Operacja gospodarcza: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Operacja gospodarcza''' to każde, udokumentowane [[zdarzenie]] gospodarcze, które wywołuje zmiany stanu składników aktywów i pasywów oraz wpływa na [[wynik]] finansowy działalności jednostki. Każda operacja gospodarcza podlega ewidencji księgowej, gdyż wpływa na [[majątek]], źródła finansowania firmy i wynik finansowy. | |||
Wszelkie operacje gospodarcze muszą być udokumentowane. W szczególności są dokumentowane dowodem źródłowym mający postać "np. faktur, listy płac, asygnaty kasowej, dowodu magazynowego". Poszczególne operacje można potwierdzić za pomocą polecenia księgowego (PK), w sytuacji gdy nie ma innej możliwości udokumentowanie operacji "np. otwarcie lub zamknięcie kont, rozliczenie kosztów, korygowanie błędów w księgowaniu" (K. Winiarska 2012, s.27). | |||
==TL;DR== | |||
Operacja gospodarcza to zdarzenie wpływające na składniki aktywów i pasywów oraz wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje muszą być udokumentowane i mają dualny charakter, wpływając na dwie strony bilansu. Operacje gospodarcze mogą być klasyfikowane według różnych kryteriów, takich jak sposób powstania, zasięg, faza procesu gospodarczego i stopień złożoności. Wyróżnia się operacje bilansowe i wynikowe, oraz operacje aktywne, pasywne, aktywno-pasywne zwiększające sumę bilansową i aktywno-pasywne zmniejszające sumę bilansową. | |||
==Charakterystyczne cechy operacji gospodarczej== | ==Charakterystyczne cechy operacji gospodarczej== | ||
| Linia 25: | Linia 10: | ||
* wyrażona jest w jednostkach pieniężnych, | * wyrażona jest w jednostkach pieniężnych, | ||
* zmiany mają określone wartości, | * zmiany mają określone wartości, | ||
* dualny charakter - wywołuje zmiany w dwóch składnikach bilansu, wobec czego powinny być zapisywane dwukrotnie w tej samej kwocie, | |||
* dualny charakter | |||
* występuje w jednoznacznie określonym terminie (dzień, miesiąc, rok), | * występuje w jednoznacznie określonym terminie (dzień, miesiąc, rok), | ||
* stanowią obserwację zmian zwiększających bądź zmniejszających w aktywach, czy też pasywach jednostki gospodarczej, | * stanowią obserwację zmian zwiększających bądź zmniejszających w aktywach, czy też pasywach jednostki gospodarczej, | ||
| Linia 34: | Linia 16: | ||
==Klasyfikacja operacji gospodarczych== | ==Klasyfikacja operacji gospodarczych== | ||
Operacje gospodarcze można sklasyfikować według różnych kryteriów. Odpowiednia [[klasyfikacja]] pozwala na właściwe porządkowanie i grupowanie operacji oraz sprawne zapisywanie wywołanych skutków w ewidencji księgowej. Właściwe wykorzystanie wiedzy w zakresie klasyfikacji różnych operacji gospodarczych usprawnia procesy zachodzące w jednostce gospodarczej. Pomaga usprawnić [[proces]] obiegu dokumentów oraz [[system]] ich wystawiania, monitowania i archiwizowania. | |||
<google>n</google> | |||
===Klasyfikacja operacji gospodarczych według sposobu powstania, zasięgu, fazy procesu gospodarczego i stopnia złożoności=== | ===Klasyfikacja operacji gospodarczych według sposobu powstania, zasięgu, fazy procesu gospodarczego i stopnia złożoności=== | ||
'''według sposobu powstania''' | '''według sposobu powstania''' | ||
*jednorazowe (występujące rzadko lub losowo, charakteryzuje zdarzenia, posiadające jednolitą strukturę) | * jednorazowe (występujące rzadko lub losowo, charakteryzuje zdarzenia, posiadające jednolitą strukturę) | ||
*wielokrotne (występujące permanentnie, powtarzalnie, jest skutkiem połączenia ze sobą podobnych zdarzeń) | * wielokrotne (występujące permanentnie, powtarzalnie, jest skutkiem połączenia ze sobą podobnych zdarzeń) | ||
'''według zasięgu operacji''' | '''według zasięgu operacji''' | ||
