Radca prawny: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
Linia 16: | Linia 16: | ||
'''Radca prawny''' – w Polsce wolny zawód zaufania publicznego zajmujący się świadczeniem pomocy prawnej, w szczególności polegającej na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. | '''Radca prawny''' – w Polsce [[wolny zawód]] zaufania publicznego zajmujący się świadczeniem pomocy prawnej, w szczególności polegającej na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. | ||
==Radca Prawny== | ==Radca Prawny== | ||
Osoba na której spoczywa obowiązek przygotowania projektów aktów prawnych, reprezentowanie klientów w roli [[pełnomocnictwo|pełnomocnika]] przed sądami czy [[urzędnik|urzędnikami]], świadczenie pomoc prawnej m.in. udzielanie porad<ref>Ustawa z dnia 23.1.1988r. o działalności gospodarczej Dz.u.1988 nr41 poz.324 art. 24. pkt2</ref> <ref>J. Helios, W. Jedlecka (2015) "Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa dla ekonomistów”, str. 145</ref>. Wszystkie świadczone usługi muszą być wykonywane zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych. Zawód radcy prawnego funkcjonujący w oparciu o wyżej wymienioną [[ustawa|ustawę]] łączy ze sobą dwa pojęcia [[zawód]] wolny oraz zawód zaufania publicznego. Zawód wolny to rodzaj zawodu, który osoba prowadzi najczęściej w oparciu o samo zatrudnienie ewentualnie świadczy usługi na mocy umowy zlecenia bądź umowy o dzieło, istotną cechą jest ponoszenie szczególnej odpowiedzialności za usługi prowadzone w interesie klienta czy też zapewnienie tajemnicy zawodowej<ref>dr A. Krasnowolski, Kancelaria Senatu Biuro Analiz i Dokumentacji, (2013) [https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/56/plik/ot-625_.pdf Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, Funkcjonowanie i aktualne problemy ] Zawody zaufania publicznego str. 13</ref>. | Osoba na której spoczywa [[obowiązek]] przygotowania projektów aktów prawnych, reprezentowanie klientów w roli [[pełnomocnictwo|pełnomocnika]] przed sądami czy [[urzędnik|urzędnikami]], świadczenie pomoc prawnej m.in. udzielanie porad<ref>[[Ustawa]] z dnia 23.1.1988r. o działalności gospodarczej Dz.u.1988 nr41 poz.324 art. 24. pkt2</ref> <ref>J. Helios, W. Jedlecka (2015) "Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa dla ekonomistów”, str. 145</ref>. Wszystkie świadczone [[usługi]] muszą być wykonywane zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych. Zawód radcy prawnego funkcjonujący w oparciu o wyżej wymienioną [[ustawa|ustawę]] łączy ze sobą dwa pojęcia [[zawód]] wolny oraz zawód zaufania publicznego. Zawód wolny to rodzaj zawodu, który osoba prowadzi najczęściej w oparciu o samo [[zatrudnienie]] ewentualnie świadczy usługi na mocy umowy zlecenia bądź umowy o dzieło, istotną cechą jest ponoszenie szczególnej odpowiedzialności za usługi prowadzone w interesie klienta czy też zapewnienie tajemnicy zawodowej<ref>dr A. Krasnowolski, Kancelaria Senatu Biuro Analiz i Dokumentacji, (2013) [https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/56/plik/ot-625_.pdf Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, Funkcjonowanie i aktualne problemy ] Zawody zaufania publicznego str. 13</ref>. | ||
<google>t</google> | <google>t</google> | ||
