Krajowy rejestr karny

Krajowy Rejestr Karny (KRK) jako instytucja jest bazą stale aktualizowaną, która gromadzi wszelkie informacje o podmiotach prawomocnie skazanych. Podstawą powstania oraz funkcjonowania tego rejestru jest ustawa o Krajowym Rejestrze Karnym z dnia 24 maja 2000 roku. KRK zastąpił wcześniej działający CSR czyli Centralny Rejestr Karny.

Krajowy Rejestr Karny jest bazą danych, która gromadzi informacje o osobach:

1. prawomocnie skazanych za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe;
2. przeciwko którym prawomocnie warunkowo umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe;
3. przeciwko którym prawomocnie umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe na podstawie amnestii;
4. będących obywatelami polskimi prawomocnie skazanymi przez sądy państw obcych;
5. wobec których prawomocnie orzeczono środki zabezpieczające w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe;
6. nieletnich, wobec których prawomocnie orzeczono środki wychowawcze, poprawcze lub wychowawczo-lecznicze albo którym wymierzono karę na podstawie art. 13 uchylony lub art. 94 ukończenie przez nieletniego 18 lat przed umieszczeniem w zakładzie poprawczym ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. z 2018 r. poz. 969), zwanej dalej "ustawą o postępowaniu w sprawach nieletnich";
7. prawomocnie skazanych za wykroczenia na karę aresztu;
8. poszukiwanych listem gończym;
9. tymczasowo aresztowanych;
10. nieletnich umieszczonych w schroniskach dla nieletnich (Dz.U. 2000 poz.580).

Dodatkowo w rejestrach, są także zbierane dane o podmiotach zbiorowych, którym prawomocnie nałożono karę pieniężną, zakaz, przepadek bądź upublicznienie wyroku, opierając się o ustawę z dnia 28 października 2002 roku o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za posunięcie się do postępku zabronionego pod groźbą kary (Dz.U. 2000 poz.580).

Jednostką odpowiedzialną za prowadzenie Krajowego Rejestru Karnego jest powołany centralny organ państwa jakim jest Biuro Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego, na którego czele stoi Minister Sprawiedliwości. Nie pełni on natomiast roli dyrektora biura, a powołuje go i odwołuje jako organ niesamodzielny. Dyrektor jest osobą odpowiedzialną za wydawanie wszelkich postanowień w przedmiocie informacji z rejestru w imieniu Ministra Sprawiedliwości (A. Nowakowska 2015).

TL;DR

Krajowy Rejestr Karny jest bazą danych zawierającą informacje o osobach prawomocnie skazanych za przestępstwa. Rejestr ma duże znaczenie dla wymiaru sprawiedliwości i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Nie jest on publicznie dostępny, ale osoby, których dotyczą zapisy, mogą mieć do niego dostęp. Rejestr jest prowadzony przez Biuro Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego. Istnieje również platforma e-KRK, która umożliwia dostęp do dokumentów i składanie wniosków.

Znaczenie Krajowego Rejestru Karnego

Dzięki danym zawartym w Krajowym Rejestrze Karnym jest możliwe właściwe sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. Informacje są dostarczane przez Biuro Informacyjne i pozwalają między innymi na decydowanie, np. czy przestępstwo zostało popełnione w warunkach recydywy, co zostaje uzasadnione przez wyższy wymiar kary przy skazaniu za dokonanie kolejnego, podobnego oraz umyślnego przestępstwa. Krajowy Rejestr Karny ma wpływ nie tylko na wspieranie działalności organów, które prowadzą postępowanie karne ale także ma duży wpływ na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego, zarzadzanie zasobami ludzkimi a dane w nim zawarte są wykorzystywane do celów statystycznych i badań naukowych (A. Nowakowska 2015)

Wgląd do Krajowego Rejestru Karnego

Rejestr ten nie jest rejestrem jawnym co oznacza, że nie każdy ma wgląd do informacji w nim zawartych. Treści zapisów są udostępniane tej osobie, której te zapisy dotyczą co oznacza, że każdy ma prawo do wglądu do informacji o swojej osobie. Innymi uprawionymi osobami do wglądu w rejestr zgodnie z art. 6 ust.1 są m.in. Prezydent RP, Marszałek Sejmu RP (w odniesieniu do posłów), sądy, trybunały i organu, które prowadza postępowania przygotowawcze, pracodawcy (dot. Zakresu niezbędnego do zatrudnienia pracownika), Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, osoby prawne i inne (A. Nowakowska 2015).