*zewnętrzne (dotyczące co najmniej dwóch podmiotów gospodarczych wywołujące zmiany w stanie ich majątku i kapitałów), | * zewnętrzne (dotyczące co najmniej dwóch podmiotów gospodarczych wywołujące zmiany w stanie ich majątku i kapitałów), | ||
*wewnętrzne (dotyczące tylko jednego, określonego podmiotu gospodarczego), | * wewnętrzne (dotyczące tylko jednego, określonego podmiotu gospodarczego), | ||
'''według fazy procesu gospodarczego''' | '''według fazy procesu gospodarczego''' | ||
*operacje fazy zaopatrzenia, | * operacje fazy zaopatrzenia, | ||
*operacje fazy produkcji, | * operacje fazy produkcji, | ||
*operacje fazy sprzedaży, | * operacje fazy sprzedaży, | ||
'''według stopnia złożoności''' | '''według stopnia złożoności''' | ||
*operacje proste (odpowiadające odrębnym zdarzeniom gospodarczym), | * operacje proste (odpowiadające odrębnym zdarzeniom gospodarczym), | ||
*operacje złożone (łączące pojedyncze operacje), | * operacje złożone (łączące pojedyncze operacje), | ||
===Klasyfikacja operacji gospodarczych według rodzaju operacji gospodarczych=== | ===Klasyfikacja operacji gospodarczych według rodzaju operacji gospodarczych=== | ||
* '''Operacje bilansowe''' - powodujące zmiany w strukturze majątku, w strukturze kapitałów oraz w wielkości i strukturze majątku i kapitałów na skutek przemieszczania wartości. | |||
*'''Operacje bilansowe''' - powodujące zmiany w strukturze majątku, w strukturze kapitałów oraz w wielkości i strukturze majątku i kapitałów na skutek przemieszczania wartości. | * '''Operacje wynikowe''' - obejmują zdarzenie, które wywierają wpływ na wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje wynikowe powodują ponoszenie kosztów i strat, a także powstawanie przychodów i zysków. | ||
*'''Operacje wynikowe''' - obejmują zdarzenie, które wywierają wpływ na wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje wynikowe powodują ponoszenie kosztów i strat, a także powstawanie przychodów i zysków. | |||
===Klasyfikacja operacji gospodarczych bilansowych według wpływu na składniki bilansu=== | ===Klasyfikacja operacji gospodarczych bilansowych według wpływu na składniki bilansu=== | ||
Występujące zmiany mają wpływa na pozycje bilansu w strukturze samych aktywów, w strukturze samych pasywów albo w samych aktywów i pasywów. Zmiany zachodzące zarówno w aktywach i pasywach powodują wzrost lub obniżenie sumy bilansowej. Wszelkie zmiany zachowują równowagę bilansową, co jest zgodne z charakterem dualnym. | Występujące zmiany mają wpływa na pozycje bilansu w strukturze samych aktywów, w strukturze samych pasywów albo w samych aktywów i pasywów. Zmiany zachodzące zarówno w aktywach i pasywach powodują wzrost lub obniżenie sumy bilansowej. Wszelkie zmiany zachowują równowagę bilansową, co jest zgodne z charakterem dualnym. | ||
* '''Aktywna [A]''' - [[zmiana]] występująca w strukturze aktywów, powoduje wzrost jednej pozycji w aktywach, druga [[pozycja]] w aktywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. zakupiono [[materiały]] za gotówkę, | |||
* '''Pasywna [P]''' - zmiana występująca w strukturze pasywów, powoduje wzrost jednej pozycji w pasywach, druga pozycja w pasywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. spłacono [[zobowiązania]] wobec dostawców zaciągniętym kredytem bankowym, | |||
* '''Aktywno - pasywna zwiększająca sumę bilansową [AP+]''' - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje wzrost jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zwiększeniu, [[równowaga]] bilansowa nie została naruszona np. zakup materiałów - [[zapłata]] nastąpi w terminie późniejszym, | |||