Tajemnica zawodowa pełni funkcję szczególnego standardu poufności ta kwestia jest poruszona nie tylko w ustawie o radcach prawnych, ale także odwołuje się do ustawy o ochronie danych osobowych<ref>B. Sołtys, i in.(2018) [https://kirp.pl/wp-content/uploads/2018/10/radca_nr16_net.pdf? Zeszyty naukowe] nr 3(16)/2018, kwartalnik naukowy, str. 14</ref>. Zawód zaufania publicznego dotyczy zawodów, którym ustawa zezwala na zrzeszanie się w samorządy zawodowe, do tej grupy zaliczono zajęcia o szczególnym znaczeniu z perspektywy zadań publicznych oraz dbałość o realizację interesu publicznego<ref>dr A. Krasnowolski, Kancelaria Senatu Biuro Analiz i Dokumentacji (2013) [https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/56/plik/ot-625_.pdf Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, Funkcjonowanie i aktualne problemy] Opracowania tematyczne str. 3</ref>. Osoba decydująca się na zawód radcy prawnego musi być świadoma, że od tej chwili będzie podlegała przepisom prawa co wiąże się z ponoszeniem odpowiedzialności karnej, cywilnej, porządkowej, dyscyplinarnej <ref>K. Łuniewska (2018) [https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/5697/1/BSP_22_1_K_Luniewska_Odpowiedzialnosc_dyscyplinarna_radcow_prawnych_i_aplikantow_radcowskich_w%20obliczu_zasad_rzetelnego_procesu.pdf Odpowiedzialność dyscyplinarna radców prawnych i aplikantów radcowskich w obliczu zasad rzetelnego procesu] Białostockie studia prawnicze 2017 vol.22 nr.1 </ref>. | [[Tajemnica zawodowa]] pełni funkcję szczególnego standardu poufności ta kwestia jest poruszona nie tylko w ustawie o radcach prawnych, ale także odwołuje się do ustawy o ochronie danych osobowych<ref>B. Sołtys, i in.(2018) [https://kirp.pl/wp-content/uploads/2018/10/radca_nr16_net.pdf? Zeszyty naukowe] nr 3(16)/2018, kwartalnik naukowy, str. 14</ref>. Zawód zaufania publicznego dotyczy zawodów, którym ustawa zezwala na zrzeszanie się w samorządy zawodowe, do tej grupy zaliczono zajęcia o szczególnym znaczeniu z perspektywy zadań publicznych oraz dbałość o realizację interesu publicznego<ref>dr A. Krasnowolski, Kancelaria Senatu Biuro Analiz i Dokumentacji (2013) [https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/56/plik/ot-625_.pdf Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, Funkcjonowanie i aktualne problemy] Opracowania tematyczne str. 3</ref>. Osoba decydująca się na zawód radcy prawnego musi być świadoma, że od tej chwili będzie podlegała przepisom prawa co wiąże się z ponoszeniem odpowiedzialności karnej, cywilnej, porządkowej, dyscyplinarnej <ref>K. Łuniewska (2018) [https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/5697/1/BSP_22_1_K_Luniewska_Odpowiedzialnosc_dyscyplinarna_radcow_prawnych_i_aplikantow_radcowskich_w%20obliczu_zasad_rzetelnego_procesu.pdf Odpowiedzialność dyscyplinarna radców prawnych i aplikantów radcowskich w obliczu zasad rzetelnego procesu] Białostockie studia prawnicze 2017 vol.22 nr.1 </ref>. | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
Analizując dane historyczne, kluczową datą, która nawiązuje do początku zawodu radcy prawnego jest 13.12.1961, wtedy Rada Ministrów uchwaliła uchwałę o obsłudze prawej przedsiębiorstw państwowych oraz banków państwowych. Ustawa nałożyła obowiązek korzystania wyłącznie z usług radcy prawnego zatrudnionych przez dane podmioty<ref>Uchwała Nr 533 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1961r. w sprawie obsługi prawnej przedsiębiorstw, zjednoczeń oraz banków państwowych, § 1,2</ref>. Zawód radcy prawnego jak i zasady organizacji obsługi prawnej zostały zdefiniowane 06.07.1982r<ref>Ustawa z dnia 6. 