Kartoteki w Krajowym Rejestrze Karnym

Wszelkie dane w Krajowym Rejestrze Karnym zawarte są w kartotekach, które stanowią zbiory ewidencyjne dokumentów lub w systemie teleinformatycznym w bazach danych. W rejestrze są prowadzone dane kartoteki:

• Kart rejestracyjnych i zawiadomień, które zawierają informacje o podmiotach odpowiadających na zasadach w Kodeksie karnym, kodeksie skarbowym, kodeksie wykroczeń oraz zawiadomień o skazaniu przez sąd państwa obcego oraz informacji powiązanymi z tymi wskazaniami;
• Kart rejestracyjnych i zawiadomień, które posiadają informacje o osobach nieletnich w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich;
• Zawiadomień, które zawierają informacje o podmiotach, które zostały pozbawione wolności oraz osobach, poszukiwanych listem gończym;
• Kart rejestracyjnych i zawiadomień, które zawierają informację o podmiotach zbiorowych, które podlegają odpowiedzialności na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 października 2002 roku o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz.U. 2000 poz.580).

Platforma e-KRK

Platforma e-KRK (https://ekrk.ms.gov.pl/ep-web) daje możliwość do uzyskania dostępu do następujących funkcjonalności:

• przeglądania wszelkich dokumentów w postaci elektronicznej, które dotyczą danego zapytania bądź wniosku,
• składania wniosków oraz zapytań do rejestru a także uzyskiwania tą samą drogą wszelkich informacji z KRK lub karnego rejestru obcego państwa,
• przeglądania formularzy w formie elektronicznej takich jak: "Wniosku o udzielenie informacji o podmiocie zbiorowym", "Wniosku o udzielenie informacji o sobie", "Zapytania o udzielenie informacji o podmiocie zbiorowym", "Wniosku o wystąpienie z zapytaniem o informację z rejestru karnego państwa obcego", "Zapytania o udzielenie informacji o osobie",
• możliwości składania pism w postępowaniu, które toczy się na podstawie złożonego za pośrednictwem platformy e-KRK wniosku bądź zapytania, a także uzyskiwania odpowiedzi tą samą drogą (e-KRK).

Osoby, które nie posiadają konta na platformie e-KRK mają prawo do:

• przeglądania ogólnodostępnych treści, które dotyczą tego jak system funkcjonuje a w szczególności formularze rejestracyjne oraz podręcznik użytkowania,
• wypełniania a także pobierania wydruków formularzy "Zapytanie o udzielenie informacji o podmiocie" i "Zapytanie o udzielenie informacji o osobie",
• dokonywania wizualizacji informacji z KRK lub informacji z rejestru z obcego państwa, które zostały pobrane z konta, a następnie zapisane na komputerze bądź innym urządzeniu (e-KRK).

Krajowy rejestr karny — artykuły polecane

Monitor Sądowy i Gospodarczy — Doradztwo podatkowe — Numer KRS — Rejestr firm — Postępowanie sanacyjne — Centralna ewidencja pojazdów — Ustawa o KRS — Informacja publiczna — Krajowy Rejestr Sądowy

Bibliografia

• Nowakowska A. (2015), Krajowy Rejestr Karny jako baza danych i jego wykorzystanie, Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management, nr 74
• Strona internetowa: Zakres i warunki korzystania z systemu e-KRK, e-Platforma MS Krajowy Rejestr Karny
• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Dz.U. 1997 nr 121 poz. 769
• Wojciech-Wójcik J. (2011), Przeciwdziałanie przestępczości zorganizowanej: Zagadnienia prawne, kryminologiczne i kryminalistyczne, Wolters Kluwer, Warszawa

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Autor: Natalia Łabuzek, Gabriela Ocieczek, Mariusz Liszka