Preparaty enzymatyczne

Preparaty enzymatyczne - preparaty ciekłe lub stałe, zawierające znaczne ilości enzymów. Pierwszy patent dotyczący otrzymywania preparatu enzymatycznego syntezowanego przez drobnoustroje uzyskano w 1894 r. w USA, gdy opracowano technologię otrzymywania preparatu zawierającego głównie amylazę. Obecnie większość stosowanych w technologii żywności preparatów enzymatycznych produkuje się metodami biotechnologicznymi [W. Bednarski i in. 2003, s. 304]. Handlowe preparaty enzymatyczne są oczyszczone w mniejszym lub większym stopniu, standaryzowane do określonej aktywności enzymatycznej, powinny mieć odpowiednią czystość mikrobiologiczną i nie mogą zawierać substancji toksycznych. Preparaty enzymatyczne są stosowane w przemyśle spożywczym, lekkim, chemicznym, farmaceutycznym oraz w analityce [I. Duda i in. 1994, s. 186].

Zastosowanie

Zastosowanie preparatów enzymatycznych w technologii żywności umożliwia: pełniejsze wykorzystanie surowców, podjęcie produkcji nowych półproduktów i produktów żywnościowych, przyspieszenie procesów produkcyjnych, zmniejszenie kosztów produkcji żywności, przedłużenie trwałości i poprawę cech organoleptycznych produktów, wykorzystanie ubocznych produktów przemysłu spożywczego [W. Bednarski i in. 2003, s. 303-304]. Ponadto są one coraz częściej stosowane w technologii piekarstwa jako dodatki polepszające wartość wypiekową mąki (głównie wykorzystywane są preparaty pochodzenia pleśniowego, bakteryjnego, a także surowce roślinne bogate w enzymy własne np. słód żytni [E. Flaczyk i in. 2006, s. 165].

Preparaty enzymatyczne

Spośród preparatów enzymatycznych wyróżniamy głównie:

• Preparaty amylolityczne - substancje zawierające znaczne ilości enzymów katalizujących przemianę skrobii i glikogenu do cukrów prostszych. Stosowane są w przemyśle tekstylnym, papierniczym oraz w różnych gałęziach przemysłu spożywczego (gorzelnictwo rolnicze, browarnictwo, piekarstwo, przetwórstwo krochmalnicze, cukiernictwo, produkcja odżywek dla dzieci) [E. Pijanowski i in. 1996, s. 282-283].
• Preparaty pektolityczne - zawierają znaczne ilości enzymów rozkładających pektyny oraz enzymów towarzyszących (np. enzymy proteolityczne). Stosowane są w przemyśle owocowym do depektynizacji miazg i soków owocowych - dla ułatwienia procesu klarowania i tłoczenia moszczu, a także zwiększania jego wydajności [I. Duda i in. 1994, s. 186].
• Preparaty proteolityczne - zawierają znaczne ilości rozkładających białka enzymów różnego pochodzenia:

1) zwierzęcego - pepsyna

2) roślinnego - ficyna

3) mikrobiologicznego - enzymy bakteryjne i pleśniowe

Stosowane są w wielu gałęziach przemysłu spożywczego (np. w piwowarstwie, przetwórstwie mięsnym, rybnym, mleczarskim, koncentratów spożywczych) oraz w przemyśle chemicznym, farmaceutyce, w garbarstwie itp [I. Duda i in. 1994, s. 186].

• d) Preparaty pektynowe - sproszkowane lub płynne substancje pektynowe otrzymywanie z surowców roślinnych zasobnych w związki pektynowe [J.W. Korzemski i in. 1978, s. 582], które, w owocach i warzywach, odgrywają rolę strukturotwórczą, zlepiając komórki roślinne. Są rozpuszczalne w wodzie i mogą przechodzić w stan żelu. Stosuje się je do depektynizacji miazgi i moszczu [W. Bednarski i in. 2003, s. 313-314].
• e) Preparaty cytolityczne - zawierają znaczne ilości enzymów cytolitycznych do rozkładu wielocząsteczkowych cukrowców. Stosowane w przemyśle farmaceutycznym i winiarskim, w przemyśle owocowo-warzywnym, a ponadto:
• hemicelulazy - we wstępnej obróbce ziarna kawowego i w celu zwiększenia efektywności ekstrakcji; do rozkładu hemiceluloz odpadów drzewnych w celu przygotowania do wykorzystania w procesach fermentacyjnych
• celulazy - przy produkcji sosów, celem intensyfikacji ekstrakcji białek z roślin (m.in. z zielonej herbaty), jako preparaty ułatwiające przyswajanie pasz [W. Bednarski i in., 2003, s. 310].