07.1982 o radcach prawnych Dz.U. 1982 Nr 19 poz.145 art. 1</ref>. Kolejnym ważnym etapem w kształtowaniu się zawodu radcy prawnego było uchwalenie ustawy z dnia 23.12.1988r. o [[działalność gospodarcza|działalności gospodarczej]], która określa świadczenie pomocy prawnej m.in. przez radców prawnych jako działalność gospodarczą<ref>Ustawa z dnia 23.1.1988r. o działalności gospodarczej Dz.u.1988 nr41 poz.324art. 24.pkt 1</ref>. W 1989r. samorządy radców prawnych uzyskały kompetencje do dokonywania wpisów oraz prowadzenia zarówno aplikacji jak i list radców prawnych <ref>Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 13.05.2016r.art. 15,16,17</ref>. Radcy prawni od lipca 2015 mają możliwość reprezentowania swoich klientów jako obrońcy w procesie karnym<ref>Ustawa z dnia 06.12.1997r. Kodeks Postępowania Karnego Dz. U. 1997 Nr 89 poz.555, art. 82</ref>. | Analizując [[dane]] historyczne, kluczową datą, która nawiązuje do początku zawodu radcy prawnego jest 13.12.1961, wtedy Rada Ministrów uchwaliła uchwałę o obsłudze prawej przedsiębiorstw państwowych oraz banków państwowych. Ustawa nałożyła obowiązek korzystania wyłącznie z usług radcy prawnego zatrudnionych przez dane podmioty<ref>Uchwała Nr 533 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1961r. w sprawie obsługi prawnej przedsiębiorstw, zjednoczeń oraz banków państwowych, § 1,2</ref>. Zawód radcy prawnego jak i zasady organizacji obsługi prawnej zostały zdefiniowane 06.07.1982r<ref>Ustawa z dnia 6. 07.1982 o radcach prawnych Dz.U. 1982 Nr 19 poz.145 art. 1</ref>. Kolejnym ważnym etapem w kształtowaniu się zawodu radcy prawnego było uchwalenie ustawy z dnia 23.12.1988r. o [[działalność gospodarcza|działalności gospodarczej]], która określa świadczenie pomocy prawnej m.in. przez radców prawnych jako działalność gospodarczą<ref>Ustawa z dnia 23.1.1988r. o działalności gospodarczej Dz.u.1988 nr41 poz.324art. 24.pkt 1</ref>. W 1989r. samorządy radców prawnych uzyskały [[kompetencje]] do dokonywania wpisów oraz prowadzenia zarówno aplikacji jak i list radców prawnych <ref>Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 13.05.2016r.art. 15,16,17</ref>. Radcy prawni od lipca 2015 mają możliwość reprezentowania swoich klientów jako obrońcy w procesie karnym<ref>Ustawa z dnia 06.12.1997r. [[Kodeks]] Postępowania Karnego Dz. U. 1997 Nr 89 poz.555, art. 82</ref>. | ||
==Kwalifikacje zawodowe== | ==Kwalifikacje zawodowe== | ||
Linia 32: | Linia 32: | ||
* ukończyła aplikację radcowską, która trwa 3 lata | * ukończyła aplikację radcowską, która trwa 3 lata | ||
* pozytywnie napisany egzamin radcowski, składa się on z pięciu części, pierwsza z nich to test zawierający 100 pytań jednokrotnego wyboru, kolejne części dotyczą zadań z zakresu dziedzin prawa, w przypadku niepowodzenia istnieje możliwość przystąpienia do egzaminu poprawkowego | * pozytywnie napisany egzamin radcowski, składa się on z pięciu części, pierwsza z nich to test zawierający 100 pytań jednokrotnego wyboru, kolejne części dotyczą zadań z zakresu dziedzin prawa, w przypadku niepowodzenia istnieje możliwość przystąpienia do egzaminu poprawkowego | ||
* kandydat jest wpisany na listę radców prawnych | * [[kandydat]] jest wpisany na listę radców prawnych | ||
* ma nieograniczoną zdolność do czynności prawnych | * ma nieograniczoną [[zdolność]] do czynności prawnych | ||
* korzysta z pełni praw publicznych<ref>Ustawa o radcach prawnych z dnia 6.07.1982 Dz.U.1982 Nr 19 poz. 145art. 23,24</ref>. | * korzysta z pełni praw publicznych<ref>Ustawa o radcach prawnych z dnia 6.07.1982 Dz.U.1982 Nr 19 poz. 145art. 23,24</ref>. | ||
==Etyka w zawodzie== | ==Etyka w zawodzie== | ||