* '''Aktywno - pasywna zmniejszająca sumę bilansową [AP-]''' - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje spadek jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zmniejszeniu, równowaga bilansowa nie została naruszona np. wypłacono pracownikom wynagrodzenia. | |||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Klasyfikacja operacji gospodarczych]]}} — {{i5link|a=[[Zdarzenie gospodarcze]]}} — {{i5link|a=[[Przychody finansowe]]}} — {{i5link|a=[[Konto księgowe]]}} — {{i5link|a=[[Rachunek zysków i strat]]}} — {{i5link|a=[[Konto wynikowe]]}} — {{i5link|a=[[Rozliczenia międzyokresowe kosztów]]}} — {{i5link|a=[[Wynik finansowy]]}} — {{i5link|a=[[Sprawozdanie finansowe - informacja dodatkowa]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
*Baran W. (red.)(2014) ''Podstawy rachunkowości. Sprawozdanie finansowe | <noautolinks> | ||
*Dziuba - Burczyk A. (2003) ''Podstawy rachunkowości w świetle międzynarodowych standardów'', | * Baran W. (red.) (2014), ''Podstawy rachunkowości. Sprawozdanie finansowe. Zasady. Etyka'', Difin, Warszawa | ||
*Gad J., Walińska E. (2015) ''[ | * Dziuba-Burczyk A. (2003), ''Podstawy rachunkowości w świetle międzynarodowych standardów'', Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków | ||
*Homski M. (2010) ''[ | * Gad J., Walińska E. (2015), ''[https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/16976/4.pdf?sequence=1&isAllowed=y Podstawy rachunkowości]'' | ||
*Kuck J., Pragacz T. (2013) ''[https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/8895/10.%20Bezpiecze%20stwo%20operacji%20gospodarczych,%20finansowych%20i%20bankowych.pdf?sequence=1 Bezpieczeństwo operacji gospodarczych, finansowych i środków pieniężnych w bankach oraz bankomatach]'' Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach | * Homski M. (2010), ''[https://lipno.biuletyn.net/fls/bip_pliki/2016_08/BIPOLD002716/2716.pdf Zasady ewidencji finansowo-księgowej]'', Urząd Miejski w Lipnie | ||
*Micherda B. (2005) ''Podstawy rachunkowości | * Kuck J., Pragacz T. (2013), ''[https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/8895/10.%20Bezpiecze%20stwo%20operacji%20gospodarczych,%20finansowych%20i%20bankowych.pdf?sequence=1 Bezpieczeństwo operacji gospodarczych, finansowych i środków pieniężnych w bankach oraz bankomatach]'', Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach | ||
*Nita B. (red.)(2017) ''Podstawy rachunkowości'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław | * Micherda B. (2005), ''Podstawy rachunkowości. Aspekty teoretyczne i praktyczne'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | ||
*Nowak E. (2016) ''Rachunkowość Kurs | * Nita B. (red.) (2017), ''Podstawy rachunkowości'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław | ||
*Turowska W., Węgrzyn A. (2014) ''Rachunkowość, | * Nowak E. (2016), ''Rachunkowość. Kurs podstawowy'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne | ||
*Winiarska K. (red.)(2012) ''Podstawy rachunkowości'', | * Turowska W., Węgrzyn A. (2014), ''Rachunkowość'', MARINA, Wrocław | ||
* Winiarska K. (red.) (2012), ''Podstawy rachunkowości'', Wolters Kluwer, Warszawa | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Małgorzata Serafin, Julia Kolasa}} | |||
[[Kategoria:Rachunkowość]] | [[Kategoria:Rachunkowość]] | ||
{{#metamaster:description|Operacja gospodarcza to udokumentowane zdarzenie wpływające na aktywa, pasywa i wynik finansowy. Musi być udokumentowana fakturami, listami płac i dowodami magazynowymi.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 16:07, 22 gru 2023
Operacja gospodarcza to każde, udokumentowane zdarzenie gospodarcze, które wywołuje zmiany stanu składników aktywów i pasywów oraz wpływa na wynik finansowy działalności jednostki. Każda operacja gospodarcza podlega ewidencji księgowej, gdyż wpływa na majątek, źródła finansowania firmy i wynik finansowy.