Zastosowanie preparatów enzymatycznych w przemyśle tekstylnym

W przemyśle tekstylnym preparaty enzymatyczne znajdują szerokie zastosowanie w różnych etapach obróbki tkanin. Na początkowym etapie, preparaty enzymatyczne są wykorzystywane do usuwania zanieczyszczeń z surowych tkanin. Ich działanie polega na rozkładzie organicznych substancji, takich jak tłuszcze, białka czy skrobia. Dzięki temu, preparaty enzymatyczne skutecznie usuwają plamy i brud z tkanin, nie uszkadzając przy tym ich struktury.

Kolejnym etapem obróbki tkanin, w których stosuje się preparaty enzymatyczne, jest wybielanie. Enzymy wybielające są używane do rozkładu naturalnych barwników obecnych w niektórych tkaninach, takich jak bawełna czy jedwab. Dzięki nim, można uzyskać jasne odcienie tkanin bez konieczności stosowania chemicznych wybielaczy, co przyczynia się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne.

Preparaty enzymatyczne mają również zastosowanie w nadawaniu miękkości tkaninom. Enzymy miękczące są wykorzystywane do rozpuszczenia i usunięcia naturalnej sztywności tkanin, co sprawia, że stają się one bardziej przyjemne w dotyku. Dzięki temu, tkaniny są bardziej komfortowe w noszeniu i nie powodują podrażnień skóry.

Stosowanie preparatów enzymatycznych w przemyśle tekstylnym ma wiele korzyści w porównaniu do tradycyjnych metod obróbki tkanin. Po pierwsze, enzymy są selektywne w swoim działaniu, co oznacza, że działają tylko na określone substancje, nie uszkadzając przy tym struktury tkanin. Dzięki temu, tkaniny zachowują swoją jakość i wygląd, a jednocześnie są skutecznie oczyszczone.

Kolejną zaletą stosowania preparatów enzymatycznych jest ich przyjazność dla środowiska. Enzymy są naturalnymi substancjami, które łatwo rozkładają się w przyrodzie. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod obróbki tkanin, które często korzystają z chemicznych środków, preparaty enzymatyczne nie powodują negatywnych skutków dla środowiska naturalnego. Ponadto, ich zastosowanie przyczynia się do zmniejszenia zużycia energii, wody i emisji szkodliwych substancji.

Stosowanie preparatów enzymatycznych w przemyśle tekstylnym ma wiele korzyści ekologicznych. Po pierwsze, enzymy są naturalnymi substancjami, które łatwo ulegają rozkładowi w środowisku naturalnym. Dzięki temu, preparaty enzymatyczne nie zanieczyszczają wód ani gleby, nie powodując negatywnego wpływu na ekosystemy.

Ponadto, preparaty enzymatyczne przyczyniają się do zmniejszenia zużycia energii, wody i emisji szkodliwych substancji w przemyśle tekstylnym. Dzięki ich skutecznemu działaniu, możliwe jest osiągnięcie pożądanych efektów obróbki tkanin przy mniejszym zużyciu zasobów naturalnych. Jest to szczególnie istotne w kontekście zmian klimatycznych i ochrony środowiska.

Preparaty enzymatyczne w kosmetologii i dermatologii

Preparaty enzymatyczne mają wiele korzystnych właściwości dla skóry. Działają one głęboko w naskórku, usuwając martwe komórki skóry i oczyszczając pory. Dzięki temu, skóra staje się gładka, świeża i promienna. Preparaty enzymatyczne również pobudzają proces regeneracji skóry i stymulują produkcję kolagenu, co przyczynia się do poprawy elastyczności i jędrności skóry.

Preparaty enzymatyczne są szeroko stosowane w kosmetyce. Wiele produktów kosmetycznych, takich jak peelingi enzymatyczne czy maski enzymatyczne, zawiera enzymy, które oczyszczają i odświeżają skórę. Dzięki nim, można uzyskać efekt wygładzenia i rozjaśnienia skóry, redukcji przebarwień oraz poprawy ogólnego wyglądu cery.