Zważywszy iż zawód radcy prawnego jest rodzajem zawodu zaufania publicznego dlatego też na osobie pełniącej ta funkcję spoczywa obowiązek postępowania zgodnie z pewnymi wymogami prawnymi jak i etycznymi. Aktem prawny regulujący kwestie etyczne tego zawodu jest Kodeks Etyki Radcy Prawnego. Zgodnie z kodeksem na radcy prawnym ciąży obowiązek wykonywania swej pracy w sposób sumienny, rzetelny, zgodnie z prawem oraz dobrymi obyczajami<ref>Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego art. 6</ref>. Podstawową zasadą jest dochowanie tajemnicy zawodowej, tak więc wszystkie informacje jakie nabył radca prawny podczas wykonywania swoich obowiązków nie mogą być rozpowszechniane nawet po zakończeniu kariery zawodowej<ref>A. Berezy (red) (2015) "Zawód radcy prawnego historia zawodu i zasady jego wykonywania”, s. 322</ref>. Jego obowiązku jest zabezpieczenie wszelkich dokumentów zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej tak aby nie uległy one w jakimkolwiek stopniu zniszczeniu, zniekształceniu <ref>Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego art. 23</ref>. ponadto w kodeksie są poruszane kwestie wynagrodzenia radcy prawnego, sposób w jaki powinien traktować klientów i powierzone przez nich sprawy, są również artykuły, które w jasny sposób określają czego radca prawny nie może robić. | Zważywszy iż zawód radcy prawnego jest rodzajem zawodu zaufania publicznego dlatego też na osobie pełniącej ta funkcję spoczywa obowiązek postępowania zgodnie z pewnymi wymogami prawnymi jak i etycznymi. Aktem prawny regulujący kwestie etyczne tego zawodu jest Kodeks Etyki Radcy Prawnego. Zgodnie z kodeksem na radcy prawnym ciąży obowiązek wykonywania swej pracy w sposób sumienny, rzetelny, zgodnie z prawem oraz dobrymi obyczajami<ref>Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego art. 6</ref>. Podstawową zasadą jest dochowanie tajemnicy zawodowej, tak więc wszystkie [[informacje]] jakie nabył radca prawny podczas wykonywania swoich obowiązków nie mogą być rozpowszechniane nawet po zakończeniu kariery zawodowej<ref>A. Berezy (red) (2015) "Zawód radcy prawnego historia zawodu i zasady jego wykonywania”, s. 322</ref>. Jego obowiązku jest [[zabezpieczenie]] wszelkich dokumentów zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej tak aby nie uległy one w jakimkolwiek stopniu zniszczeniu, zniekształceniu <ref>Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego art. 23</ref>. ponadto w kodeksie są poruszane kwestie wynagrodzenia radcy prawnego, sposób w jaki powinien traktować klientów i powierzone przez nich sprawy, są również artykuły, które w jasny sposób określają czego radca prawny nie może robić. | ||
==Strój urzędowy== | ==Strój urzędowy== | ||
Strój urzędowy radcy prawnego reguluje rozporządzenie z dnia 27.11.2000r. Podczas rozprawy sądowej radca prawny jest zobowiązany do noszenia togi. Toga powinna być wykonana z wełnianego lub wełnopodobnego czarnego materiału o określonych rozporządzeniu wymiarach, ponadto suknia ma płasko wyłożony kołnierz, zapinany pod szyją. Charakterystycznym elementem jest ciemnoniebieski żabot wykonany z jedwabiu, żabot jest wszyty przy kołnierzu togi. Z ciemnoniebieskiego aksamitu są również wykonane wypustki na mankietach i kołnierzu<ref>A. Berezy (red) (2015) "Zawód radcy prawnego historia zawodu i zasady jego wykonywania” s. 322</ref>. | Strój urzędowy radcy prawnego reguluje [[rozporządzenie]] z dnia 27.11.2000r. Podczas rozprawy sądowej radca prawny jest zobowiązany do noszenia togi. Toga powinna być wykonana z wełnianego lub wełnopodobnego czarnego materiału o określonych rozporządzeniu wymiarach, ponadto suknia ma płasko wyłożony kołnierz, zapinany pod szyją. Charakterystycznym elementem jest ciemnoniebieski żabot wykonany z jedwabiu, żabot jest wszyty przy kołnierzu togi. Z ciemnoniebieskiego aksamitu są również wykonane wypustki na mankietach i kołnierzu<ref>A. Berezy (red) (2015) "Zawód radcy prawnego historia zawodu i zasady jego wykonywania” s. 322</ref>. | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