Wszelkie operacje gospodarcze muszą być udokumentowane. W szczególności są dokumentowane dowodem źródłowym mający postać "np. faktur, listy płac, asygnaty kasowej, dowodu magazynowego". Poszczególne operacje można potwierdzić za pomocą polecenia księgowego (PK), w sytuacji gdy nie ma innej możliwości udokumentowanie operacji "np. otwarcie lub zamknięcie kont, rozliczenie kosztów, korygowanie błędów w księgowaniu" (K. Winiarska 2012, s.27).
TL;DR
Operacja gospodarcza to zdarzenie wpływające na składniki aktywów i pasywów oraz wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje muszą być udokumentowane i mają dualny charakter, wpływając na dwie strony bilansu. Operacje gospodarcze mogą być klasyfikowane według różnych kryteriów, takich jak sposób powstania, zasięg, faza procesu gospodarczego i stopień złożoności. Wyróżnia się operacje bilansowe i wynikowe, oraz operacje aktywne, pasywne, aktywno-pasywne zwiększające sumę bilansową i aktywno-pasywne zmniejszające sumę bilansową.
Charakterystyczne cechy operacji gospodarczej
- dotyczy zakresu działalności konkretniej jednostki gospodarczej,
- wyrażona jest w jednostkach pieniężnych,
- zmiany mają określone wartości,
- dualny charakter - wywołuje zmiany w dwóch składnikach bilansu, wobec czego powinny być zapisywane dwukrotnie w tej samej kwocie,
- występuje w jednoznacznie określonym terminie (dzień, miesiąc, rok),
- stanowią obserwację zmian zwiększających bądź zmniejszających w aktywach, czy też pasywach jednostki gospodarczej,
- żadne typy zaksięgowanych operacji nie powodują naruszenia równowagi bilansowej, która jest podstawową zasadą księgowości.
Klasyfikacja operacji gospodarczych
Operacje gospodarcze można sklasyfikować według różnych kryteriów. Odpowiednia klasyfikacja pozwala na właściwe porządkowanie i grupowanie operacji oraz sprawne zapisywanie wywołanych skutków w ewidencji księgowej. Właściwe wykorzystanie wiedzy w zakresie klasyfikacji różnych operacji gospodarczych usprawnia procesy zachodzące w jednostce gospodarczej. Pomaga usprawnić proces obiegu dokumentów oraz system ich wystawiania, monitowania i archiwizowania.
Klasyfikacja operacji gospodarczych według sposobu powstania, zasięgu, fazy procesu gospodarczego i stopnia złożoności
według sposobu powstania
- jednorazowe (występujące rzadko lub losowo, charakteryzuje zdarzenia, posiadające jednolitą strukturę)
- wielokrotne (występujące permanentnie, powtarzalnie, jest skutkiem połączenia ze sobą podobnych zdarzeń)
według zasięgu operacji
- zewnętrzne (dotyczące co najmniej dwóch podmiotów gospodarczych wywołujące zmiany w stanie ich majątku i kapitałów),
- wewnętrzne (dotyczące tylko jednego, określonego podmiotu gospodarczego),
według fazy procesu gospodarczego
- operacje fazy zaopatrzenia,
- operacje fazy produkcji,
- operacje fazy sprzedaży,
według stopnia złożoności
- operacje proste (odpowiadające odrębnym zdarzeniom gospodarczym),
- operacje złożone (łączące pojedyncze operacje),
Klasyfikacja operacji gospodarczych według rodzaju operacji gospodarczych
- Operacje bilansowe - powodujące zmiany w strukturze majątku, w strukturze kapitałów oraz w wielkości i strukturze majątku i kapitałów na skutek przemieszczania wartości.
