jednego, określonego podmiotu gospodarczego),
* wewnętrzne (dotyczące tylko jednego, określonego podmiotu gospodarczego),


'''według fazy procesu gospodarczego'''
'''według fazy procesu gospodarczego'''
*operacje fazy zaopatrzenia,
* operacje fazy zaopatrzenia,
*operacje fazy produkcji,
* operacje fazy produkcji,
*operacje fazy sprzedaży,
* operacje fazy sprzedaży,


'''według stopnia złożoności'''
'''według stopnia złożoności'''
*operacje proste (odpowiadające odrębnym zdarzeniom gospodarczym),
* operacje proste (odpowiadające odrębnym zdarzeniom gospodarczym),
*operacje złożone (łączące pojedyncze operacje),
* operacje złożone (łączące pojedyncze operacje),


===Klasyfikacja operacji gospodarczych według rodzaju operacji gospodarczych===
===Klasyfikacja operacji gospodarczych według rodzaju operacji gospodarczych===
 
* '''Operacje bilansowe''' - powodujące zmiany w strukturze majątku, w strukturze kapitałów oraz w wielkości i strukturze majątku i kapitałów na skutek przemieszczania wartości.
*'''Operacje bilansowe''' - powodujące zmiany w strukturze majątku, w strukturze kapitałów oraz w wielkości i strukturze majątku i kapitałów na skutek przemieszczania wartości.
* '''Operacje wynikowe''' - obejmują zdarzenie, które wywierają wpływ na wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje wynikowe powodują ponoszenie kosztów i strat, a także powstawanie przychodów i zysków.
 
*'''Operacje wynikowe''' - obejmują zdarzenie, które wywierają wpływ na wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje wynikowe powodują ponoszenie kosztów i strat, a także powstawanie przychodów i zysków.


===Klasyfikacja operacji gospodarczych bilansowych według wpływu na składniki bilansu===
===Klasyfikacja operacji gospodarczych bilansowych według wpływu na składniki bilansu===
Występujące zmiany mają wpływa na pozycje bilansu w strukturze samych aktywów, w strukturze samych pasywów albo w samych aktywów i pasywów. Zmiany zachodzące zarówno w aktywach i pasywach powodują wzrost lub obniżenie sumy bilansowej. Wszelkie zmiany zachowują równowagę bilansową, co jest zgodne z charakterem dualnym.
Występujące zmiany mają wpływa na pozycje bilansu w strukturze samych aktywów, w strukturze samych pasywów albo w samych aktywów i pasywów. Zmiany zachodzące zarówno w aktywach i pasywach powodują wzrost lub obniżenie sumy bilansowej. Wszelkie zmiany zachowują równowagę bilansową, co jest zgodne z charakterem dualnym.
* '''Aktywna [A]''' - [[zmiana]] występująca w strukturze aktywów, powoduje wzrost jednej pozycji w aktywach, druga [[pozycja]] w aktywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. zakupiono [[materiały]] za gotówkę,
* '''Pasywna [P]''' - zmiana występująca w strukturze pasywów, powoduje wzrost jednej pozycji w pasywach, druga pozycja w pasywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. spłacono [[zobowiązania]] wobec dostawców zaciągniętym kredytem bankowym,
* '''Aktywno - pasywna zwiększająca sumę bilansową [AP+]''' - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje wzrost jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zwiększeniu, [[równowaga]] bilansowa nie została naruszona np. zakup materiałów - [[zapłata]] nastąpi w terminie późniejszym,
* '''Aktywno - pasywna zmniejszająca sumę bilansową [AP-]''' - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje spadek jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zmniejszeniu, równowaga bilansowa nie została naruszona np. wypłacono pracownikom wynagrodzenia.