Linia 49: | Linia 49: | ||
* K. Łuniewska (2018) [https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/5697/1/BSP_22_1_K_Luniewska_Odpowiedzialnosc_dyscyplinarna_radcow_prawnych_i_aplikantow_radcowskich_w%20obliczu_zasad_rzetelnego_procesu.pdf Odpowiedzialność dyscyplinarna radców prawnych i aplikantów radcowskich w obliczu zasad rzetelnego procesu] Białostockie studia prawnicze 2017 vol.22 nr 1 | * K. Łuniewska (2018) [https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/5697/1/BSP_22_1_K_Luniewska_Odpowiedzialnosc_dyscyplinarna_radcow_prawnych_i_aplikantow_radcowskich_w%20obliczu_zasad_rzetelnego_procesu.pdf Odpowiedzialność dyscyplinarna radców prawnych i aplikantów radcowskich w obliczu zasad rzetelnego procesu] Białostockie studia prawnicze 2017 vol.22 nr 1 | ||
* Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 13.05.2016r. | * Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 13.05.2016r. | ||
* Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27. 11.2000r. w sprawie określenia stroju urzędowego adwokatów biorących udział w rozprawach sądowych Dz.U.2000 nr112 poz.1183 | * Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27. 11.2000r. w sprawie określenia stroju urzędowego adwokatów biorących [[udział]] w rozprawach sądowych Dz.U.2000 nr112 poz.1183 | ||
* Uchwała Nr 533 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1961r. w sprawie obsługi prawnej przedsiębiorstw, zjednoczeń oraz banków państwowych | * Uchwała Nr 533 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1961r. w sprawie obsługi prawnej przedsiębiorstw, zjednoczeń oraz banków państwowych | ||
* Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego | * Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego |
Wersja z 20:55, 21 maj 2020
Radca prawny |
---|
Polecane artykuły |
Radca prawny – w Polsce wolny zawód zaufania publicznego zajmujący się świadczeniem pomocy prawnej, w szczególności polegającej na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy.
Radca Prawny
Osoba na której spoczywa obowiązek przygotowania projektów aktów prawnych, reprezentowanie klientów w roli pełnomocnika przed sądami czy urzędnikami, świadczenie pomoc prawnej m.in. udzielanie porad[1] [2]. Wszystkie świadczone usługi muszą być wykonywane zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych. Zawód radcy prawnego funkcjonujący w oparciu o wyżej wymienioną ustawę łączy ze sobą dwa pojęcia zawód wolny oraz zawód zaufania publicznego. Zawód wolny to rodzaj zawodu, który osoba prowadzi najczęściej w oparciu o samo zatrudnienie ewentualnie świadczy usługi na mocy umowy zlecenia bądź umowy o dzieło, istotną cechą jest ponoszenie szczególnej odpowiedzialności za usługi prowadzone w interesie klienta czy też zapewnienie tajemnicy zawodowej[3].
Tajemnica zawodowa pełni funkcję szczególnego standardu poufności ta kwestia jest poruszona nie tylko w ustawie o radcach prawnych, ale także odwołuje się do ustawy o ochronie danych osobowych[4]. Zawód zaufania publicznego dotyczy zawodów, którym ustawa zezwala na zrzeszanie się w samorządy zawodowe, do tej grupy zaliczono zajęcia o szczególnym znaczeniu z perspektywy zadań publicznych oraz dbałość o realizację interesu publicznego[5]. Osoba decydująca się na zawód radcy prawnego musi być świadoma, że od tej chwili będzie podlegała przepisom prawa co wiąże się z ponoszeniem odpowiedzialności karnej, cywilnej, porządkowej, dyscyplinarnej [6].