- Operacje wynikowe - obejmują zdarzenie, które wywierają wpływ na wynik finansowy jednostki gospodarczej. Operacje wynikowe powodują ponoszenie kosztów i strat, a także powstawanie przychodów i zysków.
Klasyfikacja operacji gospodarczych bilansowych według wpływu na składniki bilansu
Występujące zmiany mają wpływa na pozycje bilansu w strukturze samych aktywów, w strukturze samych pasywów albo w samych aktywów i pasywów. Zmiany zachodzące zarówno w aktywach i pasywach powodują wzrost lub obniżenie sumy bilansowej. Wszelkie zmiany zachowują równowagę bilansową, co jest zgodne z charakterem dualnym.
- Aktywna [A] - zmiana występująca w strukturze aktywów, powoduje wzrost jednej pozycji w aktywach, druga pozycja w aktywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. zakupiono materiały za gotówkę,
- Pasywna [P] - zmiana występująca w strukturze pasywów, powoduje wzrost jednej pozycji w pasywach, druga pozycja w pasywach maleje, nie zmieniając sumy bilansowej np. spłacono zobowiązania wobec dostawców zaciągniętym kredytem bankowym,
- Aktywno - pasywna zwiększająca sumę bilansową [AP+] - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje wzrost jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zwiększeniu, równowaga bilansowa nie została naruszona np. zakup materiałów - zapłata nastąpi w terminie późniejszym,
- Aktywno - pasywna zmniejszająca sumę bilansową [AP-] - zmiany występujące zarówno w strukturze aktywów jak i pasywów - powoduje spadek jednego składnika aktywów oraz jednego składnika pasywów, w efekcie ogólna suma bilansowa ulega zmniejszeniu, równowaga bilansowa nie została naruszona np. wypłacono pracownikom wynagrodzenia.
| Operacja gospodarcza — artykuły polecane |
| Klasyfikacja operacji gospodarczych — Zdarzenie gospodarcze — Przychody finansowe — Konto księgowe — Rachunek zysków i strat — Konto wynikowe — Rozliczenia międzyokresowe kosztów — Wynik finansowy — Sprawozdanie finansowe - informacja dodatkowa |
Bibliografia
- Baran W. (red.) (2014), Podstawy rachunkowości. Sprawozdanie finansowe. Zasady. Etyka, Difin, Warszawa
- Dziuba-Burczyk A. (2003), Podstawy rachunkowości w świetle międzynarodowych standardów, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków
- Gad J., Walińska E. (2015), Podstawy rachunkowości
- Homski M. (2010), Zasady ewidencji finansowo-księgowej, Urząd Miejski w Lipnie
- Kuck J., Pragacz T. (2013), Bezpieczeństwo operacji gospodarczych, finansowych i środków pieniężnych w bankach oraz bankomatach, Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach
- Micherda B. (2005), Podstawy rachunkowości. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Nita B. (red.) (2017), Podstawy rachunkowości, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław
- Nowak E. (2016), Rachunkowość. Kurs podstawowy, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
- Turowska W., Węgrzyn A. (2014), Rachunkowość, MARINA, Wrocław
- Winiarska K. (red.) (2012), Podstawy rachunkowości, Wolters Kluwer, Warszawa
Autor: Małgorzata Serafin, Julia Kolasa