*'''Aktywna [A]''' – [[zmiana]] występująca w strukturze aktywów, powoduje wzrost jednej pozycji w aktywach, druga [[pozycja]] w aktywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. zakupiono [[materiały]] za gotówkę,
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Klasyfikacja operacji gospodarczych]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Zdarzenie gospodarcze]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Przychody finansowe]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Konto księgowe]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Rachunek zysków i strat]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Konto wynikowe]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Rozliczenia międzyokresowe kosztów]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Wynik finansowy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Sprawozdanie finansowe - informacja dodatkowa]]}} }}
 
*'''Pasywna [P]''' - zmiana występująca w strukturze pasywów, powoduje wzrost jednej pozycji w pasywach, druga pozycja w pasywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. spłacono [[zobowiązania]] wobec dostawców zaciągniętym kredytem bankowym,
 
*'''Aktywno - pasywna zwiększająca sumę bilansową [AP+]''' - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów – powoduje wzrost jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zwiększeniu, [[równowaga]] bilansowa nie została naruszona np. zakup materiałów - [[zapłata]] nastąpi w terminie późniejszym,
 
*'''Aktywno - pasywna zmniejszająca sumę bilansową [AP-]''' - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje spadek jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zmniejszeniu, równowaga bilansowa nie została naruszona np. wypłacono pracownikom wynagrodzenia.


==Bibliografia==
==Bibliografia==
*Baran W. (red.)(2014) ''Podstawy rachunkowości. [[Sprawozdanie]] finansowe, zasady, [[etyka]]'', Wydawnictwo Difin, Warszawa
<noautolinks>
*Dziuba - Burczyk A. (2003) ''Podstawy rachunkowości w świetle międzynarodowych standardów'', Wydawnictwo Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków
* Baran W. (red.) (2014), ''Podstawy rachunkowości. Sprawozdanie finansowe. Zasady. Etyka'', Difin, Warszawa
*Gad J., Walińska E. (2015) ''[http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/16976/4.pdf?sequence=1&isAllowed=y Podstawy rachunkowości]''
* Dziuba-Burczyk A. (2003), ''Podstawy rachunkowości w świetle międzynarodowych standardów'', Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków
*Homski M. (2010) ''[http://lipno.biuletyn.net/fls/bip_pliki/2016_08/BIPOLD002716/2716.pdf Zasady ewidencji finansowo-księgowej]'' Urząd Miejski w Lipnie
* Gad J., Walińska E. (2015), ''[https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/16976/4.pdf?sequence=1&isAllowed=y Podstawy rachunkowości]''
*Kuck J., Pragacz T. (2013) ''[https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/8895/10.%20Bezpiecze%20stwo%20operacji%20gospodarczych,%20finansowych%20i%20bankowych.pdf?sequence=1 Bezpieczeństwo operacji gospodarczych, finansowych i środków pieniężnych w bankach oraz bankomatach]'' Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach
* Homski M. (2010), ''[https://lipno.biuletyn.net/fls/bip_pliki/2016_08/BIPOLD002716/2716.pdf Zasady ewidencji finansowo-księgowej]'', Urząd Miejski w Lipnie
*Micherda B. (2005) ''Podstawy rachunkowości aspekty teoretyczne i praktyczne'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Kuck J., Pragacz T. (2013), ''[https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/8895/10.%20Bezpiecze%20stwo%20operacji%20gospodarczych,%20finansowych%20i%20bankowych.pdf?sequence=1 Bezpieczeństwo operacji gospodarczych, finansowych i środków pieniężnych w bankach oraz bankomatach]'', Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach
*Nita B. (red.)(2017) ''Podstawy rachunkowości'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław
* Micherda B. (2005), ''Podstawy rachunkowości. Aspekty teoretyczne i praktyczne'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
*Nowak E. (2016) ''[[Rachunkowość]] [[Kurs]] Podstawowy'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Nita B. (red.) (2017), ''Podstawy rachunkowości'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław
*Turowska W., Węgrzyn A. (2014) ''Rachunkowość, Wydawnictwo MARINA'', Wrocław
* Nowak E. (2016), ''Rachunkowość. Kurs podstawowy'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
*Winiarska K. (red.)(2012) ''Podstawy rachunkowości'', Wydawnictwo Oficyna, Warszawa
* Turowska W., Węgrzyn A. (2014), ''Rachunkowość'', MARINA, Wrocław
* Winiarska K. (red.) (2012), ''Podstawy rachunkowości'', Wolters Kluwer, Warszawa
</noautolinks>