Zastosowanie preparatów enzymatycznych w kosmetyce ma wiele zalet. Przede wszystkim, enzymy działają delikatnie na skórę, nie powodując podrażnień czy uszkodzeń. Są one również skuteczne w usuwaniu martwych komórek skóry, bez konieczności stosowania mechanicznych środków, które mogą powodować mikrourazy. Ponadto, preparaty enzymatyczne mają zdolność do głębokiego oczyszczania porów, co jest szczególnie ważne dla osób z problematyczną cerą.

Preparaty enzymatyczne znajdują również zastosowanie w dermatologii, zwłaszcza w leczeniu różnych problemów skórnych. Na przykład, enzymy proteolityczne są wykorzystywane w leczeniu trądziku, ponieważ działają przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Dzięki nim, można zmniejszyć stan zapalny skóry i ograniczyć występowanie wyprysków.

Inne zastosowanie preparatów enzymatycznych w dermatologii obejmuje redukcję przebarwień skóry. Enzymy wybielające działają na nadmiar melaniny, która jest odpowiedzialna za powstawanie przebarwień. Dzięki temu, preparaty enzymatyczne mogą pomóc w rozjaśnieniu skóry i wygładzeniu jej kolorytu.

Preparaty enzymatyczne są bezpieczne dla skóry, o ile są stosowane zgodnie z zaleceniami producenta. Jednakże, w niektórych przypadkach mogą wystąpić skutki uboczne, takie jak zaczerwienienie, podrażnienie czy uczucie pieczenia. Dlatego ważne jest, aby przeprowadzić test na małej powierzchni skóry przed pełnym użyciem preparatu enzymatycznego.

W przypadku osób o wrażliwej skórze, zaleca się skonsultowanie się z dermatologiem przed rozpoczęciem stosowania preparatów enzymatycznych. Osoby z alergią na jakiekolwiek składniki preparatu enzymatycznego powinny unikać ich stosowania.

Preparaty enzymatyczne w ochronie środowiska

Preparaty enzymatyczne odgrywają ważną rolę w oczyszczaniu wód, zwłaszcza w procesie rozkładu organicznych zanieczyszczeń obecnych w ściekach. Enzymy są używane do przyspieszenia procesu rozkładu substancji organicznych, takich jak tłuszcze, białka czy skrobia. Dzięki temu, preparaty enzymatyczne przyczyniają się do skutecznego usuwania zanieczyszczeń i poprawy jakości wód.

Preparaty enzymatyczne mają również zastosowanie w procesie biodegradacji odpadów organicznych. Enzymy są używane do przyspieszenia rozkładu substancji organicznych, takich jak resztki jedzenia czy roślinne odpady. Dzięki temu, preparaty enzymatyczne przyczyniają się do redukcji ilości odpadów i emisji gazów cieplarnianych.

Preparaty enzymatyczne są szeroko stosowane w ochronie środowiska, w różnych dziedzinach. Na przykład, enzymy są wykorzystywane w oczyszczaniu wód pitnych, w procesie usuwania zanieczyszczeń chemicznych. Preparaty enzymatyczne są również stosowane w produkcji biopaliw, gdzie enzymy przyspieszają proces rozkładu biomasy i produkcji energii.

Innym przykładem zastosowania preparatów enzymatycznych jest ich wykorzystanie w recyklingu odpadów, zwłaszcza plastikowych. Enzymy są używane do rozkładu plastikowych odpadów, co przyczynia się do redukcji ilości odpadów i zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne.

Preparaty enzymatyczne mają duży potencjał rozwoju w ochronie środowiska. Wraz z postępem technologicznym i badaniami naukowymi, możliwe jest odkrycie nowych enzymów o jeszcze większej skuteczności w rozkładzie zanieczyszczeń. Ponadto, rozwój nanotechnologii pozwoli na bardziej precyzyjne dostarczanie enzymów do miejsca potrzebnego, co zwiększy efektywność ich działania.

Preparaty enzymatyczne — artykuły polecane

Barwniki spożywcze — Polipropylen — Poliwęglany — Poli (metakrylan metylu) — Polietylen — Utylizacja — Flotacja — Klarowność — Recykling

Bibliografia

• Bednarski W. i in. (2003), Biotechnologia żywności, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa
• Duda I. (red.) (1995), Słownik pojęć towaroznawczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
• Flaczyk E. i in. (2006), Towaroznawstwo Produktów Spożywczych, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań
• Korzemski J. (red.) (1978), Encyklopedia Techniki, Przemysł spożywczy, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa
• Pijanowski E., Dłużewska A., Dłużewski M., Jarczyk A. (1996), Ogólna technologia żywności, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa

Autor: Majchrzak Joanna