Podatek od nieruchomości

Podatek od nieruchomości
Polecane artykuły
Podatek od czynności cywilnoprawnych Podatek od darowizny VAT 7 Zwrot podatku Podatek dochodowy od osób fizycznych Rejestracja podatnika VAT Podatek dochodowy od firm Podatek od spadków Rejestr gruntów

Podatek od nieruchomości należy obok podatku od środków transportowych oraz podatku od posiadania psów, do podatków lokalnych, w których zagadnieniem opodatkowania są warunki faktyczne lub prawne. Stanowią one dochody własne gmin, w których obowiązek podatkowy został nałożony ustawą z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych z późn. zm.

TL;DR

Podatek od nieruchomości to lokalny podatek, który dotyczy gruntów, budynków i obiektów budowlanych. Obowiązek płacenia podatku mają osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne. Stawki podatku są ustalane przez Ministra Finansów, ale rada gminy może je zmieniać. Istnieją również zwolnienia od podatku, np. dla dróg publicznych, zabytkowych budynków i nieruchomości należących do administracji samorządowej. Płatność podatku odbywa się w ratach w określonych terminach.

Podatek od nieruchomości w Polsce

Przedmiot opodatkowania

Do opodatkowania od nieruchomości są zobowiązane niżej wymienione nieruchomości lub obiekty budowlane:

• grunty rolne do 1 ha powierzchni ziemi,
• budynki mieszkalne lub ich części,
• budowle lub ich części związane z prowadzeniem pozarolniczej i pozaleśnej działalności gospodarczej.

Podmiot podatku od nieruchomości

Do zapłacenia podatku od nieruchomości zmuszone są: osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej (pomijając spółki cywilne), które:

• są właścicielami lub samoistnymi posiadaczami nieruchomości lub obiektów budowlanych nie złączonych trwale z gruntem,
• są użytkownikami wieczystymi nieruchomości,
• są posiadaczami zależnymi lub zarządzają nieruchomościami lub obiektami budowlanymi nie złączonymi trwale z gruntem lub ich częściami, stanowiącymi własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem albo z zarządem ustanowionym przez właściciela,
• posiadają bez tytułu prawnego nieruchomości lub obiekty budowlane nie złączone trwale z gruntem, stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Obowiązek podatkowy

W przypadku tego podatku, zobowiązanie zapłaty zaczyna się w pierwszym dniu miesiąca następnego po miesiącu, w którym powstały okoliczności wyjaśniające powstanie tego obowiązku (nastąpiło nabycie tytułu prawnego do przedmiotu opodatkowania lub wejście w jego posiadanie), a kończy się z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek. Jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następnego po roku, w którym budowa została ukończona lub, w którym rozpoczęto użytkowanie budowli, budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem. Jeśli obowiązek ten pojawił się lub przedawnił w trakcie roku podatkowego, podatek ten jest obliczany odpowiednio co do ilości miesięcy, w których pojawiło się zobowiązanie argumentujące jego zapłatę.

Podatnicy podatku od nieruchomości mają obowiązek składać właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania organowi podatkowemu, dokumenty zawierające: informacje o nieruchomościach i obiektach budowlanych (osoby fizyczne) w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub od zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania, deklaracje na podatek od nieruchomości (osoby prawne i jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej) w terminie do dnia 15 stycznia roku podatkowego, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub od zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania.

Stawki podatkowe

W podatku od nieruchomości mają charakter kwotowy i ustala je Minister Finansów, przy obowiązującej zasadzie, że poziom stawki maksymalnej podwyższa się corocznie. Prawo do ich ustalania ma rada gminy, kierując się stawkami maksymalnymi zawartymi w ustawie oraz interesem gminy i jej mieszkańców, jednak z zastrzeżeniem, że stawka podatku nie może być wyższa od stawki maksymalnej, natomiast może być niższa (jednak nie mniej niż 50% stawki maksymalnej).