{{a|Małgorzata Serafin, Julia Kolasa}}


{{a|Małgorzata Serafin, Julia Kolasa}}
[[Kategoria:Rachunkowość]]
[[Kategoria:Rachunkowość]]
[[Kategoria:Zarządzanie finansami]]
 
{{#metamaster:description|Operacja gospodarcza to udokumentowane zdarzenie wpływające na aktywa, pasywa i wynik finansowy. Musi być udokumentowana fakturami, listami płac i dowodami magazynowymi.}}

Aktualna wersja na dzień 16:07, 22 gru 2023

Operacja gospodarcza to każde, udokumentowane zdarzenie gospodarcze, które wywołuje zmiany stanu składników aktywów i pasywów oraz wpływa na wynik finansowy działalności jednostki. Każda operacja gospodarcza podlega ewidencji księgowej, gdyż wpływa na majątek, źródła finansowania firmy i wynik finansowy.

Wszelkie operacje gospodarcze muszą być udokumentowane. W szczególności są dokumentowane dowodem źródłowym mający postać "np. faktur, listy płac, asygnaty kasowej, dowodu magazynowego". Poszczególne operacje można potwierdzić za pomocą polecenia księgowego (PK), w sytuacji gdy nie ma innej możliwości udokumentowanie operacji "np. otwarcie lub zamknięcie kont, rozliczenie kosztów, korygowanie błędów w księgowaniu" (K. Winiarska 2012, s.27).

TL;DR

Operacja gospodarcza to zdarzenie wpływające na składniki aktywów i pasywów oraz wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje muszą być udokumentowane i mają dualny charakter, wpływając na dwie strony bilansu. Operacje gospodarcze mogą być klasyfikowane według różnych kryteriów, takich jak sposób powstania, zasięg, faza procesu gospodarczego i stopień złożoności. Wyróżnia się operacje bilansowe i wynikowe, oraz operacje aktywne, pasywne, aktywno-pasywne zwiększające sumę bilansową i aktywno-pasywne zmniejszające sumę bilansową.

Charakterystyczne cechy operacji gospodarczej

  • dotyczy zakresu działalności konkretniej jednostki gospodarczej,
  • wyrażona jest w jednostkach pieniężnych,
  • zmiany mają określone wartości,
  • dualny charakter - wywołuje zmiany w dwóch składnikach bilansu, wobec czego powinny być zapisywane dwukrotnie w tej samej kwocie,
  • występuje w jednoznacznie określonym terminie (dzień, miesiąc, rok),
  • stanowią obserwację zmian zwiększających bądź zmniejszających w aktywach, czy też pasywach jednostki gospodarczej,
  • żadne typy zaksięgowanych operacji nie powodują naruszenia równowagi bilansowej, która jest podstawową zasadą księgowości.

Klasyfikacja operacji gospodarczych

Operacje gospodarcze można sklasyfikować według różnych kryteriów. Odpowiednia klasyfikacja pozwala na właściwe porządkowanie i grupowanie operacji oraz sprawne zapisywanie wywołanych skutków w ewidencji księgowej. Właściwe wykorzystanie wiedzy w zakresie klasyfikacji różnych operacji gospodarczych usprawnia procesy zachodzące w jednostce gospodarczej. Pomaga usprawnić proces obiegu dokumentów oraz system ich wystawiania, monitowania i archiwizowania.

