Ebanking

Z Encyklopedia Zarządzania

Ebanking to proces pozwalający na wykonywanie transakcji bankowych przez internet. Umożliwia kierowanie swoimi kontami za pomocą przeglądarki. Różnica w usługach banków internetowych może się różnić zakresem i organizacją. Wyróżniamy dwa rodzaje banków, te które prowadzą już działalność i Internet jest tylko kolejnym oddziałem oraz te które całą działalność prowadzą tylko i wyłącznie internetowo. Do czynienia możemy mieć z ofertami finansowymi i niefinansowymi. Kolejnym podziałem jest możliwość wykonywania rozbudowanych operacji. Mamy banki internetowe gdzie możliwe są tylko najprostsze zadania do wykonania jak na przykład przelewy, obserwowanie sald. Natomiast te w większą ilością opcji to dodawanie użytkowników, import i autoryzacja przelewów. Jako pierwszy powstał Security First Network Bank w 1995 r. w Europie pionierem była Finlandia, natomiast w Polsce taką działalność rozpoczął Pekao S.A. (P. Wroński 2004, s. 50-54), (S. Wojciechowska-Filipek 2010, s. 66).

TL;DR

Bankowość internetowa, nazywana również ebankingiem, to proces wykonywania transakcji bankowych przez internet. Możliwości oferowane przez banki internetowe różnią się zakresem i organizacją. Istnieją różne rodzaje bankowości elektronicznej, takie jak samoobsługowa, telefoniczna, PC-bankowość i bankowość internetowa. Bankowość internetowa charakteryzuje się brakiem fizycznych oddziałów banków, a wszystkie operacje i kontakt odbywają się online. Fazy rozwoju bankowości internetowej obejmują marketing, interakcję z klientem, transakcje i usługi oraz korzystanie z Internetu. Kryptografia odgrywa kluczową rolę w bankowości internetowej, umożliwiając szyfrowanie wiadomości i działanie podpisu elektronicznego. Zalety bankowości internetowej dla klienta obejmują wygodę, niezależność od miejsca i czasu, niższe koszty i łatwość zmiany banku. Zalety dla banku to niższe koszty zatrudnienia, łatwiejsza reklama i większe zyski.

Bankowość elektroniczna

Rodzaje bankowości elektronicznej:

  1. samoobsługowa - była jedną z pierwszych form bankowości elektronicznej i dotyczyła wprowadzania ogólnodostępnych bankomatów. Pierwotnie służyły one tylko do wypłaty gotówki.
  2. telefoniczna - dotyczyła głównie kontaktu z klientem i pomocy w trudnych przypadkach, dopiero później rozwinęła się do form aplikacji na telefon i załatwiania wszystkich spraw bankowych za pośrednictwem telefonu.
  3. PC-bankowość - szeroki dostęp do komputerów oraz rozwiązania informatyczne doprowadziły do powstania tego rodzaju bankowości. Współcześnie oprócz telefonów jest to drugi najpopularniejszy sposób dokonywania transakcji oraz kontaktu z bankami
  4. internetowa - jest połączeniem dwóch poprzednich form. Dostęp do internetu na różnego rodzaju urządzeniach umożliwia ciągły kontakt z bankiem i dostęp do jego produktów.

Bankowość internetowa

Bankowość działająca w Internecie charakteryzuje się tym, że nie znajdziemy nigdzie oddziału banku, całość operacji jak i kontakt odbywa się za pomocą sieci. Korzyść płynąca z tego rodzaju działalności to m.in. tańsze oferty dzięki likwidacji kosztów powstania oddziału. Jednak nowo powstałe banki muszą mocniej zawalczyć o potencjalnych klientów. Dzięki stosowanej technologii banki mogą ponadto oferować produkty z gałęzi ubezpieczeń i inwestycji. Banki internetowe skupiają się głównie na działalności depozytowej natomiast kredyty są dostępne dla bardziej zaawansowanych klientów. Tu problemem jest zawarcie umowy dlatego ważnym aspektem jest zastosowanie podpisu elektronicznego (A. Gospodarowicz i in. 2005, s. 46-47).