Stawki na podstawie Ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r., art. 5 (Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 5 sierpnia 2015) wynoszą następująco:

1. Grunty:

• dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, nie patrząc na drogę kwalifikacji w spisie gruntów i budynków: 0,89 zł / 1 m2
• znajdujące się pod jeziorami, przejętych jako zbiorniki wodne retencyjne czy elektrowni wodnych: 4,58 zł / 1 ha
• pozostałe, w których znajdują się również te przejęte na prowadzenie za odpłatą dzieła dobra publicznego przez system dobra publicznego: 0,47 zł / 1 m2
• niezabudowane, które są zajęte obszarem rewitalizacji: 3,00 zł / 1 m2

2.Budynki lub ich części:

• mieszkalne: 0,75 zł / 1 m2
• związane z prowadzeniem działalności gospodarczej jak i od budynków mieszkalnych lub ich części, które są zajęte przez prowadzenie działalności gospodarczej: 22,86 zł / 1 m2
• zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej w sferze obrotu kwalifikowanego materiałem siewnym: 10,68 zł / 1 m2
• związane z przyznawaniem powinności zdrowotnych wedle przepisów o działalności leczniczej, które są zajęte poprzez podmioty przekazujące te świadczenia: 4,65 zł / 1 m2
• pozostałe, również te zajęte na prowadzenie za opłatą statutowej działalności dobra publicznego przez organizacje dobra publicznego: 7,68 zł / 1 m2

3.Budowle lub ich części powiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej: 2% wartości

Zwolnienia w podatku od nieruchomości

W przypadku tego podatku mogą być stosowane zwolnienia przedmiotowe. Opodatkowaniu nie podlegają tereny zajęte przez drogi publiczne, budynki zabytkowe wpisane do rejestru zabytków, a także grunty, na których istnieją zbiorniki wodno-retencyjne, nieruchomości zajęte przez administrację samorządu terytorialnego, oraz zakłady należące do Polskich Kolei Państwowych. Ponadto rada gminy może wprowadzić inne niż wymienione w ustawie zwolnienia  przedmiotowe od podatku od nieruchomości.

Podatnicy którzy korzystają ze zwolnień na mocy przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jak i tych wprowadzonych przez radę gminy, również mają obowiązek składania informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości. W niektórych gminach dopuszcza się możliwość składania tych dokumentów za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a przesyłanie zgłoszeń i deklaracji prze Internet stanowi znaczne ułatwienie dla podatników.

Terminy opłat za podatek od nieruchomości

Podatek od nieruchomości może być płatny przelewem na rachunek organu podatkowego lub gotówką w kasie. Jeżeli zaś chodzi o terminy płatności, są one następujące: osoby fizyczne - podatek jest płatny w 4 proporcjonalnych ratach do czasu trwania obowiązku podatkowego - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej - za poszczególne miesiące w proporcjonalnych ratach do czasu trwania obowiązku podatkowego - do 15 dnia każdego miesiąca.

Bibliografia

• Lewandowski M., (2017), Zasady opodatkowania nieruchomości na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w świetle nowelizacji z dnia 25 czerwca 2015 roku, "Rynek - Społeczeństwo - Kultura", 2017, nr 3(24), s. 62-67, Toruń
• Ociesa M., (2016), Zarządzanie podatkami lokalnymi w gminie na przykładnie podatku od nieruchomości, "Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej", Zarządzanie Nr 24 t. 1 (2016) s. 197–211
• Pacyga M., Pacyga J., Turek P., (2016) Podatek od nieruchomości w praktyce, Wydawnictwo: ODDK, Polska
• Pahl B.,(2017) Podatki i opłaty lokalne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska
• Ustawa z dnia 12 stycznia 1991r, O podatkach i opłatach lokalnych, Dz. U. 2006 r. Nr 121 poz. 844 ze zm
• Ustawa z dnia 12 stycznia 1991r, Zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną, pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, pomoc na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną oraz pomoc na infrastrukturę lokalną, Dz.U. 2018 poz. 45

Autor: Edyta Gwóźdź, Karolina Bednarczyk