Klasyfikacja operacji gospodarczych według sposobu powstania, zasięgu, fazy procesu gospodarczego i stopnia złożoności

według sposobu powstania

  • jednorazowe (występujące rzadko lub losowo, charakteryzuje zdarzenia, posiadające jednolitą strukturę)
  • wielokrotne (występujące permanentnie, powtarzalnie, jest skutkiem połączenia ze sobą podobnych zdarzeń)

według zasięgu operacji

  • zewnętrzne (dotyczące co najmniej dwóch podmiotów gospodarczych wywołujące zmiany w stanie ich majątku i kapitałów),
  • wewnętrzne (dotyczące tylko jednego, określonego podmiotu gospodarczego),

według fazy procesu gospodarczego

  • operacje fazy zaopatrzenia,
  • operacje fazy produkcji,
  • operacje fazy sprzedaży,

według stopnia złożoności

  • operacje proste (odpowiadające odrębnym zdarzeniom gospodarczym),
  • operacje złożone (łączące pojedyncze operacje),

Klasyfikacja operacji gospodarczych według rodzaju operacji gospodarczych

  • Operacje bilansowe - powodujące zmiany w strukturze majątku, w strukturze kapitałów oraz w wielkości i strukturze majątku i kapitałów na skutek przemieszczania wartości.
  • Operacje wynikowe - obejmują zdarzenie, które wywierają wpływ na wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje wynikowe powodują ponoszenie kosztów i strat, a także powstawanie przychodów i zysków.

Klasyfikacja operacji gospodarczych bilansowych według wpływu na składniki bilansu

Występujące zmiany mają wpływa na pozycje bilansu w strukturze samych aktywów, w strukturze samych pasywów albo w samych aktywów i pasywów. Zmiany zachodzące zarówno w aktywach i pasywach powodują wzrost lub obniżenie sumy bilansowej. Wszelkie zmiany zachowują równowagę bilansową, co jest zgodne z charakterem dualnym.

  • Aktywna [A] - zmiana występująca w strukturze aktywów, powoduje wzrost jednej pozycji w aktywach, druga pozycja w aktywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. zakupiono materiały za gotówkę,
  • Pasywna [P] - zmiana występująca w strukturze pasywów, powoduje wzrost jednej pozycji w pasywach, druga pozycja w pasywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. spłacono zobowiązania wobec dostawców zaciągniętym kredytem bankowym,
  • Aktywno - pasywna zwiększająca sumę bilansową [AP+] - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje wzrost jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zwiększeniu, równowaga bilansowa nie została naruszona np. zakup materiałów - zapłata nastąpi w terminie późniejszym,
  • Aktywno - pasywna zmniejszająca sumę bilansową [AP-] - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje spadek jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zmniejszeniu, równowaga bilansowa nie została naruszona np. wypłacono pracownikom wynagrodzenia.


Operacja gospodarczaartykuły polecane
Klasyfikacja operacji gospodarczychZdarzenie gospodarczePrzychody finansoweKonto księgoweRachunek zysków i stratKonto wynikoweRozliczenia międzyokresowe kosztówWynik finansowySprawozdanie finansowe - informacja dodatkowa

Bibliografia

  • Baran W. (red.) (2014), Podstawy rachunkowości. Sprawozdanie finansowe. Zasady. Etyka, Difin, Warszawa
  • Dziuba-Burczyk A. (2003), Podstawy rachunkowości w świetle międzynarodowych standardów, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków
  • Gad J., Walińska E. (2015), Podstawy rachunkowości
  • Homski M. (2010), Zasady ewidencji finansowo-księgowej, Urząd Miejski w Lipnie
  • Kuck J., Pragacz T. (2013), Bezpieczeństwo operacji gospodarczych, finansowych i środków pieniężnych w bankach oraz bankomatach, Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach
  • Micherda B. (2005), Podstawy rachunkowości. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Nita B. (red.) (2017), Podstawy rachunkowości, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław
  • Nowak E. (2016), Rachunkowość. Kurs podstawowy, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
  • Turowska W., Węgrzyn A. (2014), Rachunkowość, MARINA, Wrocław
  • Winiarska K. (red.) (2012), Podstawy rachunkowości, Wolters Kluwer, Warszawa


Autor: Małgorzata Serafin, Julia Kolasa