Fazy rozwoju bankowości internetowej:

  • marketing: ta faza ma na celu zainteresowanie potencjalnego klient danym bankiem, szeroka reklama oraz pokazanie atutów banku
  • interakcja z klientem: dostarczanie większej ilości danych, zachęcenie klienta do sprawdzenia konkretnej oferty, internetowe porady, możliwość złożenia wniosku. Ta faza to także korzyść dla banku, mniej pracy z dokumentami, niższe koszty
  • transakcje i usługi: dostępne są wszystkie usługi, ze strony banku ważne jest pilnowanie bezpieczeństwa, poza utrzymaniem obecnych klientów ważne jest też pozyskiwanie nowych
  • korzystanie z Internetu: w tej fazie najważniejsze jest wykorzystanie nowoczesnych technologi informatycznych w celu ułatwienia zarówno relacji z klientami jak i rozwoju nowych usług. Umożliwia to większe zyski dla banku i jego klientów, zindywidualizowane profile

Nieodłącznym elementem bankowości internetowej jest kryptografia. Umożliwia ona szyfrowanie wiadomości i ich odczytywanie. Opiera się na niej także działanie podpisu elektronicznego. Stosuje się odpowiednie algorytmy, dzięki którym powstają klucze zapewniające bezpieczeństwo. Dwa klucze mogą występować w takiej samej formie, jeden może powstać z drugiego ale występują również klucze pojedyncze. W tym przypadku aby odbiorca mógł odczytać naszą wiadomość musimy najpierw ustalić dany klucz wspólnie. Najbezpieczniejszym algorytmem jest ten, którego nie da się złamać w praktyce ponieważ w teorii można złamać wszystkie kody. Właśnie na podstawie kryptografii tworzony jest podpis elektroniczny wykorzystywany w bankowości elektronicznej. Podpis elektroniczny dzieli się na dwa rodzaje: pierwszy już wcześniej wspomniany podpis elektroniczny, który jest odwzorowaniem ręcznego podpisu, zawiera imię nazwisko oraz skan podpisu jednak ze względów bezpieczeństwa jest słabym odpowiednikiem w Internecie. Drugi to bezpieczny podpis elektroniczny, który potrzebuje certyfikatu. Jest to funkcja jednokierunkowa zawierająca skrót wiadomości potwierdzona przez klucz prywatny danej osoby. Klucz prywatny jest otrzymywany dzięki wcześniej wspomnianemu certyfikatowi. Kiedy bank czyli odbiorca otrzyma tak zaszyfrowany podpis, musi obliczyć tą samą funkcję w celu jego otworzenia. Jeżeli wyniki są takie same potwierdza się autentyczność osoby składającej podpis (S. Wojciechowska-Filipek 2010 s. 68-71)

Zalety dla klienta i banku

Do zalet bankowości internetowej z punktu widzenia klienta zaliczamy:

  • aby skorzystać z oferty potrzeba tylko urządzenia z dostępem do sieci
  • transakcje możemy wykonywać w każdej dogodnej dla nas porze niezależnie gdzie się znajdujemy
  • zawieranie umów nie generuje dużych korzyści
  • możliwość szybkiej zmiany banku w przypadku braku satysfakcji z konkretnej oferty

Do zalet bankowości internetowej z punktu widzenia banku zaliczamy:

  • brak konieczności zatrudniania dużej liczby pracowników co przekłada się na niższe koszty
  • nowe informacje są zmieniane tylko na stronach banku
  • wyższe zyski
  • łatwiejsza forma zareklamowanie się

(S. Wojciechowska-Filipek 2010, s. 69-71)


Ebankingartykuły polecane
Handel elektronicznyBlockchainBankowość elektronicznaEpłatnościFINTECHBankowość internetowaPozycjonowanie stronKomunikator internetowyKiosk multimedialny

Bibliografia

  • Borkowski M. (2011), Bankowość elektroniczna jako podstawowy i nowoczesny kanał sprzedaży oraz dystrybucji produktów finansowych, Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa, nr 106
  • Gospodarowicz A. (red.) (2005), Bankowość elektroniczna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Janczyk-Strzała E. (2011), Rozwój i przyszłość bankowości elektronicznej w Polsce, Zeszyty Naukowe nr 25
  • Polasik M. (2007), Bankowość elektroniczna. Istota - stan - perspektywa, CeDeWu, Warszawa
  • Polasik M. (2013), Wykorzystanie elektronicznych kanałów dystrybucji usług bankowych w Polsce, Copernican Journal of Finance & Accounting, volume 2
  • Wojciechowska-Filipek S. (2010), Technologia informacyjna w usługach bankowości elektronicznej, Difin, Warszawa
  • Wroński P. (2004), Bankowość elektroniczna dla firm, CeDeWu, Warszawa


Autor: Angelika Orlof