Historia
Analizując dane historyczne, kluczową datą, która nawiązuje do początku zawodu radcy prawnego jest 13.12.1961, wtedy Rada Ministrów uchwaliła uchwałę o obsłudze prawej przedsiębiorstw państwowych oraz banków państwowych. Ustawa nałożyła obowiązek korzystania wyłącznie z usług radcy prawnego zatrudnionych przez dane podmioty[7]. Zawód radcy prawnego jak i zasady organizacji obsługi prawnej zostały zdefiniowane 06.07.1982r[8]. Kolejnym ważnym etapem w kształtowaniu się zawodu radcy prawnego było uchwalenie ustawy z dnia 23.12.1988r. o działalności gospodarczej, która określa świadczenie pomocy prawnej m.in. przez radców prawnych jako działalność gospodarczą[9]. W 1989r. samorządy radców prawnych uzyskały kompetencje do dokonywania wpisów oraz prowadzenia zarówno aplikacji jak i list radców prawnych [10]. Radcy prawni od lipca 2015 mają możliwość reprezentowania swoich klientów jako obrońcy w procesie karnym[11].
Kwalifikacje zawodowe
Wykonywanie zawodu radcy prawnego wiąże się z posiadaniem pewnych kwalifikacji. Osoba ubiegająca się o tytuł radcy prawnego musi spełniać kilka warunków powinna mieć:
- ukończone studia magisterskie na kierunku prawniczym, które trwają 6 lat
- ukończyła aplikację radcowską, która trwa 3 lata
- pozytywnie napisany egzamin radcowski, składa się on z pięciu części, pierwsza z nich to test zawierający 100 pytań jednokrotnego wyboru, kolejne części dotyczą zadań z zakresu dziedzin prawa, w przypadku niepowodzenia istnieje możliwość przystąpienia do egzaminu poprawkowego
- kandydat jest wpisany na listę radców prawnych
- ma nieograniczoną zdolność do czynności prawnych
- korzysta z pełni praw publicznych[12].
Etyka w zawodzie
Zważywszy iż zawód radcy prawnego jest rodzajem zawodu zaufania publicznego dlatego też na osobie pełniącej ta funkcję spoczywa obowiązek postępowania zgodnie z pewnymi wymogami prawnymi jak i etycznymi. Aktem prawny regulujący kwestie etyczne tego zawodu jest Kodeks Etyki Radcy Prawnego. Zgodnie z kodeksem na radcy prawnym ciąży obowiązek wykonywania swej pracy w sposób sumienny, rzetelny, zgodnie z prawem oraz dobrymi obyczajami[13]. Podstawową zasadą jest dochowanie tajemnicy zawodowej, tak więc wszystkie informacje jakie nabył radca prawny podczas wykonywania swoich obowiązków nie mogą być rozpowszechniane nawet po zakończeniu kariery zawodowej[14]. Jego obowiązku jest zabezpieczenie wszelkich dokumentów zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej tak aby nie uległy one w jakimkolwiek stopniu zniszczeniu, zniekształceniu [15]. ponadto w kodeksie są poruszane kwestie wynagrodzenia radcy prawnego, sposób w jaki powinien traktować klientów i powierzone przez nich sprawy, są również artykuły, które w jasny sposób określają czego radca prawny nie może robić.
Strój urzędowy
Strój urzędowy radcy prawnego reguluje rozporządzenie z dnia 27.11.2000r. Podczas rozprawy sądowej radca prawny jest zobowiązany do noszenia togi. Toga powinna być wykonana z wełnianego lub wełnopodobnego czarnego materiału o określonych rozporządzeniu wymiarach, ponadto suknia ma płasko wyłożony kołnierz, zapinany pod szyją. Charakterystycznym elementem jest ciemnoniebieski żabot wykonany z jedwabiu, żabot jest wszyty przy kołnierzu togi. Z ciemnoniebieskiego aksamitu są również wykonane wypustki na mankietach i kołnierzu[16].
