Kompetencje miękkie

Z Encyklopedia Zarządzania

Kompetencje miękkie to zbiór umiejętności człowieka pozyskiwanych w czasie edukacji, a następnie uzupełnionych cechami psychofizycznymi oraz osobowościowymi. Umożliwiają one efektywne działanie i osiągnięcie wysokich rezultatów pracy. Do tego rodzaju kompetencji wlicza się kompetencje personalne i społeczne. Jako najistotniejsze kompetencje personalne wyróżnia się otwartość, optymizm, samoakceptację, kreatywność oraz umiejętność radzenia sobie ze stresem. Do kompetencji społecznych należy natomiast umiejętność współpracy, komunikatywność oraz kultura osobista. Przeciwieństwem kompetencji miękkich są kompetencje twarde, przez które rozumie się określone kwalifikacje i predyspozycje, wymagane do pracy w konkretnym zawodzie.

TL;DR

Kompetencje miękkie są ważne w karierze zawodowej i obejmują umiejętności personalne i społeczne. Umiejętności komunikacyjne, szczerość i otwartość oraz motywacja są najbardziej cenione przez pracodawców. Można rozwijać kompetencje miękkie poprzez treningi i szkolenia. Metody sprawdzania kompetencji miękkich to m.in. wywiad behawioralny, case study i "koszyk zadań".

Kompetencje miękkie w karierze zawodowej

W ostatnich latach można dostrzec liczne zmiany w rozwoju kariery w firmach. Przejawia się to między innymi w skróceniu ścieżki kariery oraz stałym rozwijaniem umiejętności przez pracowników. W związku z tym ważna jest elastyczność kompetencyjna, dlatego umiejętności miękkie można podzielić na (D. Fastnacht 2006, s. 112):

  • kompetencje know-why (wiedzieć dlaczego)- "związane są z wysoką świadomością własnego potencjału, tożsamością i rolą zawodową, większą identyfikacją z zawodem czy branżą niż z firmą".
  • kompetencje know-how (wiedzieć czemu)- "związane są z określonymi postawami wobec pracy (samodzielność, przedsiębiorczość) oraz specjalistyczną wiedzą i umiejętnościami, dzięki którym jednostka może realizować zadania w zespołach (zadaniowych, projektowych)".
  • kompetencje know-whom (wiedzieć jak)- "umiejętności związane z tworzeniem bogatej sieci kontaktów na rynku, dzięki której pracownik taki staje się cenny dla firm, bowiem ma możliwości uczestniczenia w różnych projektach przy różnych firmach".

Kompetencje miękkie wysoko oceniane przez pracodawców

Według rekruterów najbardziej docenianymi kompetencjami miękkimi są umiejętności komunikacyjne werbalne oraz pozawerbalne. Są one konieczne, aby efektywnie wykonywać powierzone zadania zawodowe, a dodatkowo pomagają odkryć inne kompetencje, które posiada osoba zainteresowana pracą. Ponadto, pracodawcy cenią także szczerość i otwartość, dzięki którym mogą przeprowadzić prawidłową rozmowę kwalifikacyjną. Trzecią najczęściej wymienianą kompetencją jest motywacja i zaangażowanie, czyli chęć do znalezienia jak najlepszej pracy oraz do właściwego przedstawienia siebie. Według badań, następne pozytywnie oceniane kompetencje miękkie to: samodzielność, inicjatywa własna; skromność; umiejętność słuchania rozmówcy oraz zdolność do przyjęcia informacji zwrotnej; kreatywność, elastyczność; umiejętność pracy w zespole, grupie pracowniczej; umiejętność dobrej organizacji pracy, skuteczne zarządzanie własnym czasem; poczucie własnej wartości i pewność siebie oraz punktualność i terminowość w realizowaniu przydzielonych zadań (M. Tomczak 2015, s. 31).

Każdy człowiek może podnosić swoje kompetencje miękkie, ale należy pamiętać iż niesie to ze sobą liczne trudności takie jak zmiana swoich nawyków oraz walka z samym sobą. Nowoczesne przedsiębiorstwa często organizują treningi psychologiczne oraz szkolenia, podczas których można rozwijać kompetencje miękkie.

Jak sprawdza się kompetencje miękkie?

Chcąc sprawdzić czy kandydat aplikujący na określone stanowisko posiada odpowiednie kompetencje zazwyczaj stosuje się metodę wywiadu, a dokładniej jego behawioralną formę. Opiera się ona na zadawaniu pytań dotyczących zachowania przyszłego pracownika w konkretnych sytuacjach z przeszłości, co daje możliwość przeanalizowania zachowań kandydata w czasie przyszłym. Podczas takiej rozmowy kwalifikacyjnej odpowiedzi są dokładnie wysłuchiwane, a zadane pytania starannie przemyślane. Co więcej, rekruterzy często używają dodatkowych metod, pomagających zweryfikować kompetencje miękkie. Należy do nich case study, czyli studium przypadku, w którym osoba aplikująca na dane stanowisko proszona jest o analizę przedstawionego problemu, a następnie o zaproponowanie rozwiązań dla tej sytuacji. Kolejna stosowana metoda to "koszyk zadań", która wymaga od kandydata rozplanowania dużej ilości obowiązków od najważniejszego i muszącego zostać wykonanym jak najwcześniej. Poza tym, wykorzystuje się assesment center, czyli badanie umiejętności kandydata za pomocą testów osobowości, na inteligencję oraz ćwiczeń symulacyjnych. Oprócz tego, kandydaci podczas rozmowy o pracę są stale obserwowani oraz dokonuje się analizy ich zachowań niewerbalnych i mowy ciała (M. Tomczak 2015, s. 31-32).


Kompetencje miękkieartykuły polecane
Doradca zawodowySzkolenia wewnętrzneMetody szkoleńDelegowanie zadańSamorealizacjaReferencjeCounsellingCel zawodowyKariera

Bibliografia

  • Kolasińska E. (2011), Kompetencje a rynek pracy i struktura społeczna, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica, Nr 38
  • Paszkiewicz A., Silska-Gembka S. (2013), Rola kompetencji miękkich w pracy księgowego - wyniki badań empirycznych, Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, nr 130
  • Tomczak M. (2015), Kompetencje miękkie kandydatów uczestniczących w procedurze selekcji pracowników w opinii rekruterów, Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce - teoria i praktyka, nr 4
  • Fastnacht D. (2006), Miękkie kompetencje w zarządzaniu, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, nr 1(2)

Autor: Julia Sławecka