Nauki społeczne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Czyszczenie tekstu)
Linia 58: Linia 58:
* Witt, Jon (2018). ''SOC 218'', McGraw-Hill
* Witt, Jon (2018). ''SOC 218'', McGraw-Hill
</noautolinks>
</noautolinks>
[[Kategoria:Socjologia]]


[[Kategoria:Nauka i badania]]
{{a| Arkadiusz Krzeszowiec}}
{{a| Arkadiusz Krzeszowiec}}


{{#metamaster:description|Nauki społeczne to zbiór nauk badających społeczeństwo i jednostkę w kontekstach. Dzielą się na ogólne, pół-społeczne i nauki o skutkach społecznych.}}
{{#metamaster:description|Nauki społeczne to zbiór nauk badających społeczeństwo i jednostkę w kontekstach. Dzielą się na ogólne, pół-społeczne i nauki o skutkach społecznych.}}

Wersja z 07:16, 8 lis 2023

Nauki społeczne
Polecane artykuły

Nauki społeczne - zespół nauk empirycznych zajmujących się społeczeństwem oraz działaniami jednostki jako części grupy ujmowanymi z różnych perspektyw.

Edwin N. A. Seligman rozróżnił nauki społeczne na ogólne (t.j. polityka, prawo, ekonomia, antropologia), pół-społeczne (psychologia, pedagogika, filozofia) oraz nauki o skutkach społecznych (biologia, geografia, lingwistyka, medycyna). Dokładnie nie można udzielić ostatecznej odpowiedzi które to są nauki społeczne. Kontrowersyjna jest np. Historia, która może być uważana za jedną z nauk społecznych lub humanistycznych. Prawo może być traktowane jako wiedza zawodowa. A psychiatria zamiast nauką społeczną, gałęzią medycyny[1].

Historia

Historia nauk społecznych zaczyna się na początku XIX wieku razem z pozytywizmem. Od połowy XX wieku termin "nauki społeczne" odnosi się bardziej ogólnie, nie tylko do socjologii, ale do wszystkich nauk analizujących społeczeństwo i kulturę. Pomysł, że społeczeństwo może być badane w zestandaryzowany i obiektywny sposób, wraz z naukowymi zasadami i metodologią, jest stosunkowo nowy. Chociaż istnieją dowody na wcześniejszą socjologię w średniowiecznym islamie, a tacy filozofowie jak Konfucjusz, już dawno temu zajmowali się tematami takimi jak role społeczne. Analiza naukowa "Człowieka" jest charakterystyczna dla intelektualnego oderwania się od Ery Oświecenia i przejścia do nowoczesności. Nauki społeczne wywodziły się z filozofii moralnej i podlegały wpływowi Wieku Rewolucji, takich jak rewolucja przemysłowa i rewolucja francuska[2]. Zróżnicowanie nauk społecznych pogłębiło się w drugiej połowie XIX wieku. Wtedy dokonano wydzielania poszczególnych dyscyplin, ustalenia ich podstaw metodologicznych, tworzenia programów badawczych. Właśnie w tym okresie określone nauki społeczne formułowały swoją tożsamość naukową[3].

Funkcje nauk społecznych

  • Funkcja poznawcza - podstawowa funkcja, służąca do realizacji badań oraz formułowania teorii naukowych.
  • Funkcja praktyczna - opierająca się na osiągnięciach nauki, dzięki którym rozwiązuje się konkretne problemy społeczne.
  • Funkcja ideologiczna - nauki społeczne kształtują punkt widzenia człowieka na świat i jego stosunek do spraw politycznych, religijnych i innych[4].

Gałęzie nauk społecznych=====Wybrane dziedziny nauk społecznych=

  • Antropologia - nauka badająca człowieka, jego zachowania oraz biologię[5].
  • Ekonomia - nauka związana z aspektami produkcji, wymiany, dystrybucji i konsumpcji towarów i usług[6].
  • Filozofia - badanie ogólnych i podstawowych problemów dotyczących takich kwestii jak istnienie, wiedza, wartości, rozum, umysł i język[7].
  • Geografia - jest dziedziną nauki poświęconą badaniu ziem, cech, mieszkańców i zjawisk na Ziemi[8].
  • Lingwistyka - jest naukowym badaniem języka, obejmuje analizę formy językowej, znaczenia języka i języka w kontekście[9].
  • Psychologia - to nauka o zachowaniach i umyśle, w tym świadomych i nieświadomych zachowań, a także uczuć i myśli[10].
  • Prawo - nauka prawa, prawoznawstwo, może być egzekwowane przez instytucje[11].
  • Politologia - nauki polityczne, które zajmują się systemami zarządzania oraz analizą działań politycznych, myśli politycznych i zachowań politycznych[12].
  • Socjologia - to systematyczne badanie społeczeństwa, relacji jednostek ze społeczeństwem, konsekwencji różnic i innych aspektów ludzkich działań społecznych[13].

Przypisy

  1. Sills D. L. (1968) s. 21
  2. Kuper A. Kuper J. (1985)
  3. Wilkin J. (2012). s. 17
  4. Wilkin J. (2012) s. 22
  5. Wallerstein, I. (2003). s. 453-465
  6. Hausman D.M. (2018).
  7. McGinn, C. (2012).
  8. praca zbiorowa (2006).
  9. Halliday M. A. K., Webster J. (2006) s. 7.
  10. Fernald L. D. (2008). (s. 12-15)
  11. Robertson G. (2006). s. 90
  12. Oxford Dictionary: political science (2018)
  13. Witt, Jon (2018). s. 2

Bibliografia

  • Fernald L. D. (2008). Psychology: Six perspectives, Thousand Oaks, CA: Sage Publications
  • Halliday M. A. K., Webster J. (2006). On Language and Linguistics, Continuum International Publishing Group
  • Hausman D.M. (2018). Philosophy of Economics, "Stanford Encyclopedia of Philosophy" [online], CSLI, Stanford University, 4 września 2018
  • Oxford Dictionary: political science (2018)
  • Kuper A. Kuper J. (1985). The Social Science Encyclopedia, Routledge & Kegan Paul
  • McGinn, C. (2012). Philosophy by Another Name "The New York Times" 4 Marzec 2012
  • praca zbiorowa (2006). The American Heritage Dictionary/ of the English Language, Fourth Edition. Houghton Mifflin Company. 9 październik 2006
  • Robertson G. (2006). Crimes Against Humanity, Penguin
  • Seligman E. N. A. (1930). ENCYCLOPEDIA OF THE SOCIAL SCIENCES: VOL I, Macmillan
  • Sills D. L. (1968). International Encyclopedia of the SOCIAL SCIENCES VOLUME 1 The Macmillan Company & The Free Press
  • Wallerstein, I. (2003). Anthropology, Sociology, and Other Dubious Disciplines, "Current Anthropology" 44 (4)
  • Wilkin J. (2012). Komu potrzebne są nauki społeczne? Nauki społeczne w polskiej i europejskiej przestrzeni badawczej oraz w rozwiązywaniu problemów rozwoju "NAUKA" 4/2012 Polska Akademia Nauk, Poznań
  • Witt, Jon (2018). SOC 218, McGraw-Hill

Autor: Arkadiusz Krzeszowiec