Bibliografia
- A. Berezy (red) (2015) "Zawód radcy prawnego historia zawodu i zasady jego wykonywania”
- B. Sołtys, (red) (2018) Zeszyty naukowe nr 3(16)/2018, kwartalnik naukowy, str 14
- dr A. Krasnowolski, Kancelaria Senatu Biuro Analiz i Dokumentacji, (2013) Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, Funkcjonowanie i aktualne problemy Opracowania tematyczne str. 13
- J. Helios, W. Jedlecka (2015) "Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa dla ekonomistów”
- K. Łuniewska (2018) Odpowiedzialność dyscyplinarna radców prawnych i aplikantów radcowskich w obliczu zasad rzetelnego procesu Białostockie studia prawnicze 2017 vol.22 nr 1
- Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 13.05.2016r.
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27. 11.2000r. w sprawie określenia stroju urzędowego adwokatów biorących udział w rozprawach sądowych Dz.U.2000 nr112 poz.1183
- Uchwała Nr 533 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1961r. w sprawie obsługi prawnej przedsiębiorstw, zjednoczeń oraz banków państwowych
- Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego
- Ustawa z dnia 06. 07.1982 o radcach prawnych Dz.U.1982 Nr19 poz.145
- Ustawa z dnia 23.1.1988r. o działalności gospodarczej Dz.u.1988 nr41 poz.324
- Ustawa z dnia 06.12.1997r. Kodeks Postępowania Karnego Dz.U.1997 nr89 poz.555
Przypisy
- ↑ Ustawa z dnia 23.1.1988r. o działalności gospodarczej Dz.u.1988 nr41 poz.324 art. 24. pkt2
- ↑ J. Helios, W. Jedlecka (2015) "Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa dla ekonomistów”, str. 145
- ↑ dr A. Krasnowolski, Kancelaria Senatu Biuro Analiz i Dokumentacji, (2013) Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, Funkcjonowanie i aktualne problemy Zawody zaufania publicznego str. 13
- ↑ B. Sołtys, i in.(2018) Zeszyty naukowe nr 3(16)/2018, kwartalnik naukowy, str. 14
- ↑ dr A. Krasnowolski, Kancelaria Senatu Biuro Analiz i Dokumentacji (2013) Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, Funkcjonowanie i aktualne problemy Opracowania tematyczne str. 3
- ↑ K. Łuniewska (2018) Odpowiedzialność dyscyplinarna radców prawnych i aplikantów radcowskich w obliczu zasad rzetelnego procesu Białostockie studia prawnicze 2017 vol.22 nr.1
- ↑ Uchwała Nr 533 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1961r. w sprawie obsługi prawnej przedsiębiorstw, zjednoczeń oraz banków państwowych, § 1,2
- ↑ Ustawa z dnia 6. 07.1982 o radcach prawnych Dz.U. 1982 Nr 19 poz.145 art. 1
- ↑ Ustawa z dnia 23.1.1988r. o działalności gospodarczej Dz.u.1988 nr41 poz.324art. 24.pkt 1
- ↑ Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 13.05.2016r.art. 15,16,17
- ↑ Ustawa z dnia 06.12.1997r. Kodeks Postępowania Karnego Dz. U. 1997 Nr 89 poz.555, art. 82
- ↑ Ustawa o radcach prawnych z dnia 6.07.1982 Dz.U.1982 Nr 19 poz. 145art. 23,24
- ↑ Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego art. 6
- ↑ A. Berezy (red) (2015) "Zawód radcy prawnego historia zawodu i zasady jego wykonywania”, s. 322
- ↑ Uchwała Nr3/2018 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22.11.2014r. w sprawie Kodeksu Etyki Radcy Prawnego Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych, Kodeks Etyki Radcy Prawnego art. 23
- ↑ A. Berezy (red) (2015) "Zawód radcy prawnego historia zawodu i zasady jego wykonywania” s. 322
Autor: Aneta Mikuła