Reizm

Reizm - pogląd filozoficzny stwierdzający, że możemy wyróżnić tylko rzeczy, a nie zdarzenia, właściwości, stosunki. Za twórcę tego pojęcia uważa się Tadeusz Kotarbińskiego. Jest to tak zwana teoria ontologiczno-semantyczna reizmu. Twórca stara się w niej zwalczyć ideę bytu zapoczątkowaną przez Platona.

Reizm ontologiczny

Na to pojęcie składają się następujące stwierdzenia:

• Wszelki przedmiot jest rzeczą.
• Żaden przedmiot nie jest cechą, stosunkiem, zdarzeniem ani w ogóle żadnym z rzekomych przedmiotów należących rzekomo do którejkolwiek z innych kategorii ontologicznych niż kategoria rzeczy

Wersja ontologiczna odpowiada na pytanie - co istnieje. Według niej jedyną niepsutą kategorią jest kategoria rzeczy. Jest to wszystko co może być przestrzenne, czasowe i fizykalnie określone. Terminem "przedmiot" Kotarbiński używa jako ogólną nazwę oraz synonimy słów: "indywiduum", "coś", "byt", "obiekt", "istność".

Reizm semantyczny

Stwierdzenie, w którym należy wyeliminować wszystkie nazwy nie będące nazwami konkretnymi. Nazwy konkretne to przedmioty konkretne, osoby lub rzeczy.

• Wszelkie sensowne zdanie niereistyczne jest przekładalne na pewne zdanie reistyczne.
• Wszelkie prawdziwe zdanie niereistyczne jest przekładalne na pewne zdanie reistyczne.

Zdanie niereistyczne to stwierdzenie, potwierdzające fakt istnienia przedmiotów nie będących rzeczami. Odnosząc się do tezy 1. Wszystkie sensowne zdania niereistyczne można sparafrazować za pomocą zdania reistycznego. Np. zdanie "Czerwień przysługuje jabłku" może być zastąpione zdaniem reistycznym "Jabłko jest czerwone". Teza 2. ma mniejszy wydźwięk niż teza 1. Żeby zdanie niereistyczne było prawdziwe musi wystąpić możliwość parafrazy na zdanie reistyczne.

Według L. J. Krzyżanowskiego rozważania o podstawach kierowania organizacjami i próby uporządkowania tej dyscypliny naukowej powinny opierać się na doktrynach filozoficznych, bazujących w pierwszym rzędzie na ontologii, czyli nauce o bycie. Do podstawowych kategorii ontologicznych świata realnego zalicza się rzeczy, procesy oraz zdarzenia.

Różnice między reizmem a innymi poglądami filozoficznymi

Idealizm a reizm. Idealizm opiera się na przekonaniu, że świat jest tworzony przez naszą świadomość. Według idealizmu, rzeczywistość jest wynikiem interpretacji i percepcji jednostki. Reizm natomiast odrzuca ten pogląd, twierdząc, że przedmioty istnieją niezależnie od naszej świadomości.

Materializm a reizm. Materializm zakłada, że rzeczywistość jest zbudowana z materii. Według materializmu, to substancja materialna jest podstawą istnienia. Reizm podważa tę teorię, twierdząc, że przedmioty nie są jedynie składnikami materii, ale mają również swoją indywidualność i niezależność.

Argumenty na rzecz reizmu. Reizm można argumentować na różne sposoby. Przede wszystkim, istnienie przedmiotów można dostrzec poprzez nasze zmysły - widzimy, słyszymy, dotykamy przedmioty, co świadczy o ich obiektywnym istnieniu. Ponadto, reizm jest bardziej zgodny z naszym codziennym doświadczeniem, w którym rzeczy są postrzegane jako niezależne i niezależnie od nas istniejące obiekty.

Wpływ reizmu na nasze rozumienie świata. Reizm wpływa na nasze rozumienie świata i percepcję rzeczywistości, ponieważ podkreśla istnienie niezależnych obiektów. Dzięki temu, rozumiemy, że świat nie jest jedynie produktem naszej wyobraźni czy interpretacji, ale istnieje niezależnie od naszej świadomości.

Reizm a ontologia. Reizm zmienia nasze podejście do ontologii, czyli nauki o istnieniu rzeczy, zdarzeń, właściwości i stosunków. Podkreśla niezależność i obiektywność przedmiotów, co prowadzi do bardziej precyzyjnego rozumienia różnych kategorii ontologicznych. W rezultacie, reizm może wpłynąć na nasze myślenie i sposób, w jaki rozumiemy istnienie rzeczy, zdarzeń, właściwości i stosunków.

Zastosowanie reizmu w zarządzaniu organizacjami

Reizm, jako pogląd filozoficzny, może być również wykorzystywany w praktyce zarządzania organizacjami. Istnieje wiele korzyści wynikających z zastosowania reizmu w podejmowaniu decyzji i rozwiązywaniu problemów w środowisku biznesowym.

Reizm a podejmowanie decyzji. Reizm podkreśla obiektywność i niezależność przedmiotów. W kontekście zarządzania, oznacza to, że decyzje mogą być podejmowane na podstawie rzeczywistych danych i faktów, a nie tylko na podstawie subiektywnych opinii. To z kolei prowadzi do bardziej racjonalnego podejmowania decyzji.

Reizm a rozwiązywanie problemów. Reizm może być również użyteczny w procesie rozwiązywania problemów w organizacji. Dzięki reizmowi, menedżerowie mogą skupić się na obiektywnych aspektach problemu i szukać konkretnych rozwiązań, zamiast polegać na subiektywnych interpretacjach czy intuicji.

Reizm a myślenie o procesach biznesowych. Reizm wpływa na sposób myślenia o procesach biznesowych. Skupia uwagę na faktach i obiektywnych aspektach, co prowadzi do bardziej precyzyjnego analizowania i oceniania procesów. Dzięki temu, możliwe jest lepsze zrozumienie i doskonalenie procesów biznesowych w celu osiągnięcia lepszych wyników.

Wpływ reizmu na rozwój organizacji. Zastosowanie reizmu w zarządzaniu może mieć pozytywny wpływ na rozwój organizacji i osiąganie celów strategicznych. Dzięki obiektywnemu podejściu i skupieniu na faktach, organizacje mogą lepiej zrozumieć swoje słabe strony, wykorzystać swoje mocne strony i podejmować bardziej racjonalne decyzje, co prowadzi do wzrostu i sukcesu.

Krytyka reizmu i kontrowersje wokół tego poglądu

Reizm, podobnie jak inne poglądy filozoficzne, nie jest pozbawiony krytyki i kontrowersji. Istnieją główni krytycy reizmu, którzy przedstawiają swoje argumenty przeciwko temu poglądowi.

Krytycy reizmu. Głównymi krytykami reizmu są zwolennicy idealizmu i materializmu. Idealizm podważa niezależność przedmiotów, twierdząc, że są one jedynie tworem naszej świadomości. Materializm natomiast kwestionuje istnienie czegoś innego niż materia, uznając ją za jedyną substancję istniejącą.

Kontrowersje związane z reizmem. Kontrowersje związane z reizmem dotyczą przede wszystkim problemu wyróżniania tylko rzeczy i wykluczania innych kategorii ontologicznych, takich jak zdarzenia, właściwości i stosunki. Niektórzy twierdzą, że reizm nie uwzględnia pełnej złożoności rzeczywistości, skupiając się tylko na samych przedmiotach.

Odpowiedź na krytykę reizmu. Aby odpowiedzieć na krytykę reizmu, można zaproponować uwzględnienie innych kategorii ontologicznych, takich jak zdarzenia, właściwości i stosunki. Reizm nie musi być ograniczony tylko do przedmiotów, ale może również obejmować inne aspekty rzeczywistości.

Reizm a inne kategorie ontologiczne. Reizm może uwzględnić inne kategorie ontologiczne, takie jak zdarzenia, właściwości i stosunki. Może być postrzegany jako filozofia, która opisuje nie tylko istnienie przedmiotów, ale także ich relacje, właściwości i zdarzenia.

Wpływ reizmu na nasze rozumienie świata. Reizm wpływa na nasze rozumienie świata, ponieważ podkreśla niezależność i obiektywność przedmiotów. Konsekwencje tego poglądu są związane zarówno z filozofią, nauką, jak i praktyką zarządzania. Reizm może prowadzić do bardziej racjonalnego myślenia, lepszego zrozumienia rzeczywistości i podejmowania bardziej obiektywnych decyzji.

Podsumowanie

Reizm jest jednym z poglądów filozoficznych, które podkreślają niezależność i obiektywność przedmiotów. Różni się od idealizmu, który zakłada, że rzeczywistość jest tworem umysłu, oraz od materializmu, który uznaje materię za podstawę istnienia. Reizm ma zastosowanie w zarządzaniu organizacjami, poprzez swoje obiektywne podejście do podejmowania decyzji, rozwiązywania problemów i analizy procesów biznesowych. Nie jest jednak pozbawiony krytyki, a kontrowersje związane z reizmem dotyczą m.in. wykluczania innych kategorii ontologicznych. Odpowiedź na krytykę reizmu może polegać na uwzględnieniu tych kategorii i poszerzeniu zakresu tego poglądu. Reizm wpływa na nasze rozumienie świata i ma konsekwencje dla filozofii, nauki i praktyki zarządzania.

Reizm — artykuły polecane

Nominalizm — Definicja — Brzytwa Ockhama — Sprawność — Tadeusz Marian Kotarbiński — Racjonalizm — Kategoria — Przedmiot badań — Zdrowy rozsądek

Bibliografia

• Drabik L. (red.) (2019), Słownik języka polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Haraburda M. (2011), Krótkie wprowadzenie do reizmu, racjonalista.pl
• Krzyżanowski L. (1999), O podstawach kierowania organizacji inaczej, PWN, Warszawa
• Zaręba M. (2012), Reizm Tadeusza Kotarbińskiego a prakseologiczna koncepcja sprawstwa, Przegląd Filozoficzny - Nowa Seria

Autor: Jerzy